Bekritiseer het Westen, niet het Internationaal Strafhof ICC

‘Neem kritiek op Internationaal Strafhof serieus,’ roepen Bas Belder, Bert-Jan Ruissen en Kees van der Staaij in hun opiniestuk in Trouw (voortaan noem ik hen ‘de schrijvers’). Echter zij voeren onterechte kritiek op het hof, wat suggereert dat zij Westerse misdadigers willen helpen. Er is geen enkele reden om hun wens te vervullen om geen burgers uit democratieën, zoals de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Israël te berechten.

Vooral misdadigers zijn tegen rechters Voor mijn masterscriptie wilde ik weten waarom individuen geen staten in internationale gerechtshoven konden aanklagen en heb ontdekt dat vooral de machtige landen dit hebben voorkomen. Bijvoorbeeld na WWII wilde Australië een internationaal mensenrechtenhof stichten. Maar de Sovjet-Unie, VS, GB en Frankrijk hebben ‘nee’ gezegd. De Sovjet-Unie pleegde kolossale misdaden. GB en Frankrijk vermoordden, martelden en verkrachtten massaal in de koloniën. De VS staan voor witte suprematie en werelddominantie. Zij waren bang dat de segregatie opgegeven zou worden en de zwarten gelijke rechten zouden krijgen. De VS infecteerden bijvoorbeed zwarten en mensen in Zuid-Amerika opzettelijk met syfilis om de ziekte te onderzoeken.

Democratieën staan niet boven de wet Er bestaat geen enkele regel in het volkenrecht die stelt dat democratieën boven de wet staan. Er zijn ook geen natuurwetten die voorkomen dat burgers van democratieën wetten schenden. Neem bijvoorbeeld Israël. Netanyahu staat terecht voor corruptie. Premier Olmert werd voor zes jaar en president Katsav voor zeven jaar celstraf veroordeeld. Op Wikipedia tel ik elf veroordeelde ministers. Als Westerlingen nationale wetten kunnen schenden, dan kunnen ze ook volkenrecht schenden, juist omdat de strafkans kleiner is. Ze hebben ook een lossere band met buitenlanders dan met hun medeburgers; ze willen meer geld en macht voor hun land. Het is daardoor irrationeel te denken dat Westerlingen geen volkenrecht schenden.

Goede rechtssystemen voorkomen geen schendingen De schrijvers zeggen dat deze landen een goed rechtssysteem hebben. Echter dit systeem heeft de illegale aanval op Irak niet voorkomen, noch heeft het enige Westerling daarvoor berecht. Wikileaks heeft aangetoond dat de Amerikaanse overheid oorlogsmisdaden onder de pet houdt. Voor de martelingen in Abu Ghraib zijn slechts de militairen met lage rangen bestraft. Trump heeft net een oorlogsmisdadiger gratie verleend, terwijl de legertop hem wilde bestraffen.

Recentelijk kwam aan het licht dat de Britse overheid oorlogsmisdaden bewust verzwijgt. Boris Johnson wil wetten invoeren om berechting van de oorlogsmisdadigers te voorkomen. Dit is juist het mandaat van het ICC: om misdadigers te berechten als hun land niet kan of niet wil. De Irakese overwinningen bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens tonen aan dat de Britse justitie tekort schiet.

Ook het Israëlische rechtssysteem is gebrekkig. Rechtbanken veroordelen 99,74% van de verdachte Palestijnen, zelden veroordeelt men soldaten en kolonisten. Er is nog niemand berecht voor de illegale nederzettingen. Transfer van de eigen bevolking in bezette gebieden is een ernstige oorlogsmisdaad, in Nederland strafbaar met levenslange gevangenis. De Israëlische regering pleegt deze oorlogsmisdaden om meer territorium te bemachtigen, terwijl het verbod op landjepik een van de hoekstenen van het volkenrecht is. Het gaat dus om cruciale zaken.

ICC-leden De schrijvers zeggen dat het ICC geen Amerikanen en Israëliërs zou mogen berechten omdat hun landen geen ICC-leden zijn. Een paar dagen geleden berechtte Nederland een Amerikaan voor misbruik van een minderjarig meisje. Waarom zouden de Afghanen, Irakezen en Palestijnen niet hetzelfde als Nederland mogen? De ICC-president Chile Eboe-Osuji zegt hetzelfde : elke staat is vrij om buitenlandse misdadigers te berechten, dus ook in internationale gerechtshoven; als Amerikanen, Britten en Israëliërs misdaden op het territorium van een ICC-lid plegen, dan mag het ICC hen berechten.

Inefficiëntie ICC De schrijvers klagen ook dat het hof veel geld kost en weinig misdadigers veroordeelt. Echter het hof is inefficiënt omdat de machtige landen het hof tegenwerken. De schrijvers steken zelf spaken in zijn wielen. Dus hun cirkelargument is dat het hof slecht is omdat ze het zelf slecht maken. Beter gaan ze lobbyen dat machtige landen het hof efficiënt maken.

Recht evolueert Het volkenrecht verandert stapvoets, van de wet van de jungle naar rule of law , het wordt steeds rechtvaardiger en nivelleert de macht. Karen Alter bewijst dit in haar boek ‘The new terrain of international law: courts, politics, rights’. Tijdens de Koude Oorlog waren er 6 internationale hoven en zij hebben slechts 373 bindende uitspraken gedaan tussen 1945 en 1989. Daarna groeide het aantal hoven tot 24 en zij hebben inmiddels 37.000 bindende uitspraken gedaan. Het ICC is pas 18 jaar oud.

Deze ontwikkeling verloopt langzamer maar parallel aan de vooruitgang binnen afzonderlijke landen. Alle elite-rechtsstaten gooiden 1000 jaar geleden vrouwen in het water om heksen te ontmaskeren. De koningen stonden boven de wet en de edelen waren voor de rechter gelijker dan knechten. Maar de rechtstelsels evolueerden door druk van onderaf. Op dezelfde manier evolueert ook het internationaal strafrecht. Dus de schrijvers zouden beter moeten zorgen dat ook de Westerse misdadigers terecht staan en niet in plaats daarvan het ICC tegenwerken.