Regeringspartijen CDA en VVD willen migranten die niet binnen vijf jaar hun inburgeringscursus hebben afgerond hun stemrecht afnemen. Mensen met een verblijfsstatus krijgen volgens de wet na vijf jaar het recht om mee te stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen, maar als het aan VVD en CDA ligt worden daar voortaan strenge eisen aan verbonden.
CDA-kamerlid Pieter Heerma:
Voor mensen die er met de pet naar gooien, moeten er ook sancties zijn.
VVD-Kamerlid Bente Brecker:
Wie onze taal niet wil leren, niet wil werken, of als je onze vrije waarden niet omarmt, waarom zou je dan wel mogen meebeslissen over ons land?
Eigenlijk zouden de partijen het liefst de verblijfsvergunning intrekken van migranten die niet (op tijd) kunnen of willen inburgeren, maar dat is in strijd met het internationaal recht. Wel worden er boetes uitgedeeld. De afgelopen jaren is het immigratiebeleid in Nederland veel strenger geworden, waarna het resultaat achteruit holde. De Rekenkamer rapporteerde vorig jaar nog dat de privatisering van de taal- en inburgeringscursussen veel ‘beunhazen’ heeft aangetrokken, waarna het niveau kelderde. Boetes voor het niet (tijdig) slagen bleken een perverse prikkel die zorgde dat nagenoeg alle migranten examen doen op het laagste niveau, uit angst om een hoger niveau misschien net niet te halen. Ook de docenten zelf sloegen alarm. De cursussen zouden niet deugen en ‘oneerlijk’ zijn ten opzichte van de statushouders.
Averechts Tamar de Waal promoveerde op haar onderzoek naar het steeds strenger wordende inburgeringsbeleid en stelde vast dat die aanpak averechts werkt. In een interview met NRC vertelde ze vorig jaar hoe het er in de praktijk aan toegaat:
Hoe is dat voor een vrouw die van het platteland van Eritrea komt en geen woord Nederlands spreekt? Die moet zelf een taalschool vinden. Dan krijgt ze een lening van 10.000 euro die een gift wordt als ze binnen drie jaar het juiste niveau heeft. Dat gaat haar niet lukken want het kost heel wat papierwerk om op school terecht te komen. En dan mag je blij zijn met twee dagdelen per week les. De laatste cijfers van de Algemene Rekenkamer zijn desastreus: ruim de helft van de mensen haalt het examen niet binnen drie jaar. Zo creëren we een groep mensen met een schuld waar ze niet meer van afkomen, nog voor ze goed en wel hun leven in Nederland zijn begonnen.
Dat mensen door steeds kleinere hoepels moeten springen om officieel in te burgeren in Nederland, werkt de inburgering dus effectief tegen. De Waal:
Europees recht laat inburgeringsvereisten voor verblijf toe. Maar als deze vereisten worden gesteld, moeten ze bijdragen aan integratie. En dat is evident niet het geval. Vooral de groep inburgeraars die na 2013 is gearriveerd, had veel beter opgevangen kunnen worden en begeleid. De schulden en boetes werken de integratie tegen. Maar er is geen politicus die die discussie aan wil.
Minister Koolmees (D66) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geeft in een brief aan de Tweede Kamer toe dat de vernieuwingen in het inburgeringsstelsel die vijf jaar geleden zijn doorgevoerd bedoeld waren om het stelsel beter te maken, maar dat dit niet gebeurd is. Koolmees wil dat nieuwkomers zo snel mogelijk gaan participeren in de maatschappij, het liefst via betaald werk. De Tweede Kamer debatteert vandaag over de nieuwe inburgeringsplannen van Koolmees.