Airbnb: meewerken of anders geen deal

“De buurt is mijn buurt niet meer, dat is de spijker op z’n kop.” Aan het woord zijn George en Frankie, Amsterdammers, in een Tegenlicht-documentaire van Sabine Lubbe Bakker over de invloed van de razendsnel groeiende deeleconomie-gigant AirBnB op Amsterdam.

Inmiddels is die invloed overal zichtbaar en voelbaar in de stad. In 2015 werden er naar schatting 2 miljoen overnachtingen geboekt in Amsterdam via AirBnB. Dit jaar ligt het aantal waarschijnlijk nog vele malen hoger. Door deze explosieve stijging, wordt vakantieverhuur steeds onbeheersbaarder. In toenemende mate worden woonhuizen omgezet in illegale of semi-legale hotels, want waar geld valt te verdienen, liggen de kapers op de kust. Het gevolg is veel overlast, een grote toeristentoename en sterk stijgende woningprijzen op een woningmarkt die toch al heftig onder druk staat. Voor veel Amsterdammers voelt Amsterdam hierdoor steeds minder als hun stad, als hun woonplek.

Het wrange is dat AirBnB, dat deze snelle transformaties veroorzaakt, ondertussen miljoenen verdient aan onze woningmarkt, zonder ook maar iets terug te geven aan de stad. AirBnB sluist wel toeristenbelasting door van de verhuurders, maar betaalt zelf geen cent belasting. Bovendien weigert zij pertinent om informatie prijs te geven, waardoor het tegengaan van illegale verhuur kan worden vereenvoudigd. Het is technisch heel goed mogelijk om het aantal verhuurde dagen per woning op de site te beperken tot de 60 maximaal toegestane dagen, maar AirBnB vertikt het. Ook bedrijfsmatige verhuur van meerdere woningen kan eenvoudig worden gestopt, maar AirBnB werkt niet mee. Het delen van gegevens over verhuurders die de regels overtreden? AirBnB geeft geen enkele openheid van zaken. Ondertussen zien we dat de gemeente Amsterdam elke begrotingsronde weer een miljoen extra uittrekt voor handhaving van vakantieverhuur, maar dat we daarmee hopeloos achter de feiten aanlopen. De overlast neemt met de dag toe.

Tot nu toe zijn er steeds (geheime) deals met AirBnB gemaakt door SP-wethouder Ivens, waarin zelfs werd afgesproken dat er alleen maar positief over elkaar mocht worden gesproken. AirBnB gebruikt de deal om wereldwijd haar merk te promoten, terwijl Amsterdammers er steeds nadelen van ondervinden.

Voor de PvdA is de maat nu vol. Wij hebben eerder veel voorstellen ingediend om grip te krijgen op vakantieverhuur en Airbnb. Maar die grip krijgen we niet als AirBnB geen openheid van zaken geeft en zich niet bekommert om haar impact op de Amsterdamse woningmarkt. De komende weken onderhandelt Ivens met Airbnb over een nieuwe overeenkomst. Voor de PvdA staat vast dat wij niet naar de pijpen willen dansen van een Amerikaans bedrijf dat denkt hier de lakens uit te kunnen delen, zonder iets terug te geven. Zo’n deal kan alleen worden gesloten als er een einde komt aan de verdringing en prijsopdrijving op de woningmarkt. En als de leefbaarheid in straten en wijken niet langer wordt aangetast. AirBnB begon met een sympathiek idee: je huis delen als je zelf op vakantie bent. Maar dat aardige idee lijkt inmiddels ingeruild voor puur winstbejag. Als AirBnB het echt goed voor heeft met de stad, de huurders en de verhuurders, dan geeft zij openheid van zaken, zodat de goeden niet lijden onder de kwaden. En anders: geen deal.