Is kokosmelk duurzaam?

Janine Abbring is eindredacteur van ‘Zondag met Lubach’ en won onlangs de Sonja Barend award voor haar interview met burgemeester Eberhard van der Laan in het programma Zomergasten. Ze werkte voor De Wereld Draait Door en voor Vroege Vogels. Een van haar favoriete recepten is bloemkoolsoep en daar gaat kokosmelk in. Hoe duurzaam is dat en wat klopt er van de verhalen dat aapjes de kokosnoten uit de boom moeten halen?

Voor het antwoord op deze vraag skypet Milouska met Edwin Wiek , hij vangt beren, olifanten en aapjes op in Thailand. De aapjes worden vooral in Zuid Thailand gebruikt: daar wordt 30% van de kokosnoten door apen geoogst. “Deze apen hebben geen goed leven”, zegt Wiek. “Maar er wordt wel goed voor hen gezorgd, het zijn werkdieren, de eigenaar heeft ze nodig om voor hem te werken.” Het grote probleem is dat de jonge wilde aapjes uit het bos worden gehaald en dat de moederapen worden doodgeschoten. Aan die praktijken zal spoedig een eind komen, denkt Wiek. De Thaise regering gaat het stropen aanpakken. Apen moeten vanaf maart/april 2018 worden geregistreerd, ze krijgen een chip waardoor het onmogelijk wordt om aapjes uit het oerwoud te halen.

Hoe vaak er met aapjes wordt gewerkt en in welke landen, is niet duidelijk. Het gebeurt vooral in Thailand. Wel is duidelijk dat de meeste kokosnoten geplukt worden door mensen. Vooral kleine boeren telen kokosnoten. Sander de Jong van Fairfood maakt zich zorgen over de arbeidsomstandigheden van die boeren: “Zij zitten ver onder de armoedegrens omdat ze geen eerlijke prijs krijgen. En zijn niet verzekerd als ze uit een palmboom vallen. Er werken maar liefst 16 miljoen mensen in de kokos, 3 keer zo veel als in de cacao.”

Dat er zo veel kokos wordt geteeld komt doordat de vraag naar kokosolie en kokosrasp in het Westen toeneemt. De levensmiddelenindustrie heeft de goede eigenschappen van kokosolie en kokosrasp ontdekt en verwerkt het in ijsjes, snoep, drop, koekjes, in koffiecreamer en in vitaminepillen. Het smelt zo lekker in je mond en het wordt makkelijk in je lichaam opgenomen. In 1 op de 20 producten in de supermarkt zit kokos verwerkt.

Fairfood wil de industrie zo ver krijgen dat zij een eerlijk loon betalen voor de kokos. Daarvoor gaan ze in gesprek met bedrijven zoals Unilever, Nestlé. “De industrie moet zijn verantwoordelijkheid nemen”, vindt De Jong. “Als je wil, kun je kokosnootsignaal laten horen via de website van Fairfood . Dan onderteken je een petitie en die sturen wij naar de industrie."

Even terug naar de kokosmelk in de supermarkt. Maakt het uit welke kokosmelk je koopt? “Daarvoor moet je op het Fairtrade keurmerk letten”, zegt De Jong.  Fairtrade International, de producent van de kokosmelk, legt uit wat dat betekent: “Er is een eerlijke prijs betaald en de kokos is milieuvriendelijk geteeld. Dat wordt gecontroleerd door een onafhankelijke instantie. De plukkers zijn verzekerd als ze bijvoorbeeld uit de palmbomen vallen en er komt geen aapje aan te pas.

1 Bloemkool

1 blikje biologische Fairtrade kokosmelk

1 ui

Kerrie

Zout en Peper

Olijfolie

Breek de bloemkool in roosjes, schenk er een paar lepels olijfolie overheen. Strooi er kerrie, peper en zout overheen. Hussel alles door elkaar en rooster de gekruide bloemkoolroosjes op een bakplaat in de oven.  

Bak de ui.

Haal de bloemkool uit de oven en pureer het mengsel van bloemkool en ui in de keukenmachine.

Schenk de kokosmelk erbij.