Die jongen van Left Laser is een zelfingenomen kwal. Dat blijkt uit de schuilnaam die hij zich voor een contact met NRC Handelsblad heeft aangemeten: Bob Sneevliet. Je moet wel een buitengewoon overdreven zelfbeeld hebben als je te laf bent onder eigen vlag te varen en daarom de naam kiest van deze grote revolutionair, die voor een Duits vuurpeloton stierf.
Bob kreeg zijn fifteen minutes of fame dankzij een actie van VVD-spin doctor Kees Berghuis. Deze probeerde hem eerst de pas af te snijden en rukte hem daarna de microfoon uit de hand, die hij met een wijde boog op het plaveisel wierp.
Nu is Bob, zich noemende Sneevliet, een martelaar voor de persvrijheid. De journalistenvakbond staat achter hem. Op de sociale media is de verontwaardiging over het gedrag van Berghuis groot. Hij heeft inmiddels excuses aangeboden in een poging de schade te beperken. Bob heeft wél aangifte gedaan.
Gedoemd is het land dat een charlatan als Bob van Left Laser uitroept tot held van de persvrijheid.
Hoe begon het? Onze Bob sprong op VVD-fractievoorzitter Hermans af en riep: "Sophie, Sophie, wie is er erger aan toe, het land of de VVD?" Dit was geen journalistiek. Dit was een poging als stralende ster van de show de aangever op het toneel te vernederen. Journalisten doen zulke dingen niet. Zij zijn kritisch maar blijven inhoudelijk. Ze proberen niet hun gesprekspartners met een als vraag vermomde zogenaamd spitse opmerking in een hoek te drijven. Het gaat om het antwoord niet om het zelfbeeld van de interviewer. Anders ben je geen journalist maar een entertainer.
Sophie Hermans weigerde te antwoorden. Volgens de NRC zei ze: ¨Ik heb hier even helemaal geen zin in. Ik heb een dag gehad waarop er een hoop gebeurd is en jij wil daar alleen maar cynische journalistiek over bedrijven¨. Er volgde nog een korte woordenwisseling, terwijl Hermans in de auto stapte. Daarna ging Berghuis over tot de actie die Bob – zich noemende Sneevliet – in veler ogen van lul tot held maakte. "Is dit de manier waarop de VVD vragen beantwoordt", had de weerzinwekkende Bob nog uitgeroepen.
Maar – nogmaals – een échte vraag had Bob van Left Laser niet gesteld. Het was net zo iets als deze al uit de klassieke oudheid stammende instinker: "Bent U er mee opgehouden Uw vrouw te slaan?". Wat je daarop ook zegt, je gaat altijd de mist in. Het is geen poging feiten te achterhalen. Het is de bedoeling de ander te kakken te zetten.
De beste reacties op types als Bob verzin je altijd pas achteraf als de hele vernedering zich voor je geestesoog blijft afspelen en je de slaap niet kunt vatten. Sophie had om te beginnen moeten zeggen: "Voor jou is het nog altijd mevrouw Hermans, is dat duidelijk?" Daarna volgt onmiddellijk een tegenvraag: "Wat is jou in je kinderjaren overkomen dat je je nu zo tegenover mij opstelt?" Vuur moet je met vuur bestrijden. Zijn enige doel is jou te ontregelen. Jij ontregelt terug. Maar ja, je ligt te woelen in bed en het kwaad is al geschied.
Wie met andermans microfoons gaat smijten, pakt het verkeerd aan. Je moet altijd beleefd beginnen. Je zegt: "Mevrouw Hermans is uitgesproken en ik heb er niets aan toe te voegen. Wilt U zich alstublieft verwijderen?" Als Bob weigerachtig blijft, verander je enigszins van toon. "Luister vriendelijke vriend, nu wegwezen of ik ram die microfoon door je strot." Daarna tel je tot tien en vervolgens bel je de politie, want je hoeft het niet te accepteren als iemand je hinderlijk volgt.
Even voor de duidelijkheid en voor de goede orde. Journalisten hebben geen bijzondere wettelijke status want dit is een vrij land. Ze mogen U vragen wat ze willen wanneer ze dat willen maar U hebt net zo goed het recht een antwoord te weigeren. Dat hoeft U niet toe te lichten. En U mag eisen dat anderen U met rust laten en afstand houden. Zeker als U lastig wordt gevallen door een entertainer die zelf wil schitteren door Ú voor gek te zetten.
Voor wijsneuzen die vinden dat ik geen haar beter ben: dit is een opiniestuk waarin ik een mening naar voren breng. Als Bob zich noemende Sneevliet, politici aan wil pakken en vernederen, dan hoort hij een al dan niet met beeld geïllustreerd commentaar uit te spreken met zijn smoelwerk voor de camera. Zoals Arnold Karskens dat doet bijvoorbeeld, want in die categorie hoort Bob thuis ondanks die zogenaamd communistische overtuigingen van hem.
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.
Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: Rutte, (verre) voorgangers en opvolgers.