Als consent de basis wordt, kan dat werkelijk onze samenleving veranderen

Je kinderen zijn je kinderen niet.
Zij zijn de zonen en dochters van ’s levens hunkering naar zich
zelf.Zij komen door je, maar zijn niet va
n je,En hoewel zij bij je zijn, behoren ze je niet toe.

Uit: De Profeet van Kahlil Gibran

Het vrouwenvoetbalteam van Spanje was groot nieuws met het winnen van de wereldtitel afgelopen zondag, maar zeker net zoveel ophef maakte het voorval na afloop van de finale en de overwinning werd gevierd. Bondsvoorzitter Luisbales pakte alle dames stevig beet, tilde ze op en zoende de meesten in de nek, maar bij Jenifer Hermoso ging hij nog een stap verder; hij klemde haar hoofd tussen zijn handen en kuste haar op de mond.

Je zou zeggen; een duidelijk staaltje machtsmisbruik. Waar Hermoso het voorval in eerste instantie uitlegde als geen probleem, we zijn goede vrienden, het was een uiting van enthousiasme, liet ze later weten dat ze dit toch niet zo fijn vond. De reacties onder de post van de NOS op Instagram zijn zeer uiteenlopend. Van 'de mannen en vrouwen die dit werkelijk normaal vinden, ik hoop dat je baas morgenochtend als je op je werk aankomt je bij je hoofd pakt en met z’n vieze bek vol op je smoel pakt. Kijken of je dan nog steeds hetzelfde zegt'. Tot 'hij kust ze allemaal en die ene is ie trots op van blijdschap nog een kus op de lippen. Ze lacht na afloop. We moeten niet zo zeiken'.

Zelf moest ik direct aan het woord consent denken, dat betekent wederzijdse toestemming. Naar aanleiding van de vele gevallen van grensoverschrijdend gedrag die in de afgelopen jaren boven tafel kwamen, is deze consent in feite de nieuwe basis voor in ieder geval seksueel contact tussen mensen. In dit voorval van de Spaanse Bondsvoorzitter en de Spaanse voetbalsters was er geen sprake van consent. Er was duidelijk sprake van machtsongelijkheid in positie en vanuit deze ongelijke positie dacht deze man zich dit gedrag te kunnen veroorloven. Hermoso met name had totaal geen ruimte om zich te verzetten, zoals de man haar hoofd stevig vasthield.

Sommige reacties op de post van de NOS deden deze situatie af met een cultuurverschil, zo gaan mensen met elkaar om in Spanje. Ik vraag me af of dit zo is of schrijven met name mannen dit? Daarnaast was er dus nog het verschil tussen man en vrouw. Zijn wij als man in de positie om hier zo makkelijk over te kunnen oordelen door het bijvoorbeeld te bagatelliseren? Wij weten maar zelden hoe het VOELT als je dit als vrouw overkomt.

Als ik stil sta bij het woord consent, zit hier impliciet het uitgangspunt in dat je in principe van jezelf bent en niet (het bezit) van de ander. Zoals een vrouw dus niet van een man is, maar van zichzelf, wat natuurlijk ook andersom is en in alle soorten relaties. Maar ook een kind niet het bezit is van zijn ouders, zoals de tekst van Kahlil Gibran boven dit artikel duidelijk maakt. Zo is ook een leerling niet van zijn leraar, maar ook een werknemer niet van zijn of haar baas.

Het woord consent wordt met name gebruikt binnen een seksuele situatie tussen mensen, maar wat mij betreft kan dit principe doorgetrokken worden naar alle leefgebieden, met name werk. Zo’n beetje in alle werkvelden staan tegenwoordig procedures, modellen en protocollen centraal, met name geldgericht en niet mensgericht. Professional zijn, betekent met name het volgen van deze modellen en protocollen. Wijk je daarvan af, omdat je bijvoorbeeld merkt dat dit ten koste gaat van mensen, dan loop je het risico je baan te verliezen.

Dus ook op werkgebied zou er een consent, wederzijdse toestemming moeten zijn over de manier waarop je als werknemer je werk doet, op het moment dat je merkt dat jouw werk tegen je eigen geweten ingaat of ten koste gaat van anderen, moet je dus NEE kunnen zeggen. Ik zag op internet een organisatie die bedrijven begeleid in het komen tot een consent besluitvorming met teams.

Consent gaat over respect, gaat over gelijkwaardigheid. Maar vraagt ook een hoge mate van zelfbewustzijn. Veel mensen hebben de neiging zichzelf weg te geven uit angst om iets niet te krijgen of iets te verliezen, bijvoorbeeld een partner of een baan. Dit vraagt dus een stevige verankering in jezelf. Een sterk basisvertrouwen. Een sterke individualiteit en een ik-gevoel.

Consent gaat over onderhandelen en om vanuit die onderhandeling tussen twee ikken te komen tot een verassend en nieuw wij waar ieder blij mee is. Win-win dus. Dit is niet vanzelfsprekend en automatisch, we hebben hierin nog veel te leren. Consent en bewustzijn daarin heb ik met name geleerd van mijn dochter. Jongeren zijn hier heel erg mee bezig en dit is iets wat wij van onze jongeren kunnen leren. Als we consent consequent toepassen op alle leefgebieden in ons leven, dan kan dit werkelijk onze samenleving veranderen.

cc-foto: Carlos ZGZ