Build that wall, Juncker!

Bij “een muur tegen vluchtelingen” spreekt iedereen over maatregelen in Hongarije, Macedonië of door de kustwacht van Italië. Voorzitter van de Europese Commissie Juncker wil tienduizend EU-grenswachten inzetten om migratie beteugelen. Kosten: 12 miljard euro. Het meest logische zou zijn als hij hiermee een muur zou bouwen van begroeiing rondom de Sahara.⁠ De oprukkende woestijn berooft immers miljoenen mensen van hun mogelijkheid om van landbouw te leven.

In 2005 kwam de Nigeriaanse president Olusegun Obasanjo met dit idee. Door klimaatverandering, destructieve landbouw en explosieve bevolkingsgroei wordt het leven aan de zuidkant van de Sahara bijna onmogelijk, zo stelde hij. Alleen als we het oprukkende “kankergezwel” van de woestijn tegenhouden, zullen mensen perspectief op landbouw en overleven houden. Nu al is een overgrote meerderheid van de vluchtelingen afkomstig uit het gebied waarin armoede, extremisme en natuurgeweld elkaar in een neerwaartse spiraal hebben gekregen. Met deze Great Green Wall kunnen we echt iets bouwen waar we trots op kunnen zijn.

Waarom hoor je er zo weinig over? Zou er iemand zijn die zich hiervoor inzet, een beetje lobbyt? Wie wel weet hoe je Brussel bespeelt, is onze defensie-tech industrie. Voorheen waren zij aan het werk met het doel om het Westen te verdedigen tegen die immense wereldmacht, de Sovjet Unie. In een ongekende draai zijn zij nu in de weer met de meest machtelozen die er zijn, de migranten.⁠

Verschuiving Frank van de Wiel, woordvoerder van Thales Nederland, gespecialiseerd in radartechniek: ‘We zien sinds het einde van de Koude Oorlog een verschuiving in opdrachten voor apparatuur die geschikt is voor grote marineschepen naar bijvoorbeeld radars voor kleine schepen die ingezet kunnen worden tegen mensensmokkel. Onze klanten zijn de afzonderlijke EU-landen.’ Is dat niet een opvallende verschuiving? Zijn werkzoekenden uit Eritrea even bedreigend als de atoombommen van Brezjnev? Migranten werken vaak in keukens, wasserijen en fabrieken, dat is toch veel voordeliger voor ons dan dat we zelf moeten schuilen in een atoomkelder?

Met de meest geavanceerde technologie doen we helemaal niets aan het verbeteren van de leefomstandigheden rond de Sahara. We geven miljarden uit aan symptoombestrijding. Dweilen met de kraan open. Dat lijkt voor niemand goed, maar dan vergeet je de dweilfabrikanten. En toevallig vormen zij samen de adviesgroep voor het kraanprobleem: “In 2003 richt de Europese Commissie een researchwerkgroep op, Group of Personalities, die moet nadenken over de grensbeveiliging. (…) Opvallend is dat in de Group of Personalities vooral vertegenwoordigers zitten van de belangrijkste Europese wapenbedrijven – Airbus, Thales, Finmeccanica en bae – samen met technologiebedrijven als Saab, Indra, Siemens en Diehl. Organisaties als de UNHCR of de Internationale Organisatie voor Migratie worden er niet bij gevraagd.”⁠

Van de 65 miljoen mensen die bijvoorbeeld in 2014 wereldwijd op de vlucht waren,⁠ zochten er ongeveer 282.000 asiel in Europa.⁠ Dat is een immens aantal, maar nog geen 0,5% van het totaal aantal vluchtelingen in 2014. Om deze relatief kleine groep te kunnen tegenhouden, is er, grofweg bekeken, sinds het begin van de eeuw meer dan anderhalf miljard euro besteed aan technologie, personeel, muren, drones en schepen.⁠

En om de migranten die toch binnenkwamen weer uit te zetten, betaalde we met Nederlandse belasting tussen het jaar 2000 en 2014 ongeveer 690 miljoen euro aan vervoersmiddelen, brandstof en personeel voor in totaal 216.704 mannen en vrouwen. Dat is gemiddeld 3184€ per persoon. Bijna vijf keer een gemiddeld jaarsalaris in Mali. Mensensmokkelaars verdienden tussen 2000 en 2015 grofweg 16 miljard euro aan het omzeilen van de grensbewaking, dat zou je kunnen vergelijken met de economie van een klein Afrikaans land.

De meest ondernemende, moedige en fysiek sterke mensen verlaten een plek die hun geen uitzicht op een leven biedt. Zij nemen al het geld mee dat zij kunnen verzamelen en besteden dat aan mensensmokkelaars. Ze zijn vaak jaren van hun leven kwijt, reizend of wachtend op een kans om aan de slag te gaan. En de westerse wereld stopt miljarden in grensbewaking zodat de reis steeds duurder en gevaarlijke wordt. Een boel verspilling. Toch neemt de migratie toen. Na 2014, toen de hele bewakingsmachine dus al op volle toeren draaide, gingen de aantallen migranten die de oversteek waagden enorm omhoog.

Cc-foto: Boris Tylevich