De grootste partij in het Europees Parlement, de Europese Volkspartij (EVP) met daarin christendemocraten en conservatieven, flirt de afgelopen maanden opzichtig met extreemrechts. En dat schiet de sociaaldemocraten, liberalen en groenen in het verkeerde keelgat. Daardoor dreigt de goedkeuring voor een nieuwe Europese Commissie later deze maand spaak te lopen.
Van oudsher zetten de pro-Europese middenpartijen extreemrechts buitenspel. Vorige maand werd dat cordon sanitaire voor het eerst doorbroken door de EVP. De christendemocraten stemden, in strijd met de afspraken, in met xenofobe amendementen die afkomstig waren van het extreemrechtse AfD. “Afschuwelijk”, reageerde de Nederlandse Europarlementariër Raquel García Hermida-Van der Walle (D66).
De EVP speelt nu opnieuw hoog spel door op het laatste moment de aanval te openen op de socialistische kandidaat-vicevoorzitter van de Commissie en Spaans minister van Milieu, Teresa Ribera, schrijft VRT NWS. Daarmee laat de EVP wederom de oren hangen naar de extreemrechtse partijen in het Europarlement die Ribera ervan beschuldigen verantwoordelijk te zijn voor de overstromingen in Valencia.
De sociaaldemocraten zijn des duivels over de dolksteek van de EVP. Zij verwijten EVP-voorzitter Manfred Weber “onverantwoordelijk gedrag”. Hij “brengt op een roekeloze manier de Commissie in gevaar en breekt de pro-Europese meerderheid door de kant van extreemrechts te kiezen”, stelt de S&D-fractie.
De nieuwe handreiking aan extreemrechts van de EVP past volgens de sociaaldemocraten in een patroon. “Steeds vaker en steeds openlijker zien we hoe de EVP de pro-Europese samenwerking verwerpt en allianties opzoekt met extreemrechtse en radicale partijen in het Parlement”, verklaart de Belgische Europarlementariër Kathleen Van Brempt tegenover VRT NWS. “Van het afzwakken van klimaatbeleid en steeds radicalere voorstellen rond migratie tot het blokkeren van sociaal beleid of het doorduwen van hun eigen agenda rond mensenrechten en buitenlands beleid.”
Met haar roekeloze gedrag zet de EVP ook de benoeming van de nieuwe Europese Commissie op het spel. Terwijl de EVP zich verzet tegen Ribera, nemen de linkse partijen de Italiaanse Italiaan Raffaele Fitto, een partijgenoot van premier Giorgia Meloni, op de korrel. Fitto is een van de beoogde vicevoorzitters in de Commissie. Links moet bovendien ook niets hebben van de Hongaarse kandidaat-commissaris Olivér Várhelyi.
Ursula von der Leyen zal, kortom, al haar overredingskracht nodig hebben om de middenpartijen bij elkaar te brengen. NRC schrijft dat de klok tikt. “De kopstukken van de partijen hebben nog twee weken om hun onenigheid op te lossen. Dan stemt het Europees Parlement over de gehele Europese Commissie. Komt het niet tot een akkoord, dan kan Von der Leyen officieel niet aan de slag met haar nieuwe ploeg.”