Benen wassen in de multiculturele samenleving

Ik zal eens wat bekennen: ik was mijn haar nooit met shampoo. Al 25 jaar niet. En met nooit bedoel ik nooit. Ik spoel het dagelijks uit met warm water, verder niks. Als je lang haar hebt is het vast anders maar bij kort haar is het gebruik van shampoo pure verspilling. En bovendien slecht voor je haar. Je wast er alle natuurlijke bescherming mee weg die je lichaam dan weer als een idioot moet aanmaken. Daarom wordt je haar vet als je als shampoogebruiker een dag overslaat. Niet omdat je vies bent maar omdat je overproduceert. Je hoofdhuid raakt door shampoo zeg maar aan de diarree. Hou dat beeld even vast.

Als je stopt met shampoo gebruiken zul je zien dat je haar na een week een natuurlijke glans krijgt, zacht aanvoelt, in model blijft zitten. De enkele keer dat mijn haar echt vies is geworden, na het opruimen van een stoffige zolder, en op de dag dat ik naar de kapper ga, was ik mijn haar met Marokkaanse lavaklei. Schoonmaken zonder zeep.

Dat lijkt een raar, obligaat praatje maar ik vertel het omdat er op social media veel te doen is over wassen. Dat is niet vreemd want het is voor iedereen een dagelijks ritueel en we praten nu eenmaal graag over wat we zelf doen. Zoals ik nu vertel over wat ik op social media zie.

Het begon denk ik ooit met protesten van feministen tegen vaginale zeep, een van de wreedste bedenksels van de farmaceutische marketingindustrie. Ze maken er reclame mee, speciaal bedacht om de onzekerheid bij vrouwen aan te jagen – o jee, zou ik stinken – zodat ze een product kopen dat niet nodig is en zelfs gevaarlijk omdat de zeep alle natuurlijke bescherming wegspoelt. Terecht kwamen vrouwen tegen die vieze zeeppraktijken in opstand.

Misschien dat de man het volgende slachtoffer wordt. Laat op een verjaardagsfeestje eens het begrip kopkaas vallen. Of smegma, als je eerst de nieuwsgierigheid wilt opwekken. Help je gehoor het te visualiseren – er is een verhaal over een bouwvakker en een troffel – en je kunt aan het eind van de avond de onaangeroerde snacks wegsodemieteren.  

Dus misschien komt de industrie straks met anti-smegmamiddelen. Noem het Penisiline. Of zijn die er al en heb ik het gemist omdat ik nooit reclames kijk. Terwijl een douche voldoende is om je pik spic & span te krijgen. Zeep is niet alleen onnodig, het is ook schadelijk. De zeepindustrie is net zo verwoestend voor je huid als de snackindustrie voor je taille.

Nu gaat het op social media over het wel of niet wassen van je benen. Dat blijkt ook een cultuurdingetje. Sylvia Witteman zegt dat ze haar benen niet hoeft in te zepen omdat de zeep al van haar bovenlichaam naar beneden druipt. “Na een bezoek aan een hammam met bijbehorende schrobbeurt zul je er heel anders naar kijken…” reageert Lotfi El Hamidi , de NRC-columnist die twittert met een scheermesje.  Voor zo ver ik weet – maar dat is ook op dit vlak weinig – wordt er bij scrubben overigens geen zeep gebruikt. Er is een hele richtingenstrijd gaande, signaleerde Paulien Cornelisse. Zelfs over zeep maken we ruzie.

Het grote beenwasschisma past wel in de vaker gehoorde opvatting dat Nederlanders traditioneel een slechte reputatie hebben als het om hygiëne gaat. “Ze douchen maar 30 seconden” is een veel gehoorde klacht onder Nederlanders van Surinaamse, Turkse of andere afkomst.

Toch is het debat een verrijking omdat de verschillen in de samenleving zo duidelijker worden. Het publieke debat gaat altijd over extremen of enorme grootheden. Fundamentalisme, racisme en al die andere ismes die maar nooit wasmes worden.  

Terwijl het veel inzichtelijker is als we het hebben over onze dagelijkse gewoontes en rituelen. Mij viel altijd op hoe weinig we op die gebieden van elkaar weten. In dat opzicht is de multiculturele samenleving vooralsnog mislukt maar door elkaar op social media de oren te wassen over alledaagse culturele verschillen, valt dat misschien te repareren. Ondertussen vraag ik me af of de flessenschraper nog veel gebruikt wordt.