De Wereld Draait Door is gestopt. De talkshow met Matthijs van Nieuwkerk had op 27 maart 2020 de allerlaatste uitzending. 15 seizoenen lang is DWDD op de buis geweest. Je kunt hier op de site nog uitzendingen en fragmenten terugkijken.
Kunstwerk van 108.000 euro opgegeten
09-12-2019
•
leestijd 3 minuten
•
825 keer bekeken
•
Is
het een grapje? Is het kunst? Dat is de vraag die veel mensen zich stellen als
ze een werk van Maurizio Cattelan
zien. En dat is ook precies wat de Italiaanse kunstenaar wil: hij zet humor en
satire in als strategie. Goede kunst hoeft niet altijd bloedserieus te zijn.
Denk aan het legendarische urinoir dat door Duchamp ( Fountain, 1917) tot kunst werd bestempeld. Of de
ingeblikte kunstenaarspoep van Piero
Manzoni (Merda d'artista) uit 1961. Ergens grappig, maar het maakte wel de weg
vrij voor een nieuwe blik op wat kunst kon zijn.
Foto: Het urinoir van Duchamp
Het laatste werk van Cattelans hand was te zien op de prestigieuze kunstbeurs Art Basel Miami Beach: Een echte banaan die met een stukje tape aan de wand was bevestigd. Titel: ‘Comedian’. Prijs: 108.000 euro. Ja echt. Waanzin ten top, of is dat juist wat Cattelan aan wil tonen? Of wil hij juist zijn gelijk halen en laten zien dat humor ons veel waard is? Het werk, in oplage, was een hit. Er zijn al enkele edities verkocht.
Foto: mensen nemen een selfie met de banaan.
Maar er ontstond een probleem. Performancekunstenaar David Datuna trok de banaan van de muur. En at ‘m op. De dader gaf zijn illegale actie de titel “Hungry Artist”. Hij stelde groot fan te zijn van Cattelan en de installatie: ‘It’s very delicious 🙂’. Het is onduidelijk wat de gevolgen zijn, Datuna zit in ieder geval niet in de cel.
Wel is het zo dat de niet heel beroemde Datuna behoorlijk wat media-aandacht heeft gekregen. En de banaan van Cattelan ook. Gaan we voor marketingdoeleinden nu kunstwerken vernietigen, zodat het concept meer waard wordt? Guerrilla-kunstenaar Banksy vernietigde tijdens een veiling een kunstwerk van zichzelf, waardoor het direct nog beroemder werd.
Het leidde tot zoveel belangstelling dat het kunstwerk verwijderd moest worden. Vervolgens kalkte iemand 'Epstien didn't kill himself' op de plek van de banaan.
Cattelan zal waarschijnlijk wel om alle ophef kunnen lachen. Misschien maakt hij er een nieuw werk over. Werk dat past in zijn heerlijk ontregelende oeuvre:
Zonder titel (2001)
In Museum Voorlinden in Wassenaar is het werk onderdeel van de vaste collectie. Volgens het museum 'speelt
Cattelan
met zijn miniatuurlift een kopieer- en verkleinspel dat je met andere ogen naar de realiteit laat kijken. Herkenning en vervreemding gaan hand in hand.'
La Nona Ora (The Ninth Hour, 1999)
Paus Johannes Paulus II geraakt door een (goddelijke?) meteoriet.
Him (2001)
Eerder provocerend dan grappig: dit beeld van Hitler als kleine schooljongen. Het kleine
knaapje
zit geknield en lijkt om vergeving te vragen. Iets wat bij zo'n duivels karakter natuurlijk verontwaardigde reacties oproept. Maar ergens is het toch een kind?
America (2016)
Een toiletpot helemaal gemaakt van 18-karaats goud. Aanvankelijk te zien in het Guggenheim in New York. De pot stond daadwerkelijk in de WC-ruimte, bezoekers werden uitgenodigd om hun behoefte erop te doen. Het werk werd in 2019 gestolen tijdens een expositie in het Blenheim Palace in Engeland. Sommigen zien het als een kritiek op Trump; is het de troon van de President? Of is het een kunsthistorisch antwoord op eerdergenoemd urinoir van Duchamp?
Bidibidobidiboo (1996)
Een heel klein schattig eekhoorntje. Dat zichzelf van het leven heeft beroofd. Volgens de beschrijving van Cattelans galerie een 'surrealistisch en symbolisch beeld van wanhoop: als dieren al geen hoop meer hebben, waar moeten we dan nog van dromen?'
Zonder titel (2001)
Cattelan kan gelukkig ook om zichzelf lachen. Kijk maar naar dit 'zelfportret'; de kunstenaar, uitgebeeld door een ietwat knullig ogende pop, kijkt in het Boijmans een zaal vol kunstwerken in. Hij staat niet als een held tussen de werken in de zaal, maar lijkt zich stiekem een weg naar binnen gebaand te hebben om heel heimelijk naar de kunstgeschiedenis te gluren. Het lijkt ons een bescheiden man.