1 mei: klassenstrijd in coronatijd

Onze sociale rechten kregen we niet zomaar cadeau, maar zijn afgedwongen vanuit onderop. 1 mei begon ooit als een actiedag in het jaar 1888 in de Verenigde Staten. Destijds was het een strijd voor een achturige werkdag, maar het bleef niet alleen daarbij! 1 mei spreidde zich als een olievlek uit over de rest van de wereld. Helaas is 1 mei niet een dag die altijd even vreedzaam is verlopen, zo werd op 1 mei 1933 een groot aantal leiders van vakbonden naar Berlijn gelokt, waarna velen van hen door de nazi’s zijn vermoord. Maar de solidariteit won uiteindelijk van het fascisme. Vandaag de dag is 1 mei in veel landen een belangrijke feest- en strijddag waarop mensen vrij zijn en zich manifesteren. Een dag om behaalde successen te vieren, maar óók om door te knokken voor betere arbeidsvoorwaarden en omstandigheden die nog steeds keihard nodig zijn. Een strijd voor een hoger minimumloon van 14 euro, tegen de doorgeslagen flexibilisering van de arbeidsmarkt en voor vaste contracten. Deze strijd is helaas nog lang niet gestreden. Maar de coronacrisis kan er voor zorgen dat het onmogelijke mogelijk wordt, een ommekeer in ons denken en doen.

Lonen Op dit moment klappen we onze handen blauw voor de zorgverleners, de politieagenten en ook de supermarktmedewerkers. Maar echte waardering en respect is meer dan alleen klappen. Zij die in de frontlinie staan om ons land draaiende te houden verdienen meer! De afgelopen 40 jaar is het besteedbaar inkomen van mensen nauwelijks toegenomen, dit terwijl de winsten aan de top en uitkeringen aan aandeelhouders alleen maar zijn gestegen. Een hoger minimumloon van 14 euro per uur is harder nodig dan ooit. Dit is niet alleen goed voor het inkomen van alle mensen die nu op minimumloon werken, maar zal ervoor zorgen dat alle lonen zullen stijgen. Dit geld gaat rechtstreeks de economie in. De crisis waarin we ons bevinden legt haarfijn bloot wie de mensen zijn die ons land draaiende houden. Dit zijn niet de CEO’s of de topmanagers, maar hardwerkende mensen, de arbeidersklasse. Deze helden verdienen dan ook een heldhaftig salaris.

Het systeem in crisis De geschiedenis leert ons ook dat de grote bedrijven vooraan staan om een beroep te doen op de overheid. Toen de bankencrisis in 2008 uitbrak, waren het ook de banken die voor in de rij stonden om een beroep te doen op de overheid, de rekening werd gepresenteerd aan de gewone man en vrouw. Zij konden de klappen opvangen. Ook nu lijkt het grootkapitaal weer voorin de rij te staan. Terwijl de directie van KLM brutaal genoeg is om een bonus te vragen, zet KLM zijn uitzendkrachten en werknemers met een flexibel contract op straat. En ook nu lijkt de regering bereid te zijn om het kapitaal te hulp te schieten, zoals blijkt uit de miljardeninjectie van KLM. De uitzendkrachten, werknemers met een flexcontract en zzp’ers staan met de drup aan de neus.

En terwijl onze zorgverleners nu door dit kabinet helden worden genoemd, lijkt de regering in materiële zin weinig over te hebben voor deze helden. Mondkapjes en desinfecterende middelen zijn nauwelijks beschikbaar, waardoor de zorgverleners onbeschermd hun werk dienen te doen. En waar waren Rutte en staatssecretaris Van Rijn eind 2018, toen ziekenhuizen failliet konden gaan en bedden werden wegbezuinigd? Het MC Slotervaartziekenhuis en de MC IJselmeerziekenhuizen kregen helaas geen financiële injectie van dit kabinet. De ziekenhuizen konden bloeden, mensenlevens werden op het spel gezet. Het heilige geloof in marktwerking brokkelde langzaam af, maar bleef helaas wel overeind.

Verandering hangt in de lucht Deze gezondheidscrisis zal uitmonden in een economische crisis. Maar laat de klappen nu op de juiste plek vallen, bij het kapitaal. Voorgaande crises hebben niet alleen gezorgd voor een verschraling van onze verzorgingsstaat, maar ook voor een verminderde bestaanszekerheid van mensen. Dat de wereld er na deze crisis er anders uit gaat zien, is een ding wat zeker is. Hopelijk zeggen we het idee van neoliberalisering, individualisering van onze maatschappij vaarwel en treden we een nieuwe tijd tegemoet. Een tijd waarin menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit staan. Een toekomst waarin iedereen recht krijgt op zijn eerlijke deel.