Beschermde vleermuizen zetten woningisolatie stop

Wij moeten 'met z'n allen' van het gas af en voor het overige zo zuinig mogelijk om gaan  met energie. Het blijft niet bij woorden alleen. De overheid neemt maatregelen. Zo moeten gebouwen die je als kantoor wilt gebruiken, minimaal een energielabel C hebben. Met ingang van 2030 mogen woningen met een energielabel E, F of G niet meer verhuurd worden. Zo hoopt minister De Jonge de verduurzaming te versnellen  .

Jammer maar dat gaat allemaal niet door. Het kost teveel vleermuizen het leven. Deze nuttige dieren vestigen zich graag tegen spouwmuren waar ze ook hun jongen ter wereld brengen. En ze zijn wettelijk beschermd. Daarom moeten mensen die deze ruimtes met isolatiemateriaal willen vullen – de beste en de goedkoopste manier om een woning snel te isoleren – eerst een ecologisch onderzoek laten doen naar de aanwezigheid van vleermuizen en naar de mogelijke alternatieven voor deze dieren. Dat kost 5000 euro, als je tenminste een ecoloog kunt vinden die het voor je kan doen. Op grond daarvan wordt bepaald of isolatie wel mag. Nieuwsuur zocht dat haarfijn uit.

Een dergelijk onderzoek is verplicht als het vermoeden bestaat dat je vleermuizen dakloos kunt maken. Hun aanwezigheid verraadt zich bijvoorbeeld door poepjes op de vensterbank of op de straat voor het huis.

Dit maakt isolatie van hun woningen voor miljoenen huiseigenaren een no go. En dat terwijl ze het massaal graag zouden willen. Zoals langzamerhand gebruikelijk in dit land zitten regels en doelstellingen elkaar in de weg zodat er in de praktijk niets tot stand komt.

Je kunt trouwens wel vaker gesodemieter met de overheid krijgen als je op het punt van verduurzaming het goede wil doen. Zo is het eigenaren van veel monumenten formeel verboden dubbel glas aan te brengen.

We hebben nogal de neiging dit soort problemen te bekijken op hun gevolgen voor de samenleving en niet op die van het individu. Veel individuen zien zich gedwarsboomd als zij willen isoleren. Er staan geen praktische bezwaren in de weg maar wel wetten.

Tegelijkertijd zijn de makers van die wetten in Den Haag ervan overtuigd dat je burgers de gewenste kant op kunt duwen door 'verkeerd' gedrag te beprijzen. Daarom moet u zoveel energiebelasting betalen. Als u het in de portemonnee voelt, dan gaat u wel isoleren en zo'n warmtepomp aanschaffen.

Het is moreel onaanvaardbaar burgers met straftaksen op energie leeg te trekken als de staat ze tegelijkertijd met regelgeving hindert bij het verduurzamen. Als we de vleermuizen willen redden – mooi doel, ze eten stuk voor stuk aan de lopende band muggen – dan gaat de isolatie niet door. Het is reëel om menselijke medebewoners van zo'n vleermuizencommune te compenseren voor de extra energiekosten die ze moeten maken omdat het energielabel van hun huis niet verbeterd kan worden. Je kunt verhuurders dan ook niet met goed fatsoen verbieden zo´n woning na 2030 te verhuren.

Dat heet verantwoordelijkheid nemen. Misschien kan de overheid dat zelf ook eens doen.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: hebben de kinderen van Kaag gelijk?

cc-foto: René Vlak