Absolute vrijheid bestaat alleen in een anarchie

De Tweede Kamer heeft, zij het met een minieme meerderheid, besloten dat ongevaccineerden moeten gaan betalen voor toegangstesten bij onder meer concerten en horecagelegenheden. Een zeer forse minderheid van de Kamer is des duivels. ‘Discriminatie!’ roepen deze fracties. ‘Een ontoelaatbare aantasting van de vrijheid!’ Dat argument wordt steeds van stal gehaald als er sprake is van vaccinatiedwang of -drang, maar ik heb het nooit goed begrepen. Wat is de overheid anders dan één grote aanslag op je vrijheid?

Je moet – om maar een paar voorbeelden te noemen – rechts rijden, je aan de maximumsnelheid houden en op de brommer een valhelm dragen en in je auto gordels. Aantasting dus van je vrijheid om links te rijden, 180 km per uur te scheuren en de valhelm of de veiligheidsgordels te negeren. Je moet belasting betalen. Aantasting van je vrijheid om je zuurverdiende centjes op zak te houden. Ook mag je – andere categorie – niet roven en moorden. Aantasting van je vrijheid om je de bezittingen van je oude tante toe te eigenen nadat je haar eerst om zeep hebt geholpen.

De overheid kan je dwingen je aan deze regels te houden. Doe je het niet, dan volgt een geldboete en in sommige gevallen moet je de cel in. Vrijheidsstraf! Toch heb ik Geert Wilders of Thierry Baudet nog nooit horen roepen dat gevangenissen afgeschaft dienen te worden. Ook PvdA en GroenLinks heb ik dat trouwens nimmer horen bepleiten. Sterker nog: die zijn voor veel meer overheidsbemoeienis op allerlei gebied. Dat betekent dan automatisch minder vrijheid, lijkt me.

Nu snap ik ook wel dat er zoiets bestaat als lichamelijke integriteit. Het laten ophalen van ongevaccineerden door de politie om ze onder dreiging van geweld in te enten tegen corona zou mij te ver gaan. Dat zou trouwens ook tegen de grondwet zijn. Maar cafés, festivals, sportwedstrijden en andere grootschalige bijeenkomsten die hun deuren dichthouden voor personen die niet beschermd zijn tegen het virus? Bedrijven die geen personeel wensen dat de spuit niet heeft gehaald? Eerlijk gezegd zou ik niet weten wat daar tegen is. Waarom zou de vrijheid van een ongevaccineerde om anderen te besmetten meer waard zijn dan de vrijheid van iemand die wel een prik heeft laten zetten? Je kunt blijkbaar van mening zijn dat corona maar ‘een griepje’ is of dat vaccineren haaks staat op de wil van God, maar je kunt niet vinden dat links rijden zonder autogordels moet kunnen. Discriminatie, zou ik zeggen.

In linkse kringen wordt vaak gezegd dat je vaccinatiedrang niet via de portemonnee moet opleggen. Want iemand met een laag inkomen heeft straks minder makkelijk toegang tot allerlei evenementen, simpelweg omdat hij de coronatest niet kan betalen. Dat mag kloppen, maar dat argument zou je dan ook moeten hanteren bij – om maar eens iets te noemen – verkeersboetes. Voor iemand die drie ton per jaar verdient is een bekeuring van een paar honderd euro peanuts. Voor wie moet rondkomen van een bijstandsuitkering is zo’n bedrag nauwelijks op te brengen. Zolang er geen oplossing is voor de ongelijkheid in inkomens blijft die situatie zo. En ik zou niet weten hoe zo’n oplossing eruit moet zien zonder dat er een enorme aantasting van de vrijheid mee gepaard gaat.

Absolute vrijheid bestaat niet, behalve in een anarchie. Tot dusver heb ik nog niemand deze vorm van regeringloosheid horen bepleiten in de vaccinatiediscussie.