De verkoop van wegwerp-e-sigaretten, vaak gewoon vapes genoemd, is vanaf 1 januari 2025 verboden in België. Het is daarmee het eerste land dat dit doet. De vapes zijn erg populair onder jongeren, die vaak niet of onvoldoende beseffen wat de schadelijke gevolgen zijn voor de gezondheid.
Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke laat aan de VRT weten: “Er is een hele gewiekste, op jongeren gerichte marketing. Het is echt wel bedoeld om jongeren en zelfs kinderen aan het vapen te krijgen."
Hoewel de verkoop aan minderjarigen al verboden is, bleek afgelopen jaar tijdens een controleactie dat driekwart van de verkooppunten zich daar niet aan houdt. België probeert al sinds 2021 om een totaalverbod op de wegwerpvapes in te voeren, maar had daarvoor eerst toestemming nodig van de Europese Commissie. Drie jaar lang moest België argumenten aandragen om tot een verbod over te gaan, maar dat heeft nu zijn vruchten afgeworpen. "We willen echt voorkomen dat er nieuwe generaties verslaafd raken aan het roken", zegt Vandenbroucke.
De navulbare vapes, die doorgaans een stuk duurder zijn dan de wegwerpvarianten die al voor minder dan 10 euro verkrijgbaar zijn, blijven wel toegestaan. Ook omdat deze veel worden gebruikt door mensen die juist proberen te stoppen met het roken van sigaretten. Die mogen vanaf komend jaar in België alleen niet meer worden aangeboden met lichtjes en andere zaken om ze aantrekkelijk te maken. “Het mag geen product zijn om te leren roken, wel om het roken af te leren,” aldus de minister.
In Nederland is er vooralsnog geen sprake van een verbod op de wegwerpvapes. Wel is het sinds 1 januari van dit jaar verboden om de vapes nog met fruitsmaakjes te verkopen. Vooral die zijn erg populair bij jongeren. Of dit verbod effect heeft is overigens nog maar de vraag. Uit onderzoek is gebleken dat vapende jongeren nog altijd massaal aan hun vapes kunnen komen, via straatdealers of internationale webshops.
Vorig jaar bleek uit onderzoek van Trimbos dat 1 op de 5 Nederlandse jongeren, tussen de 12 en 25 jaar, dat jaar had gevapet. Twee derde van hen rookt ook gewone sigaretten.