#MijnEindeWereld met Koos
In #MijnEindeWereld delen wij elke week een bijzonder verhaal met jullie over mensen die het einde van de wereld hebben opgezocht. Deze week spreken we Koos. Hij werd met Nederlandse ouders geboren in Zuid-Afrika. Toen hij vijftien was verhuisde zijn gezin terug naar Nederland, maar hij bleef altijd heimwee hebben. Hij verlangde naar de vrijheid en de wildernis van het land. Koos heeft lange tijd rondgereisd als landschapsfotograaf, en woont nu in Namakwaland. Daar beheert hij een ‘private nature resort’, waarmee hij bijdraagt aan de bescherming van de Zuid-Afrikaanse natuur.
Hoe zag je leven eruit voordat je naar Zuid-Afrika vertrok?
“Mijn ouders zijn allebei Nederlands. Ik ben, net zoals mijn twee zusjes en mijn broer, geboren in Zuid-Afrika en later terugverhuisd naar Nederland. Het kostte mij veel moeite om mij aan te passen. In Afrika konden we op blote voeten op de savanne buitenspelen, daar had je geen idee van het leven. In Nederland liep ik achter op school en was er veel drukte om me heen, het was benauwend. Ik heb nooit aan het Nederlandse leven kunnen wennen, maar ik wist dat als ik terug zou gaan naar Zuid-Afrika, ik ook niet meer terug zou komen. Ik heb daarom eerst fotografie gestudeerd en heb een aantal jaar commerciële fotografie gedaan om geld te verdienen. In 1983 heb ik de sprong gewaagd en ben ik met niets anders dan een korte broek, en lange broek en mijn portemonnee naar Zuid-Afrika gegaan om daar mijn leven te beginnen.”
Wat heeft je overtuigd om in Zuid-Afrika te blijven?
“Eenmaal aangekomen in Afrika, begon ik met reizen voor fotografie. Toen ik in de woestijn van Namibië stond, voelde ik voor het eerst in lange tijd weer vrede en vrijheid. Niet alleen geestelijke vrijheid, maar ook fysieke vrijheid. Het gaf me rust dat ik zo ver weg kon kijken en er geen einde kwam aan de woestijn. Dat er niemand om me heen was. In Zuidelijk Afrika is geen 'ruis'. In Nederland is iedereen altijd maar bezig. Er zijn continu prikkels. Of het nu van sociale media is, of van mensen om je heen. De natuur van Zuidelijk Afrika is zo ongerept en wild dat ik hier ultieme rust kan ervaren. Dat is wat ik nodig heb. Daarnaast kon ik in Zuid-Afrika echt mijn passie kwijt in fotografie. Ik ben erg perfectionistisch en wil altijd het perfecte plaatje maken. De omgeving is hier zo puur dat ik altijd het perfecte plaatje kan vinden.”
Waar komt je liefde voor landschapsfotografie vandaan?
“Ik ben altijd creatief geweest. Ik ben ooit begonnen met schilderen, maar door mijn perfectionisme was ik nooit tevreden. Ik wil het beeld vastleggen zoals het écht is. Daarom besloot ik fotografie te gaan doen. Ik begon als commerciële fotograaf maar merkte al snel dat hier niet mijn passie in zat en ik dit puur voor het geld deed. Mijn grote droom was om rond te reizen als landschapsfotograaf. In Zuid-Afrika durfde ik de gok te nemen. Ik benaderde Peace Parks Foundation en bood aan gratis landschapsfotografie te leveren, in ruil voor toegang tot de natuurparken van Zuid-Afrika. Dat mocht! Ik heb voor Peace Parks Foundation een bundel van alle nationale parken van Zuid-Afrika gefotografeerd met mijn panoramacamera. Ik kijk hierop terug als de mooiste tijd van mijn leven. Wekenlang was ik helemaal op mezelf in de parken, alleen met de natuur. Tegen mijn vrienden en familie zei ik: ‘Ik ga tien weken fotograferen, als ik over 12 weken nog niet terug ben, kom me dan maar zoeken.’ Uiteindelijk heeft deze reis rond Zuid-Afrika mij bij mijn eindbestemming gebracht.”
Hoe ziet je leven in Namakwaland er nu uit?
“Ik woon in het hartje van Namakwaland, in het noordwesten van Zuid-Afrika. Het landschap is semi-woestijn en ik woon midden in het natuurpark, ver van de stad. Hier heb ik in samenwerking met WNF en een investeerder verschillende boerderijen opgekocht van boeren die het land hadden uitgeput. Mijn dagelijkse bezigheid is het onderhouden van het natuurpark. Ik reis hiervoor naar verschillende delen van het park en blijf hier soms meerdere dagen tot weken overnachten. Het park is immens en loopt van het binnenland tot aan de Atlantische Oceaan, dus het is niet mogelijk om even op en neer te rijden. Het werk gaat altijd door: kapotte hekken dichten, wegen aanleggen of repareren en invasieve planten weghalen. Onlangs heb ik samen met de lokale bevolking alle omheiningen van de opgekochte boerderijen verwijderd. Hierdoor kunnen de wilde dieren vrij door het park rondlopen. Ik ben hard bezig met het herstellen van de natuur in het park. Dit kan soms erg lastig zijn door het droge klimaat. Een deel van het land van de boerderijen is wel achttien jaar ploegland geweest. Deze stukken land zijn zo erg aangetast, dat het haast onmogelijk is om het terug te krijgen zoals het was. Omdat mijn park zo groot is, kan ik niet zomaar hulp inschakelen. Ik ben echt op mezelf aangewezen. Ik moest ook erg wennen aan dit werk, het is fysiek zwaar. Maar ik doe het graag, want ik zie dat het de natuur helpt.”
Welke obstakels kom je tegen bij het geïsoleerd leven?
“Voordat ik hier kwam, woonde ik in de stad, daar is alles dichtbij en kun je altijd gebruik maken van mensen en diensten. Toen ik hier kwam moest ik alles zelf leren. Soms zijn de wegen onbegaanbaar en ben ik pas weer bereikbaar als de wegen zijn hersteld. Daarom probeer ik steeds zelfvoorzienender te leven. Ik ben al volledig ‘off the grid’. Mijn water haal ik uit de grond en ik heb alle energiebronnen vervangen voor zonne-energie. Op een boerderij in de buurt ben ik nu bezig met een groentetuin, en binnenkort zullen er ook kippen komen. Met het eenzame leven heb ik geen moeite. Ik hou van de rust. Soms ben ik een week in mijn eentje aan het werk in het park. Het werk is zo druk, dat ik dit vaak niet eens merk. Ik heb geen behoefte aan continue in contact zijn en de druk van anderen om mij heen. Ik heb moeten leren voor mezelf te zorgen, maar het is fijn en ik geniet ervan.”
Hoe draagt de natuurbeheer van je ‘private nature resort’ bij aan de bescherming van de natuur?
“Namakwaland is erg rijk aan metalen en stenen, maar wordt daardoor bedreigd door exploitatie. De regering werkt daaraan mee en daarom wordt er in veel natuurparken nu aan ‘mining’ gedaan. Dit heeft veel nadelen voor de natuur. Doordat ik mijn park heb aangemeld onder privébeheer, kan mijn grond hier niet voor gebruikt worden. Al proberen ze het wel, want ik krijg regelmatig briefjes op mijn hek. Daarnaast bevat mijn park een eco-aquaduct. Zo kunnen dieren veilig door het park bewegen en dit heeft een belangrijke taak in de verspreiding van de dieren- en plantensoorten. In mijn park groeit een grote variëteit aan bloemen en op sommige plekken is het gelukt om de natuur weer helemaal in haar originele staat terug te brengen. Ik denk dat ik met mijn keuze voor privébeheer onbewust een hele grote bijdrage heb geleverd aan de natuur en het klimaat.”
Is er een boodschap die je aan anderen wil meegeven?
“Wij leven in een tijd waarin alles snel moet. Koffie moet ‘instant’ zijn, er moet binnen drie minuten gereageerd worden op een e-mail. Maar zo is het leven nooit bedoeld. Alles heeft tijd nodig. Bij alles wat je doet, moet je bedenken waarom je het doet. Het leven gaat niet over geld, het gaat over het plezier dat je hebt in je dagelijkse werk. Je moet je droom voor je houden. Als je dat doet, gaat het je lukken om die droom te bereiken. Als je niet bereid bent om tijd of energie op te offeren voor je droom, ga je er niet komen. Weinig mensen zijn bereid om alles neer te leggen voor wat ze graag willen hebben, maar ik wil bij deze meegeven: doe dat wel en het gaat je lukken.”
