De Wereld Draait Door is gestopt. De talkshow met Matthijs van Nieuwkerk had op 27 maart 2020 de allerlaatste uitzending. 15 seizoenen lang is DWDD op de buis geweest. Je kunt hier op de site nog uitzendingen en fragmenten terugkijken.
Redacteur Pieter Eckhardt was bij de presentatie van de Rembrandt portretten.
11-03-2016
• leestijd 4 minuten
•
123 keer bekeken
• 
Gisteren werden in het Louvre in Parijs de twee Rembrandt portretten gepresenteerd, die door Frankrijk en Nederland gezamenlijk zijn aangekocht. In aanwezigheid van onder anderen Koning Willem-Alexander, Koningin Máxima, President Francois Hollande en de directeur van het Rijksmuseum Wim Pijbes werden de portretten van Maerten Soolmans en Oopjen Coppit gepresenteerd. Onze redacteur beeldende kunst Pieter Eckhardt (Twitter) was er bij.
Eckhardt: “Ik kom de zaal binnen en sta meteen oog in oog met Maerten en Oopjen. Werkelijk prachtig, je begrijpt meteen waarom de werken zo bijzonder en ook gewild zijn. Voor de presentatie zijn de portretten alvast oppervlakkig schoongemaakt en zijn ze achter glas gezet. De komende drie maanden zullen de twee Rembrandts tussen Italiaanse tijdgenoten geëxposeerd worden, vlakbij de Grande Galerie. De afdeling Nederlandse schilderkunst is in verbouwing, vandaar. Wat mij meteen opvalt is het verschil met Rembrandts en zijn Italiaanse collega’s in de zaal, deze laatsten maakten hun schilderijen vrijwel altijd in opdracht van kerken of vorsten. Maerten en Oopjen waren burgers die de opdracht gaven. Bij Rembrandt daarom ook geen overdadige pracht en praal, maar meer sombere kleuren en ingetogenheid. Maar zeker niet minder indrukwekkend. De manier waarop Rembrandt in detail de kleding heeft geschilderd, de manier waarop de stoffen zijn geschilderd is heel precies en mooi gedaan. ”
Rembrandt als voorbeeld
Bij de presentatie is heel veel internationale pers aanwezig. De directeur van het Louvre, Jean-Luc Martinez, en Sébastien Allard, directeur schilderijen van het Louvre, benadrukken allebei hoe belangrijk deze aanwinsten zijn voor zowel het Franse museum als het Rijksmuseum. Niet alleen omdat het Louvre een belangrijke collectie Hollandse schilderkunst heeft waarvoor deze portretten een mooie aanvulling zijn.” Allard: “In de negentiende eeuw waren Hollandse schilders uit de zeventiende eeuw een inspiratiebron voor een aantal belangrijke Franse kunstenaars in die tijd. Ik noem bijvoorbeeld Manet of Delacroix. Ik sluit niet uit dat Manet de portretten van Maerten Soolmans en Oopjen Coppit heeft gezien. Nadat de twee Rembrandts uit de collectie van de familie Van Loon werden verkocht kwamen ze immers naar Frankrijk. En toen al waren deze portretten bekend. Dat kwam onder andere door de Franse kunstenaar en schrijver Eugène Fromentin. Hij heeft in 1875 een rondreis gemaakt door Nederland en Vlaanderen. Bij de familie Van Loon heeft hij destijds de twee portretten gezien. In een kunsthistorische studie uit 1877 rekent hij de twee portretten tot de beste uit het oeuvre van Rembrandt.” Ook de bekende Franse journalist en kunstcriticus Théophile Thoré (1807-1869), de man die de geschiedenis is ingegaan als de herontdekker van het werk van Johannes Vermeer, bewonderde de portretten. Wim Pijbes: “Vooral over het portret van Oopjen Coppit was Thoré erg te spreken. Hij noemde het zelfs ‘de Mona Lisa van he Noorden’. Het voetje dat onder haar jurk uitsteekt vond hij erg charmant. Hij beschouwde de portretten als topstukken van Rembrandt, hij heeft er een aantal keren over geschreven.”
Maerten Soolmans en Oopjen Coppit
Maerten Soolmans, de zoon van een uit Antwerpen gevluchte handelaar en Oopjen Coppit, een telg uit een vooraanstaande familie, trouwen in juni 1633. Rembrandt schilderde hun portretten in 1634. Eckhardt: “Opvallend is dat Maerten en Oopjen zich ten voeten uit lieten afbeelden, wat in Holland destijds zeer ongebruikelijk was. Dit type afbeeldingen was eerder voorbehouden aan vorsten en niet gebruikelijk voor burgers. Maerten en Oopjen behoorden tot de hogere Amsterdamse burgerij en wilden waarschijnlijk op deze manier hun sociale status aantonen. Maar ook voor Rembrandt waren deze twee levensgrote portretten uniek.” Deze portretten zijn de enige portretten die als pendanten ten voeten uit door hem zijn geschilderd en zijn daardoor een grote uitzondering in Rembrandts oeuvre. Mede hierom zijn de schilderijen zo essentieel voor het Rijksmuseum. In 1877 verkocht de Nederlandse familie Van Loon de portretten aan de familie Rothschild. Zo kwamen Maerten en Oopjen in Frankrijk terecht.
Amsterdam
De portretten zijn na maandenlang onderhandelen gezamenlijk aangekocht door Frankrijk en Nederland. Begin juli komen de twee portretten naar het Rijksmuseum in Amsterdam. Bussemaker: “voordat je op zomervakantie gaat kan je de twee Rembrandts daar bewonderen, erg speciaal.” Pijbes: “de portretten, geschilderd in 1634, zullen drie maanden te zien zijn naast de Nachtwacht. Je kunt dan mooi de ontwikkeling van Rembrandt zien. Na deze drie maanden worden ze gerestaureerd.”
Het Rijksmuseum en het Louvre hebben afgesproken dat beide portretten altijd samen tentoongesteld zullen worden. Dat Oopjen officieel van Frankrijk is en Maerten van Nederland maakt dus eigenlijk weinig uit.
Eckhardt: “De portretten zijn voor zo'n 160 miljoen euro aangekocht. Inderdaad veel geld, maar gelukkig kan iedereen ze in het Rijks of Louvre gaan bekijken en verdwijnen ze niet in een privécollectie. Ga vooral kijken als je de kans krijgt!”
Eckhardt: “Ik kom de zaal binnen en sta meteen oog in oog met Maerten en Oopjen. Werkelijk prachtig, je begrijpt meteen waarom de werken zo bijzonder en ook gewild zijn. Voor de presentatie zijn de portretten alvast oppervlakkig schoongemaakt en zijn ze achter glas gezet. De komende drie maanden zullen de twee Rembrandts tussen Italiaanse tijdgenoten geëxposeerd worden, vlakbij de Grande Galerie. De afdeling Nederlandse schilderkunst is in verbouwing, vandaar. Wat mij meteen opvalt is het verschil met Rembrandts en zijn Italiaanse collega’s in de zaal, deze laatsten maakten hun schilderijen vrijwel altijd in opdracht van kerken of vorsten. Maerten en Oopjen waren burgers die de opdracht gaven. Bij Rembrandt daarom ook geen overdadige pracht en praal, maar meer sombere kleuren en ingetogenheid. Maar zeker niet minder indrukwekkend. De manier waarop Rembrandt in detail de kleding heeft geschilderd, de manier waarop de stoffen zijn geschilderd is heel precies en mooi gedaan. ”
Rembrandt als voorbeeld
Bij de presentatie is heel veel internationale pers aanwezig. De directeur van het Louvre, Jean-Luc Martinez, en Sébastien Allard, directeur schilderijen van het Louvre, benadrukken allebei hoe belangrijk deze aanwinsten zijn voor zowel het Franse museum als het Rijksmuseum. Niet alleen omdat het Louvre een belangrijke collectie Hollandse schilderkunst heeft waarvoor deze portretten een mooie aanvulling zijn.” Allard: “In de negentiende eeuw waren Hollandse schilders uit de zeventiende eeuw een inspiratiebron voor een aantal belangrijke Franse kunstenaars in die tijd. Ik noem bijvoorbeeld Manet of Delacroix. Ik sluit niet uit dat Manet de portretten van Maerten Soolmans en Oopjen Coppit heeft gezien. Nadat de twee Rembrandts uit de collectie van de familie Van Loon werden verkocht kwamen ze immers naar Frankrijk. En toen al waren deze portretten bekend. Dat kwam onder andere door de Franse kunstenaar en schrijver Eugène Fromentin. Hij heeft in 1875 een rondreis gemaakt door Nederland en Vlaanderen. Bij de familie Van Loon heeft hij destijds de twee portretten gezien. In een kunsthistorische studie uit 1877 rekent hij de twee portretten tot de beste uit het oeuvre van Rembrandt.” Ook de bekende Franse journalist en kunstcriticus Théophile Thoré (1807-1869), de man die de geschiedenis is ingegaan als de herontdekker van het werk van Johannes Vermeer, bewonderde de portretten. Wim Pijbes: “Vooral over het portret van Oopjen Coppit was Thoré erg te spreken. Hij noemde het zelfs ‘de Mona Lisa van he Noorden’. Het voetje dat onder haar jurk uitsteekt vond hij erg charmant. Hij beschouwde de portretten als topstukken van Rembrandt, hij heeft er een aantal keren over geschreven.”
Maerten Soolmans en Oopjen Coppit
Maerten Soolmans, de zoon van een uit Antwerpen gevluchte handelaar en Oopjen Coppit, een telg uit een vooraanstaande familie, trouwen in juni 1633. Rembrandt schilderde hun portretten in 1634. Eckhardt: “Opvallend is dat Maerten en Oopjen zich ten voeten uit lieten afbeelden, wat in Holland destijds zeer ongebruikelijk was. Dit type afbeeldingen was eerder voorbehouden aan vorsten en niet gebruikelijk voor burgers. Maerten en Oopjen behoorden tot de hogere Amsterdamse burgerij en wilden waarschijnlijk op deze manier hun sociale status aantonen. Maar ook voor Rembrandt waren deze twee levensgrote portretten uniek.” Deze portretten zijn de enige portretten die als pendanten ten voeten uit door hem zijn geschilderd en zijn daardoor een grote uitzondering in Rembrandts oeuvre. Mede hierom zijn de schilderijen zo essentieel voor het Rijksmuseum. In 1877 verkocht de Nederlandse familie Van Loon de portretten aan de familie Rothschild. Zo kwamen Maerten en Oopjen in Frankrijk terecht.
Amsterdam
De portretten zijn na maandenlang onderhandelen gezamenlijk aangekocht door Frankrijk en Nederland. Begin juli komen de twee portretten naar het Rijksmuseum in Amsterdam. Bussemaker: “voordat je op zomervakantie gaat kan je de twee Rembrandts daar bewonderen, erg speciaal.” Pijbes: “de portretten, geschilderd in 1634, zullen drie maanden te zien zijn naast de Nachtwacht. Je kunt dan mooi de ontwikkeling van Rembrandt zien. Na deze drie maanden worden ze gerestaureerd.”
Het Rijksmuseum en het Louvre hebben afgesproken dat beide portretten altijd samen tentoongesteld zullen worden. Dat Oopjen officieel van Frankrijk is en Maerten van Nederland maakt dus eigenlijk weinig uit.
Eckhardt: “De portretten zijn voor zo'n 160 miljoen euro aangekocht. Inderdaad veel geld, maar gelukkig kan iedereen ze in het Rijks of Louvre gaan bekijken en verdwijnen ze niet in een privécollectie. Ga vooral kijken als je de kans krijgt!”
Praat mee
