Ik moet een paar keer met m’n ogen knipperen maar het staat er echt: ”Adoptie moet stoppen”, zegt de Raad voor Strafrecht en Jeugdbescherming in Trouw. Ik heb in het verleden meerdere reportages voor Brandpunt gemaakt over het ingewikkelde adoptie probleem. De reacties op die reportages zijn doorgaans heftig maar in toenemende mate ook voorspelbaar.
Aan de ene kant (ervarings)deskundigen die wijzen op de gevaren van het adoptie-systeem. Kinderen die te vaak de dupe worden van illegale praktijken. Er is immers veel geld gemoeid met de adoptie-business.
Aan de andere kant adoptieouders, en vooral de organisaties daarachter, die betogen dat er veel kinderen in derdewereldlanden zijn die anders aan hun lot worden overgelaten. Daarom is het belangrijk dat Westerse ouders hun huis en hart openstellen voor weeskinderen of kinderen voor wie de ouders niet kunnen zorgen.
Laat het nog maar es gezegd worden. Ook ik ben onder indruk van de liefdevolle ouders die zich met ziel en zaligheid voor hun adoptiekinderen inzetten. Hun betrokkenheid en toewijding staan buiten kijf. Maar met de allerbeste bedoelingen wordt een systeem in stand houden dat kinderhandel in de hand werkt. Ik ben voor Brandpunt op veel plekken geweest waar de vraag naar adoptiekinderen tot schrijnende misstanden heeft geleid. Zoals de Ethiopische Betty die naar Nederland is gebracht omdat haar ouders overleden waren, of beter gezegd, zouden zijn. Want als we met Betty teruggaan naar haar geboorteland blijken zowel haar vader als moeder in blakende gezondheid te verkeren.
Of het pijnlijke verhaal van de moeder van Noah die er opeens achter komt dat haar kind naar Nederland ter adoptie is afgestaan. Zonder dat zij het weet, laat staan dat ze er toestemming voor heeft gegeven.
Een adoptie-systeem dat inmiddels bewezen niet deugt, maakt gebruik van de beste bedoelingen van wensouders in Nederland. Daar zit de kern van het probleem. Want wat is de reden dat een kind geadopteerd wordt? Natuurlijk is dat de compassie met de kommervolle omstandigheden van kinderen in landen hier ver vandaan. Maar het is ook de vurige wens van Nederlandse ouders om een gezin te vormen en er veel geld en energie voor over hebben om een kind te adopteren. Juist het verlangen van die ouders houdt de vraag naar adoptiekinderen stevig overeind. Met alle nare gevolgen van dien.
Is het vandaag de dag nog steeds noodzakelijk dat kinderen van hun cultuur en land worden vervreemd omdat er daar geen zorgzame plek meer voor hen is? Of is het inmiddels zo dat er kinderen moeten worden gezocht voor ouders die graag een gezin willen stichten. Hoe legitiem die wens ook is, het risico op ellende is gewoon te groot. Zowel bij de kinderen die naar Nederland geadopteerd worden als bij de familie die in het land van herkomst moeten achterblijven.
En daarom is het goed dat de Raad voor Strafrecht en Jeugdbescherming nu de steen in de vijver heeft gegooid: “Adoptie moet stoppen”.