Dit is deel 5 van een nieuwe serie over het werk van Europarlementariërs
Een van de wachtenden begint over het schoolreisjesgevoel. Het is vrijdagochtend zeven uur en er staat een tiental mensen in de kou voor het station van Beverwijk. Hier stappen ze zometeen op de bus om een dagje naar Brussel te gaan. Het is niet zomaar een dagje: ze gaan op uitnodiging van de D66-Europarlementariër Brigitte van den Berg, die zelf uit deze regio komt. Hier in Beverwijk is ze een oude bekende: ze is jarenlang actief geweest in de lokale politiek, de laatste jaren als wethouder.
De bus zit vol. De vijftig aanwezigen stellen zich aan elkaar voor. Er zijn lokale D66’ers uit gemeenten als Beverwijk, Heemskerk en Dijk en Waard, plus wat gewone D66-leden, oud-collega’s van de gemeente Beverwijk en wat persoonlijke bekenden. Zelfs de buurvrouw van Brigitte - ‘Bri’ voor bekenden - is van de partij. De bustour van zo’n drie uur brengt ons in het hart van de Europawijk, in de parkeergarage van het Europees Parlement. ‘Bri’ heeft letterlijk de rode loper voor ons uitgerold.
In de bus zegt een D66-vrijwilliger dat deze dag wordt betaald door het Europees Parlement. Europarlementariërs krijgen budget voor dit soort activiteiten, maar maken daar maar weinig gebruik van. We horen dat andere Europarlementariërs inmiddels bij Brigitte langsgaan om te vragen hoe je een bustour moet regelen. Brigittes bustour is uniek: tot de laatste Europese verkiezingen was er maar één Nederlander die veel ‘bezoekersgroepen’ ontving: Annie Schreijer-Pierik (CDA). Dit is Brigitte’s tweede bustour al.
In het Europees Parlement
De mensen in de bus hebben vooral een ding met elkaar gemeen: op twee uitzonderingen na zijn ze nooit in het Europees Parlement geweest. Je ziet het bij binnenkomst meteen aan de gezichten: ze hebben zelfs niet de minste associatie bij dit gebouw. Dat blijft zo: we staan in de plenaire zaal die men hooguit bij uitzondering op televisie gezien heeft, ziet commissiezalen die totaal onbekend zijn en vraagt zich openlijk af wat nou precies de relatie met Staatsburg is als hier in Brussel een volledig parlement staat.
Brigitte spreekt ons toe in een commissiezaal. Het wordt leuk en informatief, zegt ze. Ze legt de EU in vijf minuten uit. Dat doet ze al sinds haar studie. Na de Tweede Wereldoorlog was een streven naar samenwerking in Europa. Die kwam er, maar de meningen verschillen hoe die er precies uit moet zien. Sommige mensen willen een soort Verenigde Staten van Europa, anderen willen zo min mogelijk macht naar Brussel. Dat zie je tot op de dag van vandaag: de EU beweegt zich tussen deze uitersten.
Brigitte vertelt nog even over de drie belangrijkste instellingen en meldt dat er grote supranationale fracties zijn. D66 zit in Renew, legt ze uit, samen met de VVD. Samenwerken moet, want het Europees Parlement is heel groot en als individu nauwelijks te overzien, vindt Brigitte. Daarom heeft ze ook meerdere medewerkers die haar bij haar werk ondersteunen. Er is veel te veel werk. Je ziet aan de blikken dat de aanwezigen zich daar wel iets bij voor kunnen stellen.
Niets raars aan
We leren vandaag iets nieuws over Brigitte: toen ze acht was ging ze met haar ouders in de VS wonen waar het gezin zich verbaasde over hoe dingen in Amerika geregeld waren. Ze vonden heel veel dingen raar. Ze hebben toen bedacht dat ze zouden stoppen steeds alles maar vreemd te vinden, maar in plaats daarvan te proberen te begrijpen waarom dingen zo gaan. Dat is eigenlijk precies de houding die je in het Europees Parlement ook moet hebben. Misschien gaat het wel gek, maar probeer het te snappen, aldus Brigitte.
Er komen vragen los uit de zaal. Wat wil Brigitte nou eigenlijk bereiken? Ze vertelt dat ze zich wil inzetten voor de internationale erkenning van praktijkdiploma’s zodat praktijkmensen makkelijker in het buitenland kunnen gaan werken, zoals dat voor bachelor-master al geldt. Ook wil Brigitte zich bezighouden met groene industrie die niet weg wordt geconcurreerd. Daar komt de komende tijd een plan van de Europese Commissie voor en daar gaat Brigitte zich mee bemoeien.
Brigitte meldt ook haar eerste resultaat: ze heeft een toezegging dat de Europese instellingen gaan kijken of er ook stages aangeboden kunnen worden voor MBO-studenten, terwijl die er nu alleen maar voor HBO en WO zijn. Applaus. Ook heeft Brigitte voor de nieuwe Europese Commissie gestemd. Dat was een erg ingewikkeld proces, zegt Brigitte, want je kunt wel druk uitoefenen op individuele kandidaten, maar je kunt de hele Commissie alleen goed of afkeuren. De Commissie is een paar dagen eerder goedgekeurd.
Band met Beverwijk
Om de week is ze in het weekend in Beverwijk, zegt Brigitte. Ze wil graag een band met haar achterban houden. Daarvoor zijn er ook werkbezoeken, maar die moeten vooral plaatsvinden in speciale weken die het Europees Parlement voor alle parlementariërs tegelijk heeft ingeroosterd. De eerste week met werkbezoeken is inmiddels in het water gevallen vanwege logistieke problemen, maar ze is toch al op allerlei plekken geweest. Haar weken bestaan sowieso uit heel veel afspraken, panels en werkbezoeken. Het is een soort kennismakingsfase, denkt ze.
Brigitte heeft al een paar Nederlandse collega’s gesproken, vooral van GroenLinks-PvdA. Zo vindt ze Kim van Sparrentakfantastisch. Ook heeft ze vaak Jeanette Baljeu (VVD) ontmoet, want zij zit in dezelfde commissies. Met de PVV heeft ze niet zoveel contact. Dat geldt ook voor veel mensen in haar eigen Renew-fractie, waar tachtig mensen in zitten. Brigitte kent nog lang niet iedereen. Ze heeft wel de hand geschud van een paar kandidaat-Eurocommissarissen, want die wilden steun.
Brigitte hoopt dat we een beeld van haar werk hebben gekregen. We lopen door het Parlement en praten over de papieren post die hier nog veel gebruikt wordt, de nieuwe kerstboom die de christendemocraten jaarlijks doneren en de verschillende voorzitters die het Europees Parlement heeft gehad. Het zijn opvallend weinig vrouwen. In de ‘Mickey Mouse Bar’ mogen we geen foto’s maken want daar kunnen lobbyisten met Europarlementariërs zitten.
Het was deze week ‘Straatsburgweek’, dus de bar is leeg. De tijd dat mensen hier vroeg aan de wijn gingen, is voorbij, horen we. Tegenwoordig wordt hier heel hard gewerkt.
Brigitte in Europa is een maandelijkse serie.
Beeld: Brigitte van den Berg spreekt de zaal toe. Foto: Chris Aalberts.