Milieudefensie heeft een belanrgijke slag verloren in de strijd om de planeet te redden van de klimaatverwoesters. Oliegigant Shell krijgt niet de plicht de schadelijke uitstoot van CO2 met concrete percentages te verminderen. De zaak die diende in Den Haag werd wereldwijd gezien als een test case om multinationals te kunnen dwingen klimaatafspraken na te komen.
Milieudefensie spande, met zes andere organisaties, de zaak in 2018 aan omdat Shell ernstig tekort zou schieten in de uitvoering van de vergroeningsambities. Nadat het de zaak won, ging Shell in hoger beroep, dat afgelopen april diende. Opnieuw eiste Milieudefensie dat Shell de CO2-uitstoot die het direct en indirect veroorzaakt in 2030 met zeker 45 procent zou hebben verminderd. Niet alleen Shell zelf, ook haar klanten. Dat percentage baseerden de eisers op wetenschappelijk onderzoek over de wereldwijde uitstootvermindering die nodig is om nog enigszins kans te maken op een opwarming van de aarde van maximaal 1,5 graad; het streven van het klimaatakkoord van Parijs uit 2016. Maar het hof stelt dinsdag dat die algemene norm „niet fijnmazig genoeg” is en dat de behandelde rapporten „onvoldoende houvast” bieden om op Shell toe te kunnen passen.
Het hof zegt ook dat onduidelijk is of de redcutieverplichting voor Shell het klimaat zal redden. Andere bedrijven zouden de vernietigende methodes die Shell dan moet stoppen, kunnen overnemen. De rechters zeggen wel dat Shell "een zorgvuldigheidsplicht" heeft om de uitstoot van het broeikasgas CO2 te verminderen maar laat zich verder niet uit over hoe dat moet gebeuren.
Shell-baas Wael Sawan (foto) zegt tevreden te zijn met de uitspraak. Bij milieubeschermers ligt dat anders. Milieudefensie-directeur Donald Pols: "Dit doet pijn. Tegelijkertijd zien we dat deze zaak ervoor heeft gezorgd dat grote vervuilers niet onschendbaar zijn en het debat over hun verantwoordelijkheid in het tegengaan van gevaarlijke klimaatverandering verder heeft aangezwengeld. Daarom gaan we door met het aanpakken van grote vervuilers, zoals Shell."
Andy Palmen, directeur van Greenpeace Nederland: “Dat is een tegenslag voor alle mensen die getroffen worden door de klimaatcrisis. We zijn teleurgesteld dat Shell door mag gaan met vervuilen. Wij geven de strijd niet op en dit motiveert ons alleen maar meer om in actie te komen tegen grote vervuilers. Het geeft hoop dat de rechter vaststelt dat Shell mensenrechten moet respecteren en een plicht heeft om haar CO2-uitstoot terug te dringen om de klimaatcrisis tegen te gaan. Over de hele wereld eisen mensen klimaatrechtvaardigheid. Later vandaag staat Greenpeace Verenigd Koninkrijk tegenover Shell in de rechtbank om nieuwe olieboringen in de velden Rosebank en Jackdaw te stoppen. De uitspraak van vandaag onderstreept hoe belangrijk het is dat de wereldleiders die nu onderhandelen op de VN Klimaattop in Bakoe hun verantwoordelijkheid nemen. Op de top in Dubai vorig jaar werd het einde van kolen, olie en gas ingeluid, nu moeten regeringen met concrete plannen komen om af te stappen van fossiele brandstoffen. Over een paar weken houdt het Internationaal Gerechtshof in Den Haag zittingen over de verplichting van staten in de klimaatcrisis. Deze zittingen onderstrepen de urgente noodzaak om de klimaatcrisis aan te pakken en zo de rechten en het welzijn te beschermen van mensen die getroffen worden.”