Het legendarische duo duikt opnieuw samen de studio in en neemt op originele en amuserende wijze ons brein onder de loep.
Waarom hebben we persoonlijke ruimte?
15-10-2019
•
leestijd 3 minuten
•
491 keer bekeken
•
We hebben allemaal een persoonlijke ruimte. En we kennen
ook allemaal het gevoel als iemand die persoonlijke ruimte binnendringt. Maar waarom
hebben we dit en wat is het nou precies?
Persoonlijke ruimte is een soort bubbel die we altijd
meedragen. Deze ruimte creëren we onbewust. ‘Bijvoorbeeld als iemand jouw
persoonlijke ruimte inkomt waarvan jij dat niet wil. Je doet dan automatisch
een stapje naar achter’, vertelt Suzie Geurtsen, gedragspsycholoog, in de
vierde aflevering van De Psycho Show. ‘Dat komt voort uit de behoefte die we
hebben om onszelf veilig te houden. Maar we vinden afstand ook fijner omdat we
dan makkelijker uit de situatie kunnen stappen en iemand beter kunnen
observeren’, vertelt Suzie in de uitzending.
Het verschil per persoon
Met de afstand die we nemen geven we dus eigenlijk
non-verbaal aan wat we van iemand vinden. Maar hoe ver iemand in jouw
persoonlijke ruimte mag komen hangt af van de relatie die je hebt. Deze ruimte
kan worden uitgedrukt in afstanden. Dit is gedaan door culture antropologie
expert Edward T. Hall. In de onderstaande tabel zie je de gemiddelde afstand
die wij nemen bij verschillende relaties.
45 – 75 cm: Mensen
die we goed kennen en graag mogen. Praten met je partner.
75 – 120 cm: Gesprekken
met vrienden en bekenden
Sociaal
120 – 200 cm: Gesprekken
met onbekenden of zakelijke relaties
200 – 350 cm: Formele
zakenbesprekingen
Publiek
350 – 700 cm: Afstand
tussen spreker en publiek
700 cm e.v.: Afstand
tussen spreker en nog meer publiek
Belangrijk puntje is wel, deze afstanden zijn heel flexibel.
Hoe groot jouw persoonlijke ruimte is hangt namelijk ook af van de situatie, de
setting waarin je iemand ontmoet en je cultuur.
Een flexibele ruimte
Hoe groot je persoonlijke ruimte bij iemand is begint al bij
een ontmoeting. Zij aan zij mag iemand dichterbij komen dan pal voor je neus.
Ook als je gelijk oogcontact maakt beïnvloedt dit de afstand die je neemt.
Maar vaak is
het ook niet te voorkomen om iemand in je persoonlijke ruimte te laten. Denk
aan het openbaar vervoer, tijdens het uitgaan of in de bioscoop. Als je in zo’n
kleine ruimte bent wordt je bubbel automatisch groter. Maar als er de
mogelijkheid is om ergens anders te staan of zitten, is je bubbel weer kleiner.
Als er bijvoorbeeld in de bus genoeg plek is maar iemand komt naast je zitten,
voel jij je daar ongemakkelijk bij. Als de hele bus vol zit, heb je daar geen
last van.
Waarom hebben we een
persoonlijke ruimte?
We willen aan de ene kant dichtbij iemand zijn als we iemand
aantrekkelijk vinden of iets van iemand willen. Aan de andere kant willen we
afstand bewaren om we onze vrijheid en individualiteit te behouden en te
voorkomen dat we te veel informatie over onszelf geven. Onze behoeftes botsen
dus. We houden graag de controle, maar als je iemand dichterbij laat geef je
die controle op.
Ons zenuwstelsel wordt alert als iemand je persoonlijke
ruimte inkomt. Dat noem je arousal, dat is een prikkeling in dat zenuwstelsel.
Deze prikkeling wordt anders opgevat afhankelijk van de persoon, hoe je denkt
en hoe je doet. Dit zorgt voor een prettige of onprettige ervaring. Bij je
partner is het intiem, bij een vreemde intimiderend.
Persoonlijke ruimte is dus eigenlijk een gevecht tussen behoeftes
en is afhankelijk van de situatie en de dingen die we waarnemen, die dus ook
kunnen worden beïnvloed.
Bekijk hier de volledige aflevering van De Psycho Show:
