Big Agro maakt de dienst uit in Europa

Opnieuw trekken vandaag boerentrekkers richting Brussel om plannen voor dier en planeet in de kiem te smoren.

Het is nog geen vijf jaar geleden dat het Europees Parlement de klimaatnoodtoestand uitriep en de Europese Commissie plannen presenteerde voor klimaat, natuurherstel en een schone leefomgeving.

Ook de 8,4 miljard dieren in de Europese vee-industrie leken een minder miserabele toekomst tegemoet te gaan. De Europese Commissie kondigde aan dieren betere wettelijke bescherming te geven: in stallen, tijdens diertransporten en in slachthuizen.  Daar was een lange strijd aan vooraf gegaan: jarenlang hadden we samen met dierenbeschermingsorganisaties ernstige misstanden aan de kaak gesteld in Brussel. Miljoenen burgers tekenden Europese burgerinitiatieven voor dierenwelzijn. En we kregen het Europees Parlement zover om een parlementaire enquête naar diertransporten te organiseren. De blijdschap was dan ook groot toen de Europese Commissie eindelijk toezeggingen deed voor dieren.

Vier jaar later dreigen veel van de plannen voor dieren, natuur en klimaat echter uit zicht te raken onder druk van het grote geld.

De hard bevochten Natuurherstelwet werd onlangs in de ijskast gezet; geplande maatregelen tegen bodemvervuiling afgezwakt. Een nieuwe wet om het gebruik van gevaarlijk landbouwgif te verminderen verdween zelfs helemaal van tafel. 

Maar de lijst met gedraaide verzoekjes van de agro-industrie is langer: een aangekondigd verbod op het houden van landbouwdieren in kooien is voor onbepaalde tijd uitgesteld. Geldende - en zeer bescheiden -biodiversiteits-eisen voor boeren om 5% van hun land te gebruiken voor natuurbevordering zijn geschrapt. En nog altijd liggen er geen concrete maatregelen om de Europese vee-industrie in te krimpen - terwijl die jaarlijks meer broeikasgassen uitstoot dan alle auto’s en busjes in Europa bij elkaar.

Big Agro maakt de dienst uit in Europa. En dat gaat verder dan boeren die met mest, brandende autobanden en hooibalen het parlement bestoken en asbest verbranden op de snelweg.

Spelers in Big Agro realiseren mega-omzetten die hun eigenaren hoog  in de Quote-500 ranglijst brengen. Elke aantasting van dat verdienvermogen doet pijn en kan slechts gepareerd worden met grootschalige beïnvloeding, lobbycampagnes, reclamecampagnes en het innemen van sleutelposities bij politieke partijen, in de volksvertegenwoordiging en bij de invulling van kabinetsposities.

Meer dan de helft van alle Europarlementariërs die zich bezighoudt met landbouw, heeft zelf directe of indirecte belangen in de agro-industrie, zo bevestigt onderzoek van Greenpeace. Het is geen toeval dat de landbouwcommissie van het Europees Parlement vooroploopt in Brussel bij pogingen om milieu-maatregelen te saboteren.

Ook in Nederland bepaalt de agro-industrie het landbouwbeleid. Voor een fractie van het bedrag dat Big Agro gewend was uit te geven aan dure lobbyisten in Brussel, bleek vorig jaar de eerste vanuit een commerciële partij georganiseerde machtsgreep uit de parlementaire geschiedenis te kunnen worden georganiseerd.

De BoerBurgerBeweging - bedacht door lobbyisten in dienst van Big Agro, bij het reclamebureau van grote spelers als Vion, Agrifirm en Bayer Crops, - werd de grootste partij in de Eerste Kamer. En zal de komende tijd - ondanks een veel kleiner aantal zetels in de Tweede Kamer - een grote stempel drukken op het landbouw- en natuurbeleid van het nieuwe kabinet. In het hoofdlijnenakkoord wordt de Noordzee gedegradeerd tot ‘visserij-akker’. De enorme Nederlandse vee-industrie hoeft tóch niet in te krimpen en beschermde Nederlandse natuurgebieden verliezen hun status, als het aan het nieuwe Kabinet ligt.

We zijn in Nederland en Europa niet uniek in deze ontwikkeling. Donald Trump werd in 2016 aan de macht geholpen met grote donaties vanuit Big Agro.

Ook de Braziliaanse ex-president Bolsonaro kreeg hulp van grote agrarische sponsors bij zijn verkiezing. Zelfs de bestormingen van de regeringsgebouwen in Brasilia in 2022 - na Bolsonaro’s verkiezingsnederlaag - worden in verband gebracht met agrarische financiers.

De opkomst van het internationale boerenpopulisme laat zien dat de parlementaire democratie te koop of tenminste te kaap is, waardoor zwakke waarden het af moeten leggen tegen geldelijke belangen. Met grote gevolgen op de korte en middellange termijn voor mensen, dieren en de leefbaarheid van onze aarde. De boeren die nu het parlement bezetten, worden gekozen voor vijf jaar en kunnen in die periode meer kapot maken dan velen lief is.

We staan op een kantelpunt: verdwijnen plannen voor een leefbare toekomst definitief in de prullenbak óf pakken we door? Wij kiezen partij: vóór de dieren.