Fruittelers kiezen er noodgedwongen voor om de laatste resten appels en peren niet te plukken maar aan de bomen te laten verrotten. Normaal gesproken worden de vruchten opgeslagen in koelcellen maar door de hoge energiekosten is dat niet meer lonend. Via sociale media reageren sommige mensen - je verwacht het niet - verontwaardigd. Ze vinden dat de fruittelers de vruchten beter gratis kunnen weggeven aan mensen met weinig geld. Omroep Gelderland dook in de materie:
Bert de Haan, die naast fruitteler ook bestuurslid is van de Nederlandse Fruittelers Organisatie, stelt dat het allemaal niet zo simpel is. "Gratis weggeven is makkelijk gezegd, maar wie plukt ze dan? Je kunt niet zomaar iedereen te pas en te onpas in je boomgaard laten struinen. Plukken moet wel met beleid gebeuren, anders krijg je schade aan het gewas en zit je met de oogst voor volgend jaar."
Bovendien moeten er dan voldoende vrijwilligers zijn om het fruit te plukken en dat is ook een probleem. Net als dat er eigenlijk sowieso te weinig appelen worden afgenomen. In de koelcellen lagen in augustus nog de laatste appels van vorig jaar.
Sommige fruitboeren zoeken contact met voedselbanken die dan tegen een kleine vergoeding honderden kilo's meekrijgen waardoor de nood aan beide kanten enigszins gelenigd wordt. Maar zelfs weggeven gaat niet zomaar want de telers stellen ook aan dat fruit eisen, legt er een uit.
"Als ik wat weggeef, en dat doen we wel vaker aan scholen en ook wel aan de voedselbank, dan moet dat wel fruit van goede kwaliteit zijn." Van Schip vertelt verder dat hij afgelopen voorjaar nog met kisten vol appels naar Oekraïne is gereden. "Dat waren prima appels die we ook nog niet afgezet hadden."
In België speelt het probleem ook. De Standaard maakt duidelijk dat het niet alleen de energiekosten zijn. Door de sancties is ook de export naar Rusland weggevallen. Het gaat inmiddels om enorme hoeveelheden fruit die niet geplukt worden.
Alleen al de cijfers bij Herpee, het fruitbedrijf van Gert Peeters, doen duizelen. Liefst 600.000 van zijn 900.000 kilogram appelen blijft aan de bomen hangen. Wachtend op het onvermijdelijke moment dat de zwaartekracht de overhand neemt. ‘Het is dramatisch, maar de kosten zijn te fel toegenomen’, zegt hij. ‘Vroeger zaten we aan 4.000 euro per maand voor elektriciteit, nu is dat tot 15.000 euro. En we hebben veel elektriciteit nodig om de appelen te koelen. Normaal gaan ze na de pluk de koelcel in, zodat we tot eind juni appelen kunnen verkopen. Dat betekent dat die koelcellen de hele winter moeten draaien.’
Een tip voor wie begaan is met het fruit: koop appels en peren niet bij de supermarkt maar bij een lokale boer. Veel boerderijen hebben eigen winkels. Lokaal fruit eten is ook beter voor de planeet omdat het transport scheelt.
cc-foto: Gertjan van Noord