Amsterdam besteedt parkeercontrole uit aan multinational met giftig winstmodel

De afgelopen jaren werden er in Amsterdam gemiddeld zo’n 500.000 boetes per jaar opgelegd. Een groot deel daarvan is onterecht. Dat meldt AT5. Dit alles heeft er mee te maken dat de hoofdstad de parkeercontroles niet zelf uitvoert, maar heeft uitbesteed aan de private multinational P1, een dochteronderneming van QPark dat onder andere de parkeergarages in het centrum van de stad uitbaat. P1 kan door zoveel mogelijk boetes uit te schrijven rekenen op een riante bonus, voor zowel het bedrijf als de directeur.

Om onbetaald parkeerders op te sporen maakt het gebruik van scanauto's. Waar voorloper Egis er twaalf in de stad had rijden, ging P1 van start met zestien stuks. Die vloot moet flink worden uitgebreid. En dat is lucratief. AT5 schrijft dat de boetes de gemeente jaarlijks zo'n 322 miljoen euro opleveren. "Dat is bijna honderd miljoen meer dan de inkomsten uit toeristenbelasting of erfpacht."

De auto's maken aan de lopende band foto's van geparkeerde auto's, die vervolgens door medewerkers op een kantoor worden beoordeeld. Deze medewerkers swipen aan de lopende band door de foto's en bepalen in een fractie van een seconde of een kenteken wel of niet beboet wordt. Hierbij wordt veelal niet gekeken naar omstandigheden waarom een auto stilstaat, bijvoorbeeld omdat er iemand kortstondig langs de kant staat zonder uit te stappen, of bij laden en lossen. De boete is even hoog, 76,60 euro, het landelijk maximum. De gemeente mag wettelijk immers geen winst maken op parkeerboetes. Dat is niet het geval voor P1:

P1 kan wél financieel profiteren. Als het bedrijf voldoende mensen beboet, krijgt het een bonus. Dat blijkt uit het contract tussen de gemeente en P1, dat AT5 heeft ingezien. Die bonus wordt berekend op basis van de pakkans voor niet-betalende automobilisten. Om precies te zijn: de kans dat iemand beboet wordt als hij zijn auto een uur lang onbetaald laat staan. 

De gemeente wil die pakkans op minstens 6 procent hebben. Daaronder worden de inkomsten van P1 verminderd. Daarboven krijgt het bedrijf een bonus. Dat geldt ook voor de algemeen directeur, die dan meer krijgt uitbetaald. De bonus wordt steeds hoger, tot een pakkans van 8 procent is bereikt. Bij dat percentage kan P1 een bedrag van zo'n 6,5 miljoen euro opstrijken. 

Erg nauw neemt P1 het niet met de beoordelingen. Wie verkeerd beboet wordt, moet door de stroperige bezwaarprocedure om zijn gelijk te halen. Jaarlijks doet 15 procent van de boete-ontvangers dat, oftewel zo'n 75.000 bezwaren per jaar. In maar liefst 62 procent van de gevallen wordt het bezwaar toegekend.

Gemeentelijk ombudsman Munish Ramlal noemt de bezwaarprocedure de omgekeerde wereld. "Je moet erop kunnen vertrouwen dat boetes in principe terecht zijn", aldus Ramlal. '"Nu jaagt de gemeente heel veel mensen een bezwaarprocedure in. Dat zorgt voor enorme frustratie."