Alleen een nieuw economisch systeem kan de aarde nog leefbaar houden

De aarde geeft steeds meer signalen af dat het einde van een voor de mens leefbare wereld op de planeet zijn einde bereikt als er niet snel iets wezenlijks verandert in ons economisch systeem.

Economen worden opvallend genoeg weinig gezien in de vele discussies hoe we het beste kunnen omgaan met de klimaat- en energiecrisis en de noodzakelijke drastische verandering van ons economisch systeem. Zelfs in het in Nederland geëxplodeerde stikstofdebat worden scherpe economische analyses en toekomstbestendige oplossingen van het probleem gemist.

Terwijl iedere econoom op zijn klompen kan aanvoelen dat de leefzekerheid van de mens op aarde niet meer geborgd is als we de huidige economische theorieën over welvaart en groei onverkort blind blijven volgen met alleen een nieuw verpakkingsetiket van duurzaamheid erop geplakt.

Het kapitalisme en vrije marktmechanisme als leidend model in steeds meer landen is niet alleen sleets geworden maar bewijst ook door alle bijwerkingen op het klimaat, milieu, inkomensongelijkheid, sociale ontwrichting van steeds meer samenlevingen en andere zeer negatieve effecten, dat deze opvattingen inmiddels compleet zijn achterhaald.

Het is de hoogste tijd voor een nieuw fundamenteel ander economisch systeem. Waarin het juridische begrip “eigendom” ook een meer sociaaleconomische inhoud zal moeten verkrijgen om de wereld leefbaar te houden.

Een systeem waarin blind consumeren niet langer het hoofddoel moet zijn maar consuminderen! In overeenstemming met wat de aarde zelf aan signalen afgeeft wat dat nog wel en niet kan, om de continuïteit van de leefbaarheid voor de gehele mensheid zeker te stellen.

In dat consuminderen, en de noodzaak om eigendomsrechten en welvaart anders te verdelen over de mensheid, zal de grootste uitdaging zitten. Als dat überhaupt al ooit zal kunnen lukken? Het menselijk gedrag zal immers moeilijk te veranderen zijn na decennia van ongebreidelde welvaart voor een weliswaar kleine, maar wel bijzonder machtige groep mensen.

De vraag over de leefbaarheid op aarde blijft derhalve mensenwerk. Geen individu kan daar zijn ogen voor sluiten.

Op de huidige weg voortgaan zal met de kennis en wetenschap van nu met zekerheid het einde van de leefbaarheid van de planeet aarde inhouden.

cc-foto: Alisdare Hickson