Elk jaar worden in Nederland zo’n drie miljoen échte kerstbomen gekocht. Daarnaast staan er zo’n 3 miljoen kunstkerstbomen in de Nederlandse huiskamers. Die bomen zijn, afhankelijk van de soort, zo’n 8 tot 12 jaar gegroeid voordat ze bij je thuis terecht komen.
Elena gaat langs bij boswachter Harco Bosman van Staatsbosbeheer. Bij hem in het
Kuinderbos kun je elk jaar in december zélf je kerstboom omhakken of uitgraven. De bomen staan aangeplant onder een hoogspanningskabel. Daar moet wel wat groeien, maar wat er staat mag niet te hoog worden. Daarom worden de grote bomen jaarlijks verkocht aan wie zelf een boom wil ophalen uit het bos. Bosman: “Als je zelf een boom omhakt, met je eigen spieren, dan komt er geen verbrandingsmotor aan te pas.”
Maar Elena overweegt ook nog om een kunstkerstboom te kopen. Op internet worden er plenty aangeboden. Consumentenvoorlichtingsorganisatie
Milieu Centraal vertelt dat de milieubelasting van kunstkerstbomen en échte kerstbomen moeilijk te vergelijken is. Mariken Stolk: “Hoe langer je met de boom doet, hoe beter. Een kunstkerstboom moet je minstens zo’n tien jaar gebruiken.” En een échte boom, daar moet je eigenlijk ook langer dan één jaar mee doen. Maar wie een boom na kerst terugplant, weet dat die boom dat meestal niet overleeft.
Een huurkerstboom, adviseert Milieu Centraal daarom. Die zet je drie weken in je huis en breng je daarna weer terug. De boom wordt dan professioneel teruggeplant en een jaar later kun je dezelfde boom weer ophalen. Zo’n huurboom kun je ophalen bij allerlei afhaalpunten in Nederland, via adopteereenkertstoom.nl bijvoorbeeld. Elena gaat kijken bij biologische kwekerij
Randijk in Leusden.
De wortels worden daar rondgestoken, zodat de boom veel kleine haarworteltjes rond de stam heeft. Die kunnen goed water opnemen terwijl de boom in je huis staat. De boom heeft dan wel een liter water per dag nodig!
Klant Tijs Rolle huurt al jaren een kerstboom en is nu toe aan zijn tweede boom. “Het is zo zonde om elkaar die boom elk jaar weg ge gooien. Ik vind het mooi om elk jaar mijn eigen boom terug te krijgen.” Ook Adinda Gregoire en haar gezin nemen elk jaar dezelfde boom mee. “Hij groeit elk jaar en dat zie je. Je gaat je hechten aan zo’n boom en dat gaat boven de vorm.”
Wat je in de boom hangt, heeft een hogere milieu-impact dan de boom zelf, vertelt Mariken Stolk van
Milieu Centraal . “Kerstverlichting met led-lampjes kost 7x minder energie dan kerstverlichting met gloeilampjes.”
Ondanks het ‘gloeilampenverbod’ (gloeilampen mogen sinds 2009 niet meer geproduceerd worden) is kerstverlichting met gloeilampjes nog steeds te koop. Dat komt omdat zulke kleine lampjes, net als bijvoorbeeld koelkastlampjes, zijn uitgesloten van de maatregel.
Elena meet haar lampjes door en blijkt gloeilampjes te hebben. Haar lichtsnoer verbruikt zo’n 20 watt. Dat zou bij ledverlichting maar zo’n 3 watt zijn. Gloeilampen kun je ook herkennen doordat ze warm worden.
Voor ‘gewone’ gloeilampen in huis geldt, dat je ze beter meteen kunt vervangen en niet moet wachten tot ze kapot zijn. Bij kerstverlichting ligt dat anders. Die gebruik je zo weinig, dat je weggooien niet meteen terugverdient. Het is daarom beter om het lichtsnoer te gebruiken tot het kapot is dan een nieuwe ledverlichting te kopen.
Elena kiest uiteindelijk voor een huurkerstboom en die staat inmiddels opgetuigd bij haar thuis. “De boom staat steeds krommer, maar we zijn al van hem gaan houden!”