In Amsterdam is een groep vluchtelingen in hongerstaking. Van het COA mogen ze niet met de pers praten. Geronimo Matulessy deed dat toch. En maakte foto's.
Voor de ingang van het voormalig detentiecentrum aan de Havenstraat 6 staat een lid van de security zijn sigaretje te roken, vergezeld door twee vrijwilligers. Er wordt direct medegedeeld dat er ‘mediaverbod’ van kracht is. Sinds maandag 11 april zijn zo’n 20-30 vluchtelingen in hongerstaking gegaan, daarop heeft het COA – die nu hoofdverantwoordelijk is voor de opvang van tientallen vluchtelingen het contact met de pers verboden. Buiten de hekken mag er echter wel gefotografeerd en gesproken worden met de pers. Ik ging met de vluchtelingen praten en maakte toch foto’s van de situatie.
Instanties breken beloften De reden dat wij hier staan is, omdat we herenigd willen worden met onze families en niet goed behandeld worden door de instanties. Ik zit hier al vanaf september 2015 en constant liegt de IND (Immigratie en Naturalisatiedienst) tegen ons. Eerst zou deze plek tijdelijk zijn, maar we zitten hier al meer dan een half jaar zonder enig vooruitzicht. Eerder hielp de Gemeente Amsterdam ons, dat deden zij goed. Nu is het in handen van het COA en dat bevalt ons niet. Ze zijn niet flexibel genoeg. Ramez (22) is afkomstig uit Syrië vertelt zijn verhaal zichtbaar aangeslagen. “De meesten denken dat er alleen maar ‘single’ mannen aanwezig zijn, maar dat is niet waar. Zij hebben hun partner of families nog in bijvoorbeeld Syrië, Irak of Eritrea zitten.”
Hamza (22) vertelt een soortgelijk verhaal. Het wachten op een besluit is het moeilijkste gedeelte. We krijgen niets te horen, er zijn zelfs geen gesprekken met ons gevoerd. Mijn familie zit nog in Syrië en ik wil dat ze veilig zijn.
Verloren hoop “Wat kan de burgemeester voor ons doen? Kan hij ons misschien helpen?” – roept de Syrische Nizar (27) met een hoopvolle blik me toe. Als ik hem vertel dat ik de antwoorden niet heb en het een politiek spel is, verdwijnt direct zijn hoop weer even. Elke dag app ik met mijn vrouw in Damascus, dat doet me pijn. Ik doe dit ook om te checken of ze nog in leven is. Een vriend van me heeft net een kind gekregen, zijn vrouw zit met de baby alleen in een Turkse vluchtelingenkamp. Hij wijst naar Mohammed, die geen Engels spreekt en daarom vertaalt hij zijn verhaal. “Zij heeft alleen geen geld om door te reizen. Moet je nagaan, hij heeft zijn kind nog niet eens kunnen zien en vasthouden. Het wordt echt tijd dat de IND haar beloften na gaat komen.”
Hoe nu verder? Misschien moeten we betere acties gaan voeren als niemand wilt luisteren. Alleen willen we niet het risico lopen om opgepakt te worden, dan brengen we onze procedures in gevaar. Het is ook belachelijk dat de pers ons niet mag fotograferen op het terrein, dit is toch een vrij land? Als we hier dood neervallen krijgen we dan een paracetamolletje tegen de pijn? Wij hebben moeten vluchten voor een oorlog. De regering van Assad vocht tegen haar eigen burgers en we hebben ISIS in ons land. Ik dacht dat Nederland een paradijs zou zijn, waar we welkom zouden zijn. Maar weet je, niemand geeft iets om ons! Deze hongerstaking is de enige uitweg.
Nawoord Ik heb het COA gevraagd om tekst en uitleg. Zij wilde op geen enkele manier inhoudelijk reageren. Er ontstond een gespannen sfeer omdat er voortdurend medewerkers mijn werk in de gaten hielden. Daarnaast zorgt dit voor veel negatieve spanningen die worden opgemerkt door de vluchtelingen, zij zien de repressie en angstige houding van het COA en IND. Dit is in strijd met het vrije woord en hoop dat het COA in gaat zien dat we in democratisch land leven. Waarin persvrijheid een groot goed is. De aankomende periode blijf ik deze situatie monitoren.