De Litouwse minister van Buitenlandse Zaken Gabrielius Landsbergis heeft volgens eigen zeggen in Londen steun gekregen voor zijn opvallende plan om Oekraïne in staat te stellen de immense graanvoorraad van het land te exporteren. Daarvoor is de inzet nodig van marineschepen van een nog te vormen internationale coalitie. De NAVO zou zich er niet mee moeten bemoeien.
Landsbergis constateert dat de wereld aan de vooravond staat van een grootschalige hongersnood in kwetsbare gebieden, verspreid over de planeet. Circa de helft van het graan dat het Wereldvoedselprogramma als noodhulp biedt aan door voedseltekorten getroffen gebieden is afkomstig uit Oekraïne. Die voorraad kan nu vanwege de oorlog het land niet verlaten.
Het plan is om Oekraïne dusdanig te bewapenen dat het in staat is de verscheping van graan vanuit havens als Odessa in gang te zetten. Internationale marineschepen, waaronder mogelijk van landen voor wie het graan bestemd is, zouden dan het transport over de Zwarte Zee moeten beschermen. Ook het mijnenvrij maken van de route zou door de coalitie moeten gebeuren.
Volgens Landsbergis hoeft het plan niet te leiden tot een escalatie van het conflict. "Anders dan bij het instellen van een no-fly zone mengen we ons hierbij niet in de oorlog." Hij ziet het als een humanitaire operatie. Voor Oekraïne is de verscheping van het graan ook van levensbelang omdat de opslagruimtes vrijgemaakt moeten worden voor de nieuwe oogst.
In een interview met Sky News werd hij er op gewezen dat Rusland de verscheping van graan niet zal toestaan. "De vraag is of we dat moeten accepteren," luidde zijn reactie.
cc-foto: NATO