Huizen die bedoeld zijn voor mensen met een laag of middeninkomen zijn na marktwerking alleen beschikbaar voor mensen met een hoog inkomen
Vorige week betoogde D66-raadslid Van Dantzig in Het Parool dat er meer ruimte voor mensen met een middeninkomen moet komen. Dat is zeker een zorg, maar de oplossing die hij aandraagt slaat de plank volledig mis. Want de stad wordt niet betaalbaarder door de huren te verhogen.
Omdat de stad populair is, is er een tekort aan àlle soorten huizen in Amsterdam. Sociale huurwoningen voor onder meer gezinnen, studenten- en jongerenwoningen én middeldure huurwoningen tussen de 700 en 1000 euro. Volgens D66 wordt de schaarste aan middeldure huurwoningen veroorzaakt door het ‘nostalgisch vasthouden’ aan voldoende sociale huurwoningen. Meer markt, minder regulering zou volgens de liberalen het antwoord zijn.
Maar de Amsterdamse huurder op hogere kosten jagen kan natuurlijk nooit de oplossing zijn. Iedereen die weleens gezocht heeft naar een Amsterdamse huurwoning, weet dat je je scheel betaalt. De markt faalt in het beteugelen van de huurprijzen. Juist daarom is extra overheidsbemoeienis vereist, om te voorkomen dat de stad alleen nog maar voor de puissant rijken te betalen is.
Een begin van de oplossing is simpelweg meer bouwen. In alle categorieën. En dat gebeurt. Bouwwethouder Ivens vestigde in 2015 een bouwrecord door te beginnen met de bouw van maar liefst 8376 huizen, waarvan twee derde een huurprijs had onder de 1000 euro. En in 2016 werden wederom duizenden woningen in aanbouw genomen, waaronder ruim 1300 middeldure huurwoningen. We lopen maar liefst 60% voor op het ambitieuze streefcijfer dat op initiatief van D66 en VVD door de gemeenteraad werd vastgesteld.
Maar er kan meer. Zo kan Den Haag de bescherming van sociale huurwoningen ook uitbreiden naar de middeldure huurwoningen tussen 700 en 1000 euro. Zo voorkom je dat huurprijzen meteen exploderen naar 1500 euro in de vrije sector. En Amsterdam kan voorafgaand aan de bouw van nieuwe woningen afspraken maken over de huurprijs met projectontwikkelaars.
Die laatste maatregel is extra belangrijk omdat minister Blok onlangs heeft besloten de huurprijsbescherming op te heffen voor kleine en goedkope Amsterdamse appartementen. Het moest ertoe leiden dat vastgoedinvesteerders over de streep worden getrokken om te bouwen in Amsterdam. Volstrekt overbodig. Investeerders staan hier al in de rij. Het enige effect is dat woningen kleiner en duurder zouden worden.
Amsterdam greep in en hield de Blokhokken tegen. Maar liefst 5200 van de 6000 nieuw te bouwen kleine huurwoningen blijven onder de sociale huurgrens vallen. Let wel: dit gaat om sociale huurwoningen in particuliere handen, die zijn toegankelijk voor mensen met een inkomen tot 44.000 euro per jaar. Lage en middeninkomens dus.
Gek genoeg is het ingrijpen van de overheid hier tegen het zere been van D66. Die ziet kennelijk toch liever dat de markt zijn gang gaat. Maar daar hebben de Amsterdammers niks aan. Huizen die bedoeld zijn voor mensen met een laag of middeninkomen zijn na marktwerking alleen beschikbaar voor mensen met een hoog inkomen. De vastgoedbazen zijn de lachende derde.
Ik trek graag samen op met D66 om voor mensen met een middeninkomen een plek te vinden in Amsterdam. Maar laten we dat niet doen door exploderende huren. Het antwoord op een falende markt is niet minder, maar juist meer overheid. Zo blijft Amsterdam een stad voor iedereen.