De koolmees is één van de bekendste tuinvogels. Als je een nestkast in je tuin hangt, wordt de koolmees (maar ook de pimpelmees) daar heel blij van! Dan hoor je het hele voorjaar een gezellig liedje bij jouw huis. (ti-du ti-du ti-du!) Man en vrouw van de koolmees lijken heel erg op elkaar. Alleen heeft het mannetje een veel grotere ‘stropdas’. Kijk maar naar de dikke zwarte streep op zijn buik. Die van de dames is altijd een stuk kleiner.
De koolmees zingt vaak een heel simpel liedje: twee toontjes die hij om en om fluit: ti-du ti-du ti-du … Sommige mensen zeggen dat dat wel een beetje op het geluid van een fietspompje lijkt, dat je op en neer pompt. Makkelijk om te onthouden dus!
En dan denk je net dat je het geluid van de koolmees hebt geleerd, en dan hoor je dat ‘ie nog véél meer liedjes kent! ‘Ti-du’, of juist ‘tu-di’. Of ‘ti-ti-du’. Met maar een paar toontjes, kan de koolmees wel 200 verschillende liedjes bedenken!
In de winter kan je koolmezen en andere tuinvogels een beetje helpen, met voer. Pindaslingers, vetbollen of een voederplank vol met zaadjes: koolmezen zijn er dol op! En dan wordt de kans ook groter dat ze in het volgend voorjaar in een nestkast in jouw tuin komen broeden. Om te zorgen dat de kauwtjes en de eksters niet al het voer opeten, kan je er een rek overheen zetten. De mezen kunnen daar wel in, maar de grotere vogels niet.
Koolmees met rups voor jonkies
© Fotograaf Jannie Hoekstra Haringa
Steeds meer mensen hebben een nestkast met een camera. Ook op YouTube kan je broedende mezen volgen. Dan zie je dat het vrouwtje eerst een stuk of tien eitjes legt: iedere dag één. Pas als het laatste eitje is gelegd, beginnen vader en moeder samen met broeden. Op die manier komen alle eitjes tegelijk, na een week of twee uit. Al na twintig dagen zijn de kleintjes groot. Dus binnen drie weken vliegen ze het huis uit. De ouders blijven ze daarna nog wel een tijdje in de gaten houden.
Drie jonge koolmeesjes op een rij
© Fotograaf Beverley
Meer over:
koolmeesDeze nieuwsbrief versturen we ongeveer een keer per maand met daarin al ons nieuws over Expeditie 10.