Allereerst keken we terug op haar laatste bezoek aan de DWDD-studio op 14 november. Daarin was ze samen met de Rotterdamse modeontwerper Marga Weimans te gast om te praten over Edward Enninful, een Britse modestylist die sinds kort de hoofdredacteur van het Britse Vogue-magazine is en daarnaast de Pirelli-kalender mocht samenstellen.
“De eerste keer bij DWDD was omdat ik genomineerd was voor de Theo d’Or als eerste zwarte actrice en de tweede keer was voor de Pirelli-kalender. Ik vond dat heel tof, omdat Edward Enninful het niet alleen maar heeft over diversiteit in die kalender, maar ook over 'extraordinairy' mensen die net iets anders zijn. Ik vond het wel leuk om over de Pirelli-kalender te praten vanwege dat gegeven. Er zit een diversiteit aan schoonheid in op die kalender. En daar wilde ik het over hebben en het ging toch heel erg over zwart. Dat probeerde ik ook aan te snijden, het gaat niet alleen maar over zwart-wit in die kalender, het gaat ook over herkenbaarheid van echte schoonheid. Van een aantal vrienden had ik gehoord: ‘wel uitkijken dat het niet alleen maar zwarte issues zijn waar je voor wordt opgetrommeld'. Want er is meer dan dat, want ik weet meer over autisme, of buiten de norm vallen, of over theater en over politiek weet ik ook meer dan over die discussie”, aldus Romana Vrede. Tijdens die uitzending zei Romana dat Harper's Bazaar hoofdredacteur Cécile Narinx gezegd zou hebben dat het blad zelfs aliens op de cover zou hebben. Maar dat klopte niet en Romana nam
via twitter
haar woorden weer terug. “Ik had even met Cécile gebeld, ze zei: 'ik had dat niet gezegd, dat was iemand anders'. Uit Vogue of zo. Daar heb ik met haar over gesproken. We kennen elkaar niet persoonlijk, maar ik ben 'Woman of the week' geweest in september bij Harper's Bazaar en 11 december hebben we het gala van 'Women of the week'. Dus zodoende ken ik het blad een beetje.”
Bekijk het gesprek van Romana en Marga in DWDD (
ARTIKEL GAAT VERDER ONDER DE VIDEO!
):
Benjamin Clementine
Het meest opvallende mediamoment voor Romana was niet een tv-fragment, artikel in een krant of een film. Het was een stukje intermenselijk contact; een concert. “Benjamin Clementine was jarenlang straatmuzikant in de metro’s van Parijs en nu is hij een groot artiest. En hij was eigenlijk ook heel veel aan het vertellen. Hij was op zoek naar echt contact. Hij zei: 'ik kan een liedje spelen, en dan klappen jullie en dat herhalen we. Maar ik kan in deze tijd niet gewoon spelen.' Hij had het voornamelijk over dit Trump-tijdperk waar we in leven. Hij las op een gegeven moment een sprookje voor van The Selfish Giant (een verhaal over het buitensluiten van kinderen), en hij wilde later dat we allemaal zijn liedje 'Condolence' zongen. De sopranen moesten eerst apart zingen; mensen begonnen toen al te applaudisseren en hij zei: stop clapping, laten we dit nou serieus nemen en even deze twee regels zingen. Dus ik zei tegen mijn vriendin: we krijgen gewoon straf; het is gewoon les. Er waren een aantal mensen boos en die liepen dan weg en daar ging hij heel veel aandacht aan geven. Toen zei hij: 'Nu gaan we deze twee regels zingen zonder te klappen, waarom lachen jullie, waarom lacht iedereen?' Daar zaten we dan met 2000 man in De Doelen (in Rotterdam), echt zo van ‘oeps, he’s not amused’. Toen we met z’n allen die twee regels zongen, zei hij: zo meteen aan de bar kunnen jullie plezier hebben, nu gaan we iets doen. Dat vond ik zelf als acteur zo mooi omdat mensen betalen om naar je te kijken om dat wat is ingestudeerd en niet om wie jij bent en wat we met elkaar kunnen bereiken. We komen consumeren, want daar hebben we voor betaald."
'I'm not your negro'
"Toen dacht ik: dat is zo mooi, want hij wil niet dat we hem behandelen naar aanleiding van zijn functie, namelijk entertainer. Want zijn laatste nummer Nemesis gaat over karma; als je iemand behandelt zoals je zelf behandeld wilt worden. Bijvoorbeeld als je neerkijkt op dat meisje in de supermarkt omdat ze verkeerd heeft afgerekend, dan behandel je haar niet als mens, maar wordt ze afgerekend op haar functie. En dat, zei hij (Benjamin Clementine), moeten we in deze tijd niet doen. En er liep ook iemand ‘boe’-roepend weg. Hij zei toen: dit is wat ik ken toen ik in de metro’s in Parijs zong. Hij had ook allemaal van die paspoppen op het toneel staan, die mensen moesten voorstellen die horen de muziek, geven je een euro en lopen door; maar ze luisteren niet echt. Dat was ontzettend kwetsbaar en eenzaam wat hij daar beschreef en heel moedig. Hij vroeg toen aan de mensen op de eerste rij hun namen, echt heel bijzonder. Toen zei hij op een gegeven moment: I’m not your negro. Dat is iets wat niet alleen zwarte mensen kunnen zeggen, maar ook witte. Als je tegen dat witte meisje in de supermarkt zou zeggen: reken die shit af die ik heb gekocht, dan kan zij zeggen: I’m not your negro, ik ben hier niet om te doen waar jij voor hebt betaald. Ik ben een mens. Ik ben meer dan mijn functie. Dat vond ik zo mooi, omdat dat ging over contact. Sowieso is het een hele bijzondere performer want hij dwingt op een spirituele, bijna magische manier, concentratie en focus van het publiek af. Daarnaast heeft hij een stem die onversterkt de achterste rij haalt omdat hij gewend is om onversterkt die hele metro te halen. Zo prachtig en indrukwekkend was het. Ik moest laatst ook een workshop geven en toen heb ik het de hele workshop over Benjamin Clementine gehad."
Een impressie van Condolence van Benjamin Clementine in De Doelen (
ARTIKEL GAAT VERDER ONDER DE VIDEO
):
'Wapen van de lafaard'
Vanuit het nieuws van november was er verbazing bij Romana. De veroordeelde Bosnisch-Kroatische ex-generaal
Slobodan Praljak
die tijdens het proces in het Joegoslavië-Tribunaal vergif innam. "Het werd ‘het wapen van de lafaard’ genoemd. Een vriendin van mij komt uit Bosnië, die had het op social media gepost. Hij wilde niet de consequenties van zijn daden aangaan, dus hij koos voor de gifbeker. Dat is natuurlijk iets heftigs. Het stomme is, als je dat beeld ziet, dan is zo'n moment kleiner dan de zin in de media: Bosnische generaal neemt gifbeker. Dat lijkt wel een scène uit een film. Die gifbeker, de politie die erop duikt en dan blijkt ie toch dood. Oh my god. Dit was zo’n huis-tuin-en-keuken-tafereel: hij zei het, de rechter verstond het niet en ging door met de tekst, Praljak moest dus uitleggen dat hij een gifbeker nam en verbazing bij de rechter. Het echte leven kan bij zoiets groots bijna platvloers worden. Als er een ongeluk voor je deur gebeurt denk je: oh, een ongeluk. Of als iemand een pistool trekt, denk je: oh, een pistool. In de film, de krant of andere media, dan zie je zo vier foto’s onder elkaar; dan zie je een filmscène. De media maakt er een filmscène van; de werkelijkheid is veel platvloerser, veel alledaagser. Dat doen we met heel veel dingen. Het werkelijke leven is veel minder sexy."
Zwarte Piet is racisme
Eén discussie is Romana ook niet onopgemerkt gebleven. “Dat er een hoop BN’ers gefotografeerd zijn rond de campagne van ‘
Zwarte Piet is racisme
’. Iets waarvan je denkt: oké een soort coming-out. Ik weet dat Zwarte Piet is gebaseerd op het houden van een slaaf, en dat is racisme. Daar sta ik volledig achter. Dus als ze mij daarvoor hadden gevraagd, dan had ik het gedaan ja. Ik ben alleen niet van mening dat iedereen die Zwarte Piet leuk vindt meteen een racist is. Dat je het niet in de gaten hebt en dan nog onwetend bent. Ik vergelijk het altijd met als iemand op mijn teen gaat staan. Dat ik dan zeg: zou je alsjeblieft van mijn teen af willen gaan? En dat iemand anders dan zegt: ‘oh sorry, ik wist niet dat ik op je teen stond.’ Dus iemand die nog in Zwarte Piet gelooft, ik denk dat die nog niet weet dat die ,als het ware, op mijn teen stond. Die beseft nog niet hoeveel pijn het doet. Maar dat er op de tenen wordt getrapt, en dat het niet als racistisch wordt ervaren, dat is gewoon een gegeven."
December
Romana heeft het komende periode erg druk. "Iedere week heb ik een interview sinds ik de Theo d’Or won. Ik heb een draaidag voor de serie Moordvrouw, daarnaast speel ik nog in het theater. En ik neem tijd voor mijn relatie. Allerlei quizzen doe ik niet, ook al word ik er wel voor gevraagd. Dan word je bekend van dat soort quizzen en niet dat je 20 jaar op het toneel staat. Maar DWDD vind ik wel leuk om te doen!", zegt Romana.