Alcoholica in de gloria

De oersoep van waaruit alle leven is ontstaan rotte, fermenteerde en bubbelde er vrolijk op los.

De natuur is gek. Of onze wetenschap betreffende dit subject uiteraard, de keus is aan u, wij mensen zijn immers niet snel geneigd de fout bij ons zelf te zoeken. Zo blijken bomen soms géen bomen omdat ze buiten de ‘juiste’ familie vallen, een vrucht is feitelijk géen vrucht (hangt volgens onze indeling aan de verkeerde boom!) en er zijn zaden die wel op de grond vallen maar waar vervolgens niets aan ontspringt (derhalve nutteloos volgens onze classificatie).                  Dan zijn er vruchten die naar rotte kazen ruiken en kazen die sterk naar vruchten ruiken. Grappig hoe weinig wij twijfelen aan ons beperkt waarnemingsvermogen. De natuur moet natuurlijk ook gewoon normaal doen en niet allerlei onmogelijke anomalieën voortbrengen. Beesten, bomen, planten, bloemen en struiken móeten een door ons vastgesteld of verondersteld nut hebben anders vallen ze buiten classificatie. Zouden natuurvorsers wellicht spreken van waardevolle en waardeloze natuur?

Vogelbekdieren die vlees noch vis zijn bijvoorbeeld. Heel vervelend, vallen buiten ieder kader. Mijn favoriet echter blijft voor altijd het onverdedigbare wezentje, Vederstaarttoepaja genaamd. Een zoogdiertje waar we fijn weinig van weten. We noemen het een muis maar zijn voorkomen zowel als habitat doet een klein aapje vermoeden. Dat onooglijke aapje/ratje/muisje verkeert in permanente dronkenschap maar ook weer niet. Het nuttigt het equivalent aan alcohol van een glas of acht(!) per dag maar ondervindt daar schijnbaar geen enkele hinder van. Hoe dat kleine levertje al die ethanol/alcohol afbreekt gaat vooralsnog ons briljante verstand te boven. Ik vind het in elk geval een sympathieke eigenschap die mijn nieuwsgierigheid mateloos prikkelt. Hoe groot zou die lever van mijn favoriete dronkelapje wel niet zijn, of is dat hele beestje gewoon een lever op pootjes? En waarom bestáat zo’n wezen. Heeft volgens ons vast geen enkel nut, of een overijverige antropoloog deelt hem probleemloos ergens op de evolutionaire ladder in en dan blijkt het wellicht een ‘missing link’ tussen mens en onbekende voorouder.

Over die functie van alcohol heeft Jeroen Derks een fascinerend boekje geschreven. Werkzaam aan het Max Planck instituut voor psycholinguïstiek neemt hij de lezer mee in onze evolutionaire ontwikkeling én welke rol alcohol, vooral ethanol, daarin speelde en speelt. Geen pleidooi voor alcoholisme maar voor ons leken een zeer heldere uiteenzetting over het wonderlijke verschijnsel alcohol. Veel duizelingwekkende cijfers over gigantische gas- en alcoholwolken in het heelal maar vooral interessante theses aangaande de ontwikkeling van het levend mechanisme dat wij ‘mens en natuur’ noemen. Zijdelings komt ook het grote ‘Waarom’ van onze alcoholbehoefte voorbij dat gaandeweg een volstrekt logisch gevolgd pad beschijnt. Alcohol maakt hongerig. Trek, honger doet ons eten en van dat eten groeien we en planten ons derhalve voort. Survival of the fittest.

En waarom die neiging naar de roes? Het intellectueel antwoord is; ontspanning maar wat is de evolutionaire noodzaak? Derk’s ‘Zestig miljoen jaar borrelen’ geeft verrassende inzichten.          

De oersoep van waaruit alle leven is ontstaan rotte, fermenteerde en bubbelde er vrolijk op los met als resultaat; een wereld vol wriemelende beestjes en andere gekke natuurprocessen. De natuur is dus totaal geschift. Komt vast van al dat gegist en gerot.