Bezorgklachten en onnozele berichtgeving

Het was een merkwaardig bericht dat dit weekend door de politie werd verspreid. Een man mishandelde in Utrecht een pakketbezorger omdat die zijn verwachte bestelling niet bij zich had. De dader was zelfs in de laadruimte van de bestelwagen gesprongen om zelf op zoek te gaan naar het pakket en had de inhoud woest om zich heen gegooid.

Het was zo’n bericht in de categorie ‘in wat voor wereld leven we’. Al toonden media opvallend veel begrip voor de woede van de dader. De NOS legde in Jip & Janneke-taal, kennelijk ook bedoeld voor mensen zonder enig kalenderbesef, uit hoe het probleem volgens hen veroorzaakt wordt :

Dagblad Metro ging nog een stap verder en zette de pakketbezorgers zelf in de beklaagdenbank:

Opvallend is dat de media er spoorslags vanuit gingen dat het pakket te laat is bezorgd. Het politiebericht op Twitter meldt daar niets over. Misschien gaat het om een pakket dat door de douane is onderschept voor onderzoek (grenzen dicht!). Misschien ging het om een lading kalmeringsmiddelen waar de ontvanger dringend behoefte aan had. We weten het niet.

Wat we wel weten is dat de man teleurgesteld was. Ze hadden daarom ook een andere invalshoek kunnen kiezen. Bijvoorbeeld een psycholoog kunnen interviewen die uitlegt hoe mensen beter om kunnen gaan met teleurstellingen, dat hoge verwachtingen een recept zijn voor enorme tegenvallers. Of iemand die gespecialiseerd is in anger management aan het woord laten. Dat was in dit geval informatiever geweest en had de schuld niet bij de bezorger gelegd.

Ze hadden echter nog een andere aanpak kunnen kiezen. Een die zeker van toepassing is op deze situatie.

In hun poging de zogeheten brick & mortar stores – in gewone taal de echte winkels – om zeep te helpen, schermen webwinkels met steeds idiotere levertijden. Liefst moet iets dat je bestelt binnen een uur bij je thuisbezorgd worden. Zo goedkoop mogelijk ook nog. De klant moet immers gelokt worden en daarbij is niets te gek. Je hoeft geen econoom te zijn om te beseffen dat het een recept is voor ellende.

De New York Times deed onlangs onderzoek naar de gevolgen van die handelspraktijken – en nee, die beperken zich niet tot Amerika. Om die instant-bezorging mogelijk te maken werken mensen in sorteercentra zich letterlijk dood. Ja, je leest het goed: letterlijk.

In deze podcast , die ik getipt kreeg van vakbondsactiviste Mei Li Vos , is het verhaal te horen over een vrouw die werkte in zo’n sorteercentrum en last van haar hart kreeg. Ze wilde rusten maar dat mocht niet van de chef. Ze moest doorwerken. Even later viel ze dood neer. Een hartaanval. De chef zei doodleuk tegen haar geschokte collega’s dat zoiets nu eenmaal bij het leven hoort en maande hen direct weer aan het werk te gaan want de pakketjes moesten op tijd bij de klanten zijn.

Het stoffelijk overschot van de vrouw bleef urenlang op de bedrijfsvloer liggen. Er werden oranje pylonen omheen gezet zodat vorkheftrucks er niet tegenaan zouden rijden. Het huiveringwekkende voorbeeld is er slechts een van de vele. Zwangere vrouwen moeten tegen doktersadvies in zulk zwaar werk doen dat ze miskramen krijgen. En nog meer.

Het bedrijf waar deze misstanden plaatsvinden heet XPO. Je hebt er waarschijnlijk nooit van gehoord. Toch is de kans groot dat je er gebruik van maakt. Bijvoorbeeld als je iets bij H&M bestelt, de kledingigant laat z’n bestellingen afhandelen door XPO, onder meer in de twee jaar terug geopende vestiging in Tilburg. XPO is een van de grootste logistieke bedrijven ter wereld. Er werken bijna 100.000 mensen.

Ok, maar dit soort dingen gebeuren in de Verenigde Staten. Hier hebben we dat soort Amerikaanse toestanden niet, denk je misschien. Vergis je niet. De praktijken van multinationals houden niet op bij de grens. Ook in Europa heeft XPO een slechte reputatie onder meer wegens onderbetaling en ontduiking van de regels, legde vakbond FNV bloot. Het bedrijf ontkent in een reactie het relaas uit de New York Times.

In de podcast van de New York Times wordt ook nog iets anders geconstateerd. Werken in winkels is bij uitstek een kans voor mensen die geen of amper een opleiding hebben. Het biedt ze bestaanszekerheid. Die winkels worden nu uit de weg geruimd door internetsites. Het werk wordt verplaatst naar unheimische magazijnen op industrieterreinen waar zo hard mogelijk gewerkt moet worden, onder slechte omstandigheden. En dan nog is het niet goed genoeg om aan de groeiende consumptieverslaving te voldoen. Daarom zullen de werknemers uiteindelijk moeten wijken voor robots die geen pauzes hoeven. Terug naar de winkels kunnen ze niet want die zijn weggeconcurreerd. Er is gewoon geen werk meer voor hen. Ze zijn weggeklikt.

Denk er eens aan als je ‘voor 23:00 uur besteld, volgende dag bezorgd!’ ziet staan. Is dat echt de wereld waar je in wil wonen? Dáár zou je nou woedend om kunnen worden.