A-socials

In der Beschränkung zeigt sich erst der Meister.

“Aan de bekrompenheid herkent men een schoolmeester” grapte cabaretier Fons Janssen. Studentikoos leuk.

“A man has got to know his limitations” gromde Dirty Harry.

En hoewel hard en knoestig klinkend is dat wellicht de meest bondige vertaling van Goethe’s fraaie waarheid. ‘Ken uw limiet en handel daar naar’ is misschien een aardig Nederlands equivalent maar het wordt al gauw een tegeltje aan de wand.

In de beperking toont zich het ware meesterschap, en vooral het besef daarvan. Ken uw limiet, uw beperkingen, de grenzen van uw kunnen, toon daarmee uw zelfkennis (en maak er gebruik van!) zou een modernere vertaling zijn.

Het gaat hier dus niet om valse bescheidenheid maar om zelf-inzicht.

Die wijze woorden van Goethe staan lijnrecht tegenover de hedendaagse, bijna heilige zelfoverschatting die steeds meer slachtoffers maakt.

Waarom zou men zichzelf anno nu immers begrenzen?

Alles is mogelijk, alles kan en daarin moet je dús mee. De ratrace waarbinnen je overal bij moet zijn, geweest moet zijn en ‘herinneringen moet maken’. Gruwelijke misvatting als was het leven vormbaar als een stukje klei.

Vormgeven aan je bestaan en de weg naar het geluk bestaat bij de gratie van het toeval. Je slaat eens een onbekende zijweg in, bereist vreemde verten en ontmoet dito mensen. Herinneringen zijn het aardige bij-product van zulke omzwervingen, geen ‘maakbare realiteit’.

De Volkskrant van afgelopen weekeinde kopte: “..Op de spoedeisende hulp komen steeds vaker tienermeisjes en jonge vrouwen (tot 30 jaar) die zichzelf ernstig hebben verwond of een poging tot suïcide deden. Het aantal dat vanwege ‘zelf toegebracht letsel’ werd opgenomen op de eerste hulp steeg in tien jaar met vijftig procent..’” Er wordt een verband gelegd tussen dit verontrustend fenomeen met ‘social-media-druk waaronder deze groep bezwijkt’. Hier wordt dus in een paar zinnen min of meer bevestigd wat wetenschap, onderwijs en maatschappij al jaren roepen; HEEELP! Social media, en het verlengde daarvan de ‘dragers’ Internet en Smartphone zijn een (inter-)nationale volksgezondheids-issue aan het worden waarop geen enkele grip meer is te krijgen! Dit gaat niet meer over gezellig appende meisjes en jongens die je geen blik waardig keuren, al sta je met z’n vieren in de lift (zie mijn eerdere betoog; Schermklevers). Met dergelijke cijfers hebben we het over een epidemische vorm van gedrags-degeneratie en de verschrikkelijke gevolgen daarvan. Een hele generatie wordt door de socialmedia-gehaktmolen gedraaid en is een medisch probleemfenomeen aan het worden waar de dolle honden nog geen brood van lusten. Uiteraard is het medicaliseren en rubriceren van allerlei ‘gedrag’ een plaag van deze tijd maar… als de wetenschap der psychopathologie spreekt over aandachts- en gedragsstoornissen als ADHD en ADD hebben we het probleem al bij de staart; ‘sociale problemen en externaliserend probleemgedrag’. Zoekt u vooral het begrip ‘externaliserend’ op maar kern-achtiger kunnen we de maatschappelijke ramp die zich nu voltrekt niet omschrijven. De wortel van het kwaad benoemen is eenvoudig: Social-media, dat bestaat uit het delen van alles wat je doet, waar je gaat en waar je staat in woord en vooral veel beeld. De consequenties van al deze vrolijkheid ontgaat de gebruikers totaal. ‘Social-media-druk’ is de diepmenselijke reactie van jaloezie en afgunst die al het ‘onbereikbare geluk’ niet kan verkroppen.

Het slachtoffer verliest zich vervolgens in een neerwaartse spiraal van onzekerheid en ten slotte zelfhaat.

De onthechting van het échte leven en daarmee a-socialisering is in volle gang. “Alles is zichtbaar dús maakbaar” lijkt de bizarre werkelijkheid anno nu.

Waar blijft die eerste generatie selfhelpgoeroes die anti-socialmedia prediken of op z’n minst duidelijk kunnen maken hoe verantwoord om te gaan met dit fenomeen?

Had ik een geloof dan zou ik hier en nu keihard voor hen bidden.