Mini college van Leo Blokhuis: 'De Nederlandse hippie'

Op 2 november was Ernst Jansz te gast, oprichter van Doe Maar, maar daarvoor lid van de 'hippieband' CCC Inc. In de uitzending zong hij ook het lied 'Ik ben een hippie'. Maar hoe zit het eigenlijk met de hippie- artiesten, muziek en cultuur uit de jaren ’60 en ’70 in ons land? We belden met Leo Blokhuis.

Het 'Holland Pop Festival' in het Kralingse bos, 1970. Het festival was een antwoord op het legendarische 'Woodstock' uit 1969.

Leo, wat is een hippie?
“Hippies associeer ik uiteraard met flower power , met de pacifistische beweging, love, peace and understanding ; het Woodstock-gevoel. […] Het heeft allemaal iets vriendelijks, iets lieflijks en men zou nu misschien kunnen zeggen: iets naïefs.”

Hippies maken muziek bij het Nationaal Monument op de Dam, Amsterdam, 3 mei 1972. Foto: Rob Croes

Wie waren dé Nederlandse hippie-artiesten?
“Als je het dan over dé Nederlandse hippie-artiest hebt, spreek je volgens mij over Armand. Van nummers als ‘Ben ik te min’ en ‘Blommenkinders’. Dat laatste liedje is natuurlijk precies wat de hippies waren.”
Op 20 mei 2015 speelde The Kik en Armand het nummer 'Ben ik te min' bij ons in de studio. 

Je zou ook kunnen denken aan het oude werk van Elly en Rikkert. Dat heeft ook een beetje dat psychedelische. Mét pretsigaretjes. Bijvoorbeeld het nummer ‘Kawgomballenboom’ (1970), wat een beetje laat hippie is, maar daar absoluut bij past.”

“Een jonge Boudewijn de Groot hoort daar ook bij. Hoewel Boudewijn daar later afstand van heeft genomen; dat hij protestliedjes zou schrijven. Maar in het begin heeft hij dat wel degelijk gedaan met ‘Welterusten, mijnheer de president’ (1966). En hij heeft later een aantal liedjes vertaald van Bob Dylan. Dus de oude Boudewijn de Groot hoort daar ook wel bij.” Muziek vanaf 00:18.

Wie was dé artiest die de Nederlandse hippie-scene op de kaart heeft gezet?
“Dat hebben de Nederlanders niet gedaan. Dat is natuurlijk gewoon overgewaaid vanuit Amerika. […] Ik kan geen chronologie maken van wie er het eerst was in Nederland, maar dat is eigenlijk ook niet heel interessant. Aanvankelijk was het in Nederland gewoon letterlijk vertaald werk vanuit Amerika. Dus mensen die met vertaalde Dylan liedjes kwamen. Armand deed dat minder. Die maakte wel originele liedjes, even als Boudewijn de Groot dat deed. In die hoek moet je het wel een beetje zoeken.”

Commune
“Wat er ook heel erg bij hoort is het communegevoel. En CCC Inc. was zo'n een soort commune. Maar datzelfde zou je kunnen zeggen van de band Cuby & The Blizzards, die is opgericht door Harry Muskee. Die hadden in Drenthe een boerderij waar Jan en alleman kwam. Om gemeenschappelijk de pijp rond te laten gaan voor een betere wereld waar iedereen van elkaar hield. Dat communegevoel hoort ook echt bij het hippiedom. Maar muzikaal is Cuby & The Blizzards gewoon een bluesband. Dus het is allemaal een beetje grijs gebied.”

CCC Inc. met onder anderen Ernst Jansz treedt in 1970 op bij de boerderij in Neerkant. Foto: Molly Mackenzie. 

Maar de sound van de Nederlandse hippie-muziek was dus een kopie van de muziek uit Amerika?   
“CCC Inc. is op zichzelf redelijk uniek, omdat hun sound heel eigen was. Maar als je kijkt naar de oude Boudewijn de Groot en ook een beetje de Armand-achtigen, dan haakt het vaak wel aan bij de Amerikaanse Folk. In feite is het gewoon 'drie akkoorden en de waarheid'. Het is ook geen singer-songwriter, het is écht Folk. Het is een liedje met een boodschap. Nederlandse artiesten staan in de traditie van wat er in Engeland en vooral in Amerika gebeurde. Het is sowieso erg moeilijk om in de popmuziek uit die tijd een oorspronkelijk Nederlands geluid te vinden. Je moet ook niet vergeten dat eind jaren ’60 de popmuziek nog maar een jaar of tien bestond. We waren gewoon bezig met het uitvinden van alles. En ja, er werd heel duidelijk gekeken naar het land waar het vandaan kwam. En dat was echt Amerika.”
CCC Inc. met het nummer 'Rye Wiskey' uit 1970.

“Later bemoeiden de Beatles zich ermee. Die hebben er halverwege de jaren ’60 daar een soort Europese verbreding aan heeft gegeven. Die verbreding zie ikzelf vooral in prachtige klassieke elementen uit de Europese muziek. Meer sophisticated en meer geavanceerde producties waar de Beatles veel aan hebben bijgedragen. En dan kreeg je –wat we vaak noemen- psychedelische muziek. Dat is wat vrijer gemaakte muziek. En ik hoor dus niet heel specifiek wat een Nederlandse toevoeging daaraan is, behalve dat het in de Nederlandse taal werd gezongen. Met het begin van de popmuziek in Nederland werd Engels ineens de voertaal voor een muziekstroming. Daarvoor was dat nog helemaal niet aan de hand. Er werd weleens Duits gezongen in Nederland, maar Engels niet. We hadden gewoon Nederlandse liedjes. En ik denk dat we in de jaren ’60 heel erg naar Engeland en Amerika keken. Ik was er zelf niet bij, maar dat is wat ik meen te horen.”

Cover van het album 'Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band' van The Beatles uit 1967. 

Wordt er in Nederland tegenwoordig nog hippiemuziek gemaakt?
“Ik denk er zelf op die manier niet zo over na, maar dat komt ook omdat je het op heel veel manieren kunt zien. Je kunt naar de psychedelische kant kijken, dan zie je bijvoorbeeld DeWolff. Die band heeft nog écht dat jaren ’60 en ’70 trip gevoel. Maar ook The Kik natuurlijk, die nog een plaat hebben gemaakt met Armand. Die zijn ook heel erg door die sixties-sound beïnvloed.”  
Kijk hier naar een optreden van DeWolf in onze studio.

Dus de hippie is uitgestorven in Nederland?
“Het is dit jaar vijftig jaar geleden dat de Summer of Love was. En eigenlijk is de hippiegedachte naïeve positiviteit. Dat is de onderliggende gedachte. En dat is verdwenen uit onze maatschappij. We zijn allemaal best wel cynisch geworden. [...] Het is ook precies wat de huidige tijd niet is. Wat onze huidige tijd typeert is dat we overal bovenop zitten en dat we meteen weten als er iets aan de hand is. Dat commune-idee, waarbij een groep zich afzondert en zijn eigen gang gaat, wordt nu wel als heel naïef en eenvoudig ervaren. Hoewel ik het zelf wel heel sympathiek vind eigenlijk. De grootse valkuil van onze tijd is dat we allemaal denken te weten hoe het in elkaar zit. En in feite misschien wel verder van de realiteit en werkelijkheid zitten dan ooit, omdat we in die digitale parallelle werkelijkheid leven.”

Een oud hippiestelletje, New York City. Foto: Humans of New York. 

Op dit moment is Leo zich aan het voorbereiden op het tv-programma ‘Top 2000 a gogo’ en staat hij vanaf 28 februari in het theater met Roel van Velzen met de voorstelling ‘QUEEN - A Night at the Theatre’.