ABN Amro eerste Nederlandse onderneming die excuses maakt voor slavernijverleden

ABN Amro heeft als eerste Nederlandse onderneming excuses aangeboden voor de rol die de voorgangers van de bank speelden in het slavernijverleden. Woensdag werd nieuw historisch onderzoek gepresenteerd naar het verleden van de bank. Topman Robert Swaak zei daar te “erkennen dat dit verleden ook zijn schaduwkanten heeft”. 

Ten tijde van de slavernijperiode bestond ABN Amro nog niet, maar de bank komt voort uit het Amsterdamse Hope & Co en het Rotterdamse Mees & Zonen. Het Parool schrijft daarover:

Vooral de bank van de Amsterdamse familie Hope had vanaf de oprichting in 1762 als verstrekker en beheerder van leningen een spilfunctie in de Caribische plantage-economie. Oprichter Thomas Hope was halverwege de achttiende eeuw al actief als handelaar in plantageproducten als koffie en suiker. 

In de archieven van Hope & Co werden lijsten gevonden met namen van tot slaaf gemaakten die als onderdeel van de plantage als onderpand dienden voor leningen van de bank. “De tot slaaf gemaakten hadden uitsluitend economische waarde. Als iemand een been verloor, ging hij meteen voor een lagere waarde de boeken in,” aldus onderzoeker Gerhard de Kok die spreekt van “schrijnende documenten door hun kilheid”. 

Daar hield de rol van de bank niet op. Uit het onderzoek bleek ook dat vanuit Amsterdam toezicht werd gehouden op de plantages en dat de bank zich actief bemoeide met de bedrijfsvoering. Beweringen dat men in Nederland niet wist wat er de overzeese gebieden gebeurde, gaat dus in elk geval voor de bank niet op. “De firmanten van de bank wisten precies wat er speelde en grepen in als dat wenselijk werd geacht,” aldus De Kok. 

Het onderzoek naar de rol in het slavernijverleden is uitgevoerd in opdracht van ABN Amro zelf. Bij de presentatie van het rapport zei topman Robert Swaak: “In de meer dan 300 jaar geschiedenis van ABN AMRO heeft de bank veel om trots op te zijn. We erkennen dat dit verleden ook zijn schaduwkanten heeft. Het huidige ABN AMRO kan deze periode uit haar geschiedenis niet ongedaan maken. We beseffen dat dit onrecht uit het verleden ook na de officiële afschaffing van de slavernij heeft voortgeduurd. ABN AMRO biedt haar excuses aan voor het handelen en de pijn die deze voorgangers in het verleden hebben veroorzaakt."