Caroline van der Plas heeft helemaal niet zoveel met boeren

De laatste tijd ziet het ernaar uit dat Caroline van der Plas een stuk van Fortuyns electorale erfenis naar zich toetrekt. In de peilingen staat haar BoerBurgerBeweging op 10 tot 13 zetels, aldus Nieuwsuur zondagavond. Dat was aanleiding voor een uitvoerig interview. 

Van der Plas nam afstand van de boerenactivisten die met trekkers bij bestuurders voor de deur staan. Ze riep tot matiging op maar onderstreepte tegelijkertijd de wanhoop van de boeren. Zij worden volgens haar geconfronteerd met onhaalbare, door de overheid min of meer willekeurig opgestelde, normen. Een alternatief weigerde zij te geven. Ze beweerde dat de natuurkwaliteit ook in stand gehouden kon worden zonder de veestapel te reduceren want daar komt het plan van de regering in de praktijk op neer. Ze zaaide verwarring door het te hebben over hoogleraren naar wie niet geluisterd wordt. 

Zo kwam tussen de regels door naar voren waarvoor zij strijdt. Ze wil dat boeren  hun huidige bedrijfsmodel kunnen behouden. Misschien met een paar wijzigingen die nieuwe dure investeringen vergen. Zo zullen nog meer van hen de handdoek in de ring moeten werpen. Bij gelijkblijvend beleid houdt per jaar twee tot drie procent van de boerenbedrijven in Nederland er mee op.

Samen met Pieter Omtzigt wil Caroline van der Plas nu de Tweede Kamer van reces terugroepen om cijfers te bekijken die NRC kreeg toegespeeld door het ministerie van Financiën. Volgens die cijfers wordt het stikstofprobleem voor een fiks deel opgelost als Nederland de klimaatdoelen haalt. Dat dit verhaal een hoog 'tien vogels in de lucht'-gehalte heeft, laat men maar even buiten beschouwing. 

En daar kun je dus in Nederland dertien zetels virtueel mee behalen. Het is duidelijk dat Van der Plas erin slaagt een deel van de maatschappelijke onvrede achter haar politieke zegekar te binden. Ik zelf woon heel erg middenin een  stad. Toch wappert schuin aan de overkant van de vijver  een omgekeerde Nederlandse vlag. Dat zouden stemmers op haar kunnen zijn.

Waar kies je dan voor?

Ook dat onthulde Nieuwsuur. Caroline van der Plas verdiende altijd haar brood met PR-activiteiten voor het agro-industriële complex. Vaak nam dat de vormen aan van gebonden journalistiek. Haar doelwit vormden organisaties als de Partij voor de Dieren. Zij verdedigde het model van schaalvergroting en mechanisering, dat steeds meer boeren de das om doet omdat zij er niet meer in slagen voldoende stijging in hun omzet te realiseren. Ze krijgen geen leningen meer van de (Rabo)bank en kunnen hun rekeningen niet meer betalen aan het agro-industriële complex.

Biologische boeren en natuurliefhebbers willen deze noodlottige gebondenheid van de boeren aan een onnatuurlijke en voor het milieu schadelijke manier van produceren doorbreken. Hier vinden zij Caroline van der Plas en haar opdrachtgevers op hun weg. Zij zijn niet van plan het verdienmodel op te geven waarmee zij boeren totaal uit kunnen melken.

Van der Plas richtte de BBB op samen met het communicatiebureau Remarkable dat leeft van opdrachten uit de agro-industrie. Dankzij een professionele campagne kan zij nu van haar Kamerzetel een platform maken om deze broodheren nog beter te dienen.  Die hebben er groot belang bij dat de huidige manier van boeren blijft bestaan, in ieder geval zo lang mogelijk, maar niet dat landbouwers een soort volksopstand organiseren. Bedrijven hebben behoefte aan rust, niet aan maatschappelijke chaos. Het is hen te doen om het behoud van hun lucratieve nering. Ze vrezen maar één ding: boeren die geen behoefte meer hebben aan hun peperdure diensten en producten. 

De strategie lijkt te slagen: Caroline van de Plas heeft dankzij haar Kamerzetel enorm veel publiciteit weten te generen waar de agro-industrie bij gedijt: boeren demonstreren voor het behoud van hun ketenen, zijzelf geldt niet als een lobbyiste maar als iemand die in discussies over de toekomst van de landbouw gewicht in de schaal legt.

Wie op Caroline van der Plas stemt, dient het belang van een aantal grote bedrijven die alleen kunnen bestaan door een onhoudbare vorm van landbouw in stand te houden. Meer krijg je er niet voor terug want over de andere grote crises in de Nederlandse samenleving heeft Caroline van der Plas weinig tot niets te melden. 

Teveel Nederlanders tonen in het stemhokje aan dat zij graag de dupe willen zijn. Het is helaas niet anders.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis 

cc-foto: Roel Wijnants