Groningse lijnbus rijdt op Groene waterstof

De bus maakt zelf elektriciteit van waterstof. Dat gebeurt in de brandstofcellen naast de elektromotor. Het is dus grotendeels een elektrische bus. Er zit een kleine batterij in, om de bus en het hele proces op gang te helpen.

QBuzz rijdt met deze bussen omdat ze ervaring op willen doen met de waterstofbus. Tim van Twuijver van Qbuzz: “Dieselbussen mogen vanaf 2025 niet meer worden aangeschaft en in 2030 mogen ze de weg niet meer op. Dat is een afspraak van het rijk en de provincies om de klimaatdoelen te halen. Dus als we een nieuwe bus kopen, moet die elektrisch zijn of op waterstof rijden.” Qbuzz heeft al elektrische bussen rijden en dat worden er langzaam meer. Van Twuijver verwacht dat er over een paar jaar ook meer waterstofbussen in het Noorden rijden.

Het grote voordeel van de waterstofbus is dat je geen zware batterijen nodig hebt waardoor je meer zitplaatsen voor passagiers overhoudt. Er zijn wel elektrische bussen die net zo ver kunnen rijden als de waterstofbus, (400 kilometer) maar die zijn veel ruimte kwijt aan de giga batterij. En voordat je die weer op hebt geladen, dat kost tijd. De waterstofbus tankt ’s nachts: in 20 minuten zit hij weer vol.

Bijzonder aan de waterstofbussen van Qbuzz in Groningen en Drenthe is dat er groene waterstof in de tank gaat. Waterstof wordt meestal van gas gemaakt. Niet duurzaam dus. Maar Qbuzz tankt bij AkzoNobel in Delfzijl. Daar maken ze geen verf maar grondstoffen. De fabriek in Delfzijl maakt chloor, een grondstof voor plastics. Bij de productie van chloor, komt waterstof vrij. De waterstof is dus een bijproduct. De fabriek draait op windenergie uit Zeeland en op groene energie afkomstig van de biomassacentrale in Delfzijl. In die biomassacentrale gaat sloophout. Een duurzaam productieproces dus waardoor Akzo haar waterstof groen kan noemen. Het gaat over enorme volumes. Er komt genoeg waterstof uit deze fabriek dat er 300 bussen op zouden kunnen rijden.

Waterstof is geld waard, in de chemische industrie kunnen ze niet zonder. Maar waterstof  is niet echt handig te vervoeren, daarom levert Akzo een deel van de waterstof aan bedrijven in de omgeving. De rest van de waterstof gaat in de biomassa centrale van Eneco, waar ze er elektriciteit en warmte van maken. Manager duurzaamheid Joost Sandberg vindt het zonde om kostbare waterstof in de biomassa centrale gooien. “Het is efficiënter, hoogwaardiger om de waterstof als brandstof voor mobiliteit te gebruiken. Dan levert het twee keer zoveel energie op.”

Twee bussen is natuurlijk ‘peanuts’ voor een groot internationaal bedrijf als AkzoNobel. Bij het bedrijf denken ze aan de toekomst. Het mooie van waterstof is dat je er wind of zonne-energie in kan opslaan. De door windmolens opgewekte elektriciteit op de Noordzee die je, bijvoorbeeld ’s nachts, niet aan huishoudens kwijt kunt, kun je gebruiken om er waterstof van te maken. Hetzelfde geldt voor overtollige zonne-energie. Nu wordt de waterstof die de industrie nodig heeft gemaakt van aardgas. De chemische industrie heeft grote hoeveelheden waterstof nodig om kunstmest te maken of om zware oliefracties te kraken.

Bij Akzo dromen ze er van om in de toekomst op grote schaal groene waterstof te produceren. “We draaien al volledig op groene stroom, de stap naar het produceren van groene waterstof is daarom klein”, vertelt Sandberg. “Met groene waterstof zou je de hele chemische industrie in Nederland duurzamer kunnen maken. Als je dat doet scheelt dat 2–5 miljoen ton CO2 uitstoot per jaar.”

Maar dat is toekomstmuziek. De twee waterstofbussen van Qbuzz rijden vanaf 10 december op het traject Delfzijl-Groningen-Assen. Handig want dan komen ze vanzelf langs AkzoNobel in Delfzijl waar het waterstoftankstation staat.