Gerechtelijke dwalingen in Nederland komen vaker voor dan je denkt

De zaak die misschien wel de meeste media-aandacht kreeg was de onterecht veroordeelde Lucia de Berk. De verpleegster werd in 2003 veroordeeld tot levenslang vanwege de moord op zeven patiënten, onder wie voornamelijk baby’s. Later wordt duidelijk dat er helemaal geen sprake is van moord, maar van een natuurlijk dood. De Berk wordt na een gevangenisstraf van vijf jaar vrijgelaten: er was sprake van justitiële dwaling. In 2014 wordt het verhaal van De Berk verfilmd.

In 1986 werd de bejaardenverzorgster Ina Post veroordeeld voor doodslag: vier jaar zat ze gevangen en ze hield altijd vol dat ze ten onrechte was veroordeeld. Onder grote druk van de recherche bekende ze, onterecht. Pas 19 jaar na de uitspraak ging de Hoge Raad in herziening. In 2010 werd ze vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs, haar straf heeft ze dan al uitgezeten.

Een andere bekende Nederlandse zaak is de showbizzmoord: acht jaar lang zat Martien Hunnik onterecht vast voor de moord op platenproducer Bart van der Laar. Hij werd pas in 2016 definitief vrijgesproken.

In 1994 worden de Puttense zwagers Wilco Viets en Herman du Bois veroordeeld tot tien jaar cel voor een moordzaak, waarbij een jonge vrouw werd verkracht en vermoord. Beide mannen worden veroordeeld, ondanks dat hun DNA niet overeenkomt met de sporen die op het slachtoffer zijn gevonden.

In 2000 krijgt Kees B. 18 jaar cel en tbs voor de doodslag op de 10-jarige Nienke, de Schiedammer parkmoord. Vier jaar na zijn veroordeling komt hij vrij, omdat de echte dader een bekentenis aflegt. Kees is nog altijd niet expliciet onschuldig verklaard.

Bij de Deventer moordzaak is nog altijd twijfel omtrent de veroordeelde Ernst Louwes. Louwes was juridisch adviseur van de vermoorde Jacqueline Wittenberg en kreeg een gevangenisstraf van 12 jaar. Onder meer opiniepeiler Maurice de Hond en wetenschapper Ton Derksen geloven in de onschuld van Louwes en maken zich daar hard voor in de media. De klusjesman van de vermoorde vrouw wordt ook genoemd als mogelijke dader.

Sinds 2002 zijn er 35 verdachten tot levenslang veroordeeld en volgens Ton Derksen zijn een aantal daarvan onschuldig. In 2015 publiceerde hij het boek ‘Onschuldig Vast’, waarin hij onder meer stelt dat fouten onontkoombaar zijn. De Nederlandse rechtspraak is zo ingericht dat fouten te herstellen zijn. Een veroordeelde kan in eerste instantie een uitsprak aanvechten in hoger beroep, een cassatieberoep indienen of in een uiterst geval een herzieningsverzoek indienen als er nieuwe informatie bekend is. Aadvocaat Paul Acda zat aan tafel.

In 2012 werd het novumcriterium aangepast. Daarmee zou het gemakkelijker moeten worden om een herzieningsverzoek in te dienen. Nieuw ontlastend bewijs of een inzicht kan daardoor eerder als nieuw feit worden aangemerkt. In de zaak van de showbizzmoord leidde de nieuwe regels tot herziening: een acht jaar oud rapport dook op, waarin de politie stelde dat niet Martien Hunnik de moord had gepleegd, maar dat drie anderen verdacht waren van de moord op de Hilversumse platenbaas. 

Bron: https://www.rechtspraak.nl/Uitspraken-en-nieuws/Themas/Rechterlijke-dwalingen