Berlijn stemt massaal voor onteigening huizen van speculanten

Geen video? Klik hier.

56,54 procent van de Berlijnse stemmers, meer dan een miljoen mensen, hebben zondag ja gezegd tegen het voorstel om huizen te onteigenen van speculanten en zogeheten vastgoed-investeerders die meer dan 3000 woonhuizen in de stad bezitten. De te onteigenen eigenaren moeten volgens de initiatiefnemers “ruim onder de marktwaarde” gecompenseerd worden. De uitslag voldoet bovendien aan de voorwaarde dat meer dan een kwart van alle kiesgerechtigden in de stad voor het voorstel heeft gestemd.

De campagne om de Berlijnse wooncrisis op te lossen was vooral gericht tegen Deutsche Wohnen, een bedrijf dat meer 113.000 huizen in de Duitse hoofdstad bezit maar ook andere beleggers komen in aanmerking voor onteigening, zoals het Zweedse bedrijf Heimstaden dat aan de vooravond van de stemming nog even bekendmaakte zojuist 14.000 huizen te hebben gekocht.

Und jetzt? De uitslag mag dan overduidelijk zijn, de regering is wettelijk niet verplicht de kiezerswens ook echt uit te voeren. Pas als het Berlijnse parlement met het voorstel instemt kan recht gedaan worden aan de uitslag. De linkse partijen SPD, Grünen en Die Linke hebben zondag een meerderheid van ruim 55 procent behaald. Alleen zijn de drie partijen nogal verdeeld over het voorstel. De kleinste partij Die Linke steunt het voorstel, de Grünen zijn er nog niet uit en de SPD wijst het af. De drie partijen gaan vermoedelijk wel een coalitie-regering voor de deelstaat vormen, waarbij de referendumuitslag een van de onderhandelingspunten zal zijn. Franziska Giffey (SPD), die als eerste vrouwelijke burgemeester van de stad is gekozen, is ook tegen het voorstel. “Ik wil niet in een stad leven waar de boodschap luidt: Dit is waar we onteigenen.”

De huidige coalitie van de drie linkse partijen wees er vooraf aan het referendum op dat een dergelijk besluit betekent dat de overheid van minstens 226.000 huizen eigenaar moet worden en dat daarvoor een juridische controversiële wet nodig is. Juristen zijn het er niet over eens of dergelijke grootschalige onteigening juridisch wel haalbaar is. Eerder verwierp het Duitse Constitutioneel Hof een andere radicale maatregel van Berlijn om de huurverhogingen aan banden te leggen. Critici van het nieuwe voorstel vrezen dat de referendumoverwinning het vertrouwen in de democratie aantast als blijkt dat ook deze wens juridisch niet uitvoerbaar blijkt.