BN’ers en seksueel grensoverschrijdend gedrag

Laten we simpel beginnen: het is ronduit slecht als mensen over jouw grenzen heen gaan. Zeker de seksuele grenzen liggen gevoelig. Het is extra ellendig als dit gebeurt binnen een relatie die ook nog eens ongelijkwaardig is. Het veroorzaakt psychische klachten, vaak ernstige, en het heeft blijvende invloed op je psychosociale ontwikkeling. Dit is boekenwijsheid, maar: ik spreek helaas ook uit eigen ervaring.

Aangifte doen tegen een dader is minder gemakkelijk dan het klinkt. Mag ik dat wel doen? Hij (of zij!) was toch ook aardig tegen me? Heb ik het misschien ook wel een beetje aan mezelf te danken? Was het nu eigenlijk wel zo erg?

Iedereen zal zeggen: als er duidelijk grenzen zijn overschreden moet je aangifte doen. Toch weten we vrij zeker dat dit vaker niet dan wel gebeurt.

Een aangifte wordt beoordeeld door mensen die daarin zijn opgeleid, en dat gaat tegenwoordig best goed in Nederland. Het recht moet zijn loop hebben en dat gebeurt meestal ook.

En nu wordt het ingewikkeld: de persoon waartegen aangifte is gedaan is een bekende meneer (of mevrouw). Vanuit juridisch perspectief maakt dat weinig verschil, maar we zien een compleet andere realiteit opduiken: de aangifte staat al in de krant voordat het onderzoek naar de feiten nog maar is gestart. Laat staan dat er een rechterlijke uitspraak is over al dan niet schuldig zijn. Je bent formeel niet eens verdacht op het moment dat er aangifte tegen je wordt gedaan.

Wij waren er niet bij toen er in de marge van een televisieprogramma dingen gebeurden die al dan niet strafbaar zijn. Als er slachtoffers zijn verdienen die de beste behandeling, en het meisje/jongen (vrouw/man) die aangifte doet kan psychologische hulp goed gebruiken. Maar dat er op sociale media al vast wordt geoordeeld vind ik onbegrijpelijk. Van aangifte naar veroordeling is echt een flinke weg. En aangifte is niet synoniem met bewezen strafbare feiten. Op sociale media helaas wel…

Nog even over de veronderstelde daders: zijn het slechte mensen? Deugt er helemaal niets meer van ze als bewezen is dat ze iets slechts hebben gedaan? Ik mag toch hopen van niet. De mensen die nu worden afgeslacht op sociale media zijn geen seksuele roofdieren als Jeffrey Epstein. Dat betekent helemaal niet dat er iets goedgepraat wordt, maar nuancering is juist bij zo’n gevoelig onderwerp toch van groot belang.

De BN’ers waartegen aanklachten zijn of worden ingediend zijn ook slachtoffer. Eerst en vooral van hun eigen fouten, indien bewezen, maar ook door het volkstribunaal dat over ze heen komt. Het zijn mensen met een relatie, met kinderen, met familie en vrienden. Met een carrière waar ze hard voor hebben gewerkt, en die nu onherstelbare schade oploopt, ver voordat er een vonnis is. In het huidige klimaat is hier (ook) aandacht voor vragen waarschijnlijk te genuanceerd. Maar: ik heb ook medelijden met de mensen die onder vuur liggen en vooral met iedereen in hun omgeving.

De slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag verdienen alle aandacht, maar laten we niet vergeten dat veel van de daders zelf ook slachtoffer waren van seksueel geweld, eerder in hun leven. Boekenwijsheid, opnieuw. En niet van toepassing op ieder individueel geval. Maar misschien toch goed om toch in het achterhoofd te houden…