Je kon afgelopen maandag (6 mei 2019) niet om de wereldwijde biodiversiteitscrisis heen. Het knalde door de media: één miljoen soorten worden in hun voortbestaan bedreigd. Driekwart van de natuur op land en tweederde van die op zee is aangetast. Niet alleen een bedreiging voor die soorten en gebieden. Hele ecosystemen dreigen in te storten en dat vormt een enorm risico voor de mens en onze samenlevingen.
Dat is geen waarschuwing van een doorgedraaide onheilsprofeet, maar de conclusie van het meest veelomvattende rapport over de wereldwijde biodiversiteit ooit. Het rapport van het IPBES, samengesteld door wetenschappers wereldwijd onder auspiciën van de VN. Zoiets als het IPCC over klimaat. De oorzaken van deze crisis zijn niet verassend: intensieve landbouw, overbevissing, ontbossing, vervuiling, klimaatverandering.
Pappen en nathouden Het maakt één ding duidelijk: de tijd van pappen en nat houden is voorbij. Radicale veranderingen zijn noodzakelijk. Het veel gebezigde argument ‘ maar de economie dan?’ gaat niet langer op. De biodiversiteitscrisis is een te grote bedreiging voor de wereldeconomie als geheel. Schone lucht en water, een vruchtbare bodem, bestuiving van planten door insecten, gezond eten kunnen niet zonder een kwalitatief gezonde natuur.
Kantjil en de tijger Omgaan met onze leefomgeving op een wijze waarin plaats is voor natuur en natuurlijke processen moet de basis vormen voor de economie van de toekomst. Een noodzaak, maar ook een lonkend perspectief. Alleen daarmee behouden we die prachtige wereld waarin de veldleeuwerik nog boven de akker zingt en ver weg in een donker tropisch bos de tijger de kantjil grijpt.
Huidig beleid niet genoeg Iedereen kan daaraan bijdragen. U door duurzaam te consumeren, de tuin te onttegelen of dat vliegreisje over te slaan. Bedrijven door de stap naar een werkelijk circulair productieproces te maken. De boer door natuurinclusief te produceren. Maar de belangrijkste koerswijziging moet komen van alle overheden tezamen. Maar juist daar lijkt de ernst van de biodiversiteitscrisis niet echt door te dringen. Bij het verschijnen van het IPBES rapport komt de reactie van minister Schouten niet voorbij de angstige grenzen van het coalitiebelang: er wordt verwezen naar het huidige beleid, terwijl het rapport van de VN nu juist aantoont dat dat beleid niet genoeg is.
Het verkiezingsthema Europa speelt een cruciale rol bij de oplossing van de biodiversiteitscrisis. Denk aan het Europees landbouwbeleid, maar ook visserij, natuurbeleid, klimaat en de richtlijnen voor schoon en gezond oppervlaktewater. Nog een paar nachtjes slapen en we kiezen een nieuw Europees parlement. Natuur en biodiversiteit lijken geen rol te spelen in de verkiezingsstrijd. Dat moet nu echt anders. Biodiversiteit moet deze laatste dagen hét verkiezingsthema worden. Stem voor natuur en laat politici weten dat het daar nu echt om gaat.