Boete op doorzetten

‘Ich bin ein langstudierder’, zo sprak Alexander Pechtold tijdens de studentendemonstratie strijdvaardig. Ik ben er ook zo één, doordat ik strijdvaardig van de mavo naar de universiteit ben opgeklommen. Die strijdvaardigheid zal ik nodig hebben nu ik van dit kabinet een paar rake klappen en een trap na krijg. Zelfs hier op het kabinetkritische Joop.nl vallen harde oneliners over luie, ongemotiveerde profiteurs, waar ik onder schijn te vallen. Maar achter de spierballentaal gaan mensen met verhalen schuil.

Er is een heel pakket aan maatregelen om mijn langstudeerstatus af te straffen. Die 3000 euro studieboete die ik straks jaarlijks extra moet betalen, is één van die pijnlijke klappen waar veel aandacht voor is, maar er is meer. Zo lever ik straks ook de uitwonende basisbeurs in van 250 euro per maand, en de OV-studentenkaart waarmee ik dagelijks van Utrecht naar Amsterdam reis. Alles bij elkaar opgeteld kom ik op extra kosten van 800 euro per maand om het laatste jaar van mijn bachelor af te maken. De enige manier waarop ik deze kosten kan drukken, is door mijn zeer betaalbare Utrechtse kamer in te ruilen voor een gangkast in Amsterdam. Utrecht achterlatend, de stad waar ik thuis ben en bijna mijn hele leven heb gewoond, met alle mensen die ik liefheb.

Dit schijn ik allemaal te hebben verdiend door na mijn HBO-propedeuse over te stappen naar de universiteit, om eindelijk aan mijn droomstudie politicologie te beginnen. Dit gebeurde een jaar later dan gepland doordat mijn aandacht aan het eind van de propedeuse meer uitging naar een sterfgeval dan naar mijn laatste studiepunt. Na dat niet geplande extra jaar van twijfel vanwege de financiële consequenties, al voor het bekend worden van deze maatregelen, en de grootte van de stap, ben ik toch voor de universiteit gegaan. De stap was inderdaad groot, want al mijn aandacht en energie gaat naar studeren, maar op het resultaat mag ik – vind ik zelf – trots zijn. Ik haal hoge cijfers, en belangrijker: ik haal ontzettend veel voldoening uit het doen waar ik tien jaar geleden al van droomde. Toen durfde ik alleen niet te dromen dat het ooit zo ver zou komen. Gevolg is wel dat ik de cafés en clubs – waar ik al mijn studiefinanciering schijn te verbrassen – al een jaar niet gezien heb.

Het overstaptraject van HBO propedeuse naar universitaire bachelor wordt afgeknepen doordat de HBO-propedeuse gaat meetellen als één jaar van de universitaire bachelor. Daarom ben ik ineens een zogenaamde langstudeerder, terwijl ik toch echt maar één jaar langer studeer. In het vervolg zal deze overstap nog lastiger worden doordat het recht om over te stappen vervalt en universiteiten ook een studieboete krijgen als je niet binnen drie jaar je bachelor haalt. Dat risico zal voor sommige studenten en universiteiten te groot zijn, precies het doel van deze maatregel. Ik wist dit niet voordat ik er aan begon. Gelukkig maar, anders had ik misschien een andere keuze gemaakt. Nu hoef ik alleen maar door te gaan op de ingeslagen weg. Daar zal de studieboete niets aan zal veranderen behalve extra stress, heel veel geld en mijn huis. Ik ben zonder iedere vorm van steun van mijn ouders of aanvullende beurs van mavo naar universiteit gekomen, en dit overleef ik ook wel.

Ik realiseer me dat dit verhaal zielig danwel zeurderig kan klinken, maar het is niets anders dan een opsomming van feiten Ik ben het er mee eens dat je er als student wat voor over moet hebben om je leven een gewenste vorm te geven. Ik ben het er mee eens dat sommige studenten niet genoeg motivatie hebben. Maar ik hoop ook dat mensen weten dat de werkelijkheid vele malen complexer is, en dan heb ik het niet alleen over mijn werkelijkheid. Fouten en verkeerde keuzes maken, tegenvallers en onvoorziene omstandigheden komt iedereen in zijn leven tegen. Juist in zo’n vormende periode als je studentenleven.

Ik hoop dat u mij die kans heeft gegund. En zo niet, bij dezen beloof ik dat later met een goede baan al mijn belastinggeld met liefde doneer aan uw kinderen, zodat zij zich kunnen storten op studeren in plaats van financiële stress. De kenniseconomie is een namelijk een collectief goed.