In gesprek met de acteur (27) die al succes oogstte met zijn absurdistische tv-serie Rundfunk. Maar: ‘Absurdistischer dan de toneelschool kan niet. Daar heb ik echt rare shit gezien.’
Het is de middag na De Avond Dat Ajax Niet De Europa League Won en Yannicks beste vriend en Rundfunk-collega Tom van Kalmthout had aan de telefoon al gewaarschuwd: ‘Yannick is serieus fan. Dus óf hij zit stuk van emotie omdat ze hebben gewonnen, óf omdat ze hebben verloren.’ Nou, daar zit-ie. Op een Amsterdams terras, kromme schouders, zonnebril op. Hij schudt z’n hoofd: ‘Vreselijk. Echt vré-se-lijk.’
Wil je anders wat bitterballen of zo? Nee, die heb ik net al gehad. (Diepe zucht). En ik heb straks een verjaardag van Toms vriendin, we gaan eten bij de goedkoopste pizzeria van de stad. Maar da’s wel grappig: we gaan allemaal in galakleding, en dan dus heel chic dineren met pizza’s van vijf euro. Behalve dan dat die verschrikkelijk goor zijn. Ik woonde een paar jaar geleden bij die zaak om de hoek en heb er eens eentje gehaald, nou: er was geen onderscheid te maken tussen de doos en dat ding. Maar wel gezellig, die verjaardag dan.
Hij veert een beetje op, zijn patchwork denim jack (momenteel een trend, dan weet u dat maar) strekt zich in volle glorie uit.
Kek jack. Ja hè? Tom en ik hadden een tijdje geleden een shoot voor het blad Esquire, en toen trok de stylist me deze aan. Ik zei tegen mijn vriendin: wat een vet jasje, en toen heeft ze ’m meteen voor me gekocht.
Is het niet meer een meisjesjas? Nee man, mafkees, hij is gewoon van de Scotch & Soda. Tsss, een meisjesjas…
Hij kijkt even over zijn brilrand om te zien of ‘mafkees’ niet al te slecht valt, zet hem dan maar helemaal af en dan zijn daar die typische blauwe ogen (‘Van m’n vader’), die in de tv-hit Rundfunk meestal op standje maximaal staan, of hij zich nou aftrekt, solliciteert in het klooster of al dan niet een ‘Onvollldoende!’ krijgt.
(Voordat we verder gaan: het loont wellicht om, als u Rundfunk nog nooit heeft gezien, eerst even te YouTuben. Kijk dan ‘Victor zegt sorry’, ‘Jet en de bok’ en ‘Onvoldoende’. Want we gaan het veel over Rundfunk hebben, en anders denkt u steeds maar: waar gáát dit over, en da’s niks bij een interview.).
Elke tiener gaat stralen bij het woord ‘Rundfunk’. En een aanzienlijk deel van de volwassenen ook. Het is cult. Ja, dat is wel vet hoor. Toen Arnon Grunberg erover ging schrijven in de Volkskrant, mán dat vond ik tof. We waren in een klap salonfähig.
[blendlebutton]
En dat in een krant die toch een grote groep mensen representeert die…? Heel politiek correct is, ja. Maar wij hebben bijna nooit gezeik met het programma. Ik denk dat mensen snappen dat het absurdisme is. Kijk, wij vonden het bijvoorbeeld fascinerend dat supporters in voetbalstadions apengeluiden maken als er donkere spelers op het veld staan. Wat voor debielen dóén dat? Dat hebben we doorgetrokken naar een gymleraar, Victor, die oprecht denkt dat zijn leerling Lars een aap is. Natuurlijk is dat niet racistisch bedoeld! En ik vind het onbegrijpelijk als mensen dat niet snappen. Maar iedereen zit zo in zijn eigen Facebook-bubbeltje, zich ontzettend beledigd te voelen over alles, omdat ze ook iemand kennen die… Ik… We…
Gooi het eruit. Ja! Je hebt op de Vlaamse televisie een programma dat De klas heet, en daarin geeft elke keer een prominente Belg les aan een groep leerlingen over een bepaald thema. Bij Philippe Geubels ging het over humor, en ter illustratie liet hij een stukje van ons zien, waarin een meisje in een rolstoel tijdens de gymles over de bok wordt geknald. Philippe snapte werkelijk niet waarom sommige leerlingen dat te ver vonden gaan. En terecht, van hem dan, want wie kwetsen we daar nou mee? Het gaat niet om dat meisje in de rolstoel, de grap is juist dat de gymleraar wil dat iedereen gewoon lekker meedoet met de les en shit ja, een meisje in een rolstoel: nou kom, die moet ook gewoon over de bok. We maken niemand belachelijk.
Oké. En wat ook het ding is: we hebben maar zelden kritiek gekregen die verwoord was in grammaticaal correct Nederlands. En als je commentaar krijgt in kromme woorden die net zo goed met kak op een muur gesmeerd hadden kunnen zijn, dan neem ik het al niet meer serieus. Dat klinkt misschien elitair, maar ik bedoel ook dat zo’n bericht nooit goed is onderbouwd. Omdat mensen die wel een gefundeerde mening hebben, ook wel snappen dat wij niet helemaal áchterlijk zijn en denken: heu lachuh, we gaan effe alle donkere, dikke en gehandicapte mensen belachelijk maken.
Dus dat. Lekker man.
Hij frutselt ergens mee achter zijn ginger ale, schuift dan zijn glas opzij. ‘Kijk: een hakenkruisje.’ Verdomd, een hakenkruisje. Van een stukje plant.
Waarom? Dit takje vroeg erom want dat was al een halve… Nee, laat maar, anders lijk ik wel gek.
Van wie heb jij je gevoel voor humor? Mijn vader (regisseur Jean van de Velde, red.). Ik vind hem echt heel erg grappig.
Dat is aan tafel vast fijn voor je moeder. Ik vind haar ook grappig, maar ik heb déze humor van mijn vader. Hij gaat stuk bij Rundfunk, terwijl mijn moeder eerder zal zeggen: ‘Ja, ik vind het wel leuk’. Ze is te lief om te zeggen wat ze níét leuk vindt, dus lost ze dat zo op. Mijn zus heeft dat ook.
Toch vond je vader het geen goed idee dat je wilde acteren. Nee, omdat hij als regisseur weet hoe vaak acteurs werkloos thuis zitten – ook de heel goede. Hij werd regelmatig gebeld: ‘Ik weet niet wat ik moet doen, heb jij nog iets voor me?’ Dus hij zei tegen me: ‘Als je het echt wilt, moet je het doen – maar leer in godsnaam ook zelf schrijven, want dan kun je je eigen werk maken.’ En die tip heb ik ter harte genomen.
Dat moet je dan wel kunnen. Ik vond verhaaltjes schrijven altijd al leuk, en op de Toneelschool kregen we schrijfles. Daar heb ik altijd goed mijn best gedaan.
En uiteindelijk heeft je vader je zelfs geregisseerd in de film Hoe duur was de suiker. Waarin je een seksscène speelt. Interessant, lijkt me… Ik heb toen ik klein was wel een paar keer meegedaan in All Stars als er even een kind nodig was, maar daarna wilde ik het niet meer. Anders gaan mensen toch denken: o, die speelt alleen maar in dingen van zijn vader. Maar toen ik klaar was met de Toneelschool en wat andere producties had gedaan, had ik genoeg zelfvertrouwen om het wel een keer te doen. En dat was heel leuk. Behalve inderdaad die ene seksscène. Ja, dat was gewoon superkut. Meestal gebeurt zoiets op een closed set, wat betekent dat iedereen die niets met dat specifieke stukje film te maken heeft, weggaat. Er is alleen een cameraman en -assistent, de regisseur en de geluidsman. Normaal is dat prettig, maar nu zat daar juist die ene persoon – mijn vader of all people – die ik er niet bij wilde heb…
Huh? Kijk dan!
Yannick wijst naar een reclamevliegtuigje in de lucht, erachter hangt een banner met ‘Helemaal niets in Amsterdam’. De blauwe ogen spuwen vuur.
O jee, je bent echt gekwetst. ?Zo dom ook, Feyenoord wint bijna twintig jaar niks en nu een keertje wel, gaan ze een beetje stoer doen! Moeten ze zelf weten, ze gaan volgend jaar helemaal stuk in de Champions League. Maar goed. En toen zei mijn vader: ‘En… kom klaar.’ Dat is niet leuk hoor. Daar heb ik nog wel een tijdje last van gehad.
Voor hem was het denk ik ook niet fijn. Het is toch je kind. Superongemakkelijk. Maar ik kan me ergens nog voorstellen dat hij er een satanisch genoegen aan beleefde, want dat is dus zijn humor.
Iets anders: ik moest van Tom het woord ‘kaas’ in dit interview laten vallen. Je schijnt een afwijking te hebben? Het is zo dat ik vroeger qua eten van mijn ouders alles moest proeven wat er op tafel kwam. Zo niet, ‘dan ga je met een bruine boterham naar bed,’ zeiden ze. Wilde ik niet, dus ik proefde en bleek alles lekker te vinden. Het enige waar ze heel snel mee zijn opgehouden is kaas, want daarvan ging ik overgeven. Ik moet al huilen van het woord.
Ben jij er zo eentje die dan wel gesmolten kaas eet? ?Precies. Want – en hier komt-ie: mijn lievelingseten is kaasfondue en pizza. Pizza is het beste dat ooit is verzonnen. Als ik vroeger alleen thuis was, ontbeet, lunchte en dineerde ik met pizza. Maar waar het om gaat is die gele, semi-doorzichtige, vochtige plak. En als je ’m omhooghoudt, wappert hij zo weeïg in de wind, met van die gaten erin, het is het spul van de duivel. Maar! Toen werd ik wat ouder, en ik vind het heel gênant als volwassen mensen dingen niet lusten. ‘O sorry, maar ik lust geen tomaat’ – dat is toch erg? Dus ik heb mezelf aangeleerd om de twee kazen die ik het meest geserveerd krijg, koud te leren eten: mozzarella en Parmezaan. En dat kan ik nu, dus daar ben ik supertrots op. Maar feta, of blauwe kaas, of geitenkaas, húh, verschrikkelijk. Je moet eens bij geitenkaas in de buurt komen joh, het rúíkt naar de vacht van een geit. Voor geen miljoen.
Ach kom. Nee, het idee alleen al! Ik doe het niet.
Gaan jullie na ‘Rundfunk’ een serie maken over de toneelschool? Daar kun je ook wel een aardige boom over opzetten. Daar hebben we het wel over gehad ja, maar het probleem is dat je die niet absurdistischer kan maken dan het al is. Ik heb daar echt rare shit gezien. Je hebt allemaal verschillende disciplines: regie, mime, acteren, maar ook de School voor Nieuwe Dansontwikkeling. Daar zitten alleen maar rare mensen op en nul Nederlanders; wel veel Russen, Polen, Oekraïners – geen idee waarom. En ook een romp.
Een wat? Een rómp. Een mens zonder armen en benen. In een rolstoel. Die volgde ook die opleiding. Maar goed, wij – de acteurs – hadden elke ochtend klassieke balletles, en op die verdieping heeft elke deur zo’n kijkraampje. Die van hun, de SNDO, was de enige die altijd was afgeplakt. Op een dag stond er nog een vleugel in ons lokaal, en die moest weg, dus ik ging kijken of ik iemand kon vinden om dat te doen. Ik liep op de gang en hoorde een soort… kah-ha-waka-haah, als een satanisch ritueel. Het kwam uit hun lokaal, en wonder boven wonder was dat raampje een keer niet afgeplakt. Ik keek naar binnen en zag die romp op de vloer liggen, als een vis op het droge, en de rest van die groep, allemaal met knotjes en Oekraïens okselhaar, danste daar cirkelend omheen. Dat is wáárgebeurd. Dus nee, een absurd programma over zoiets absurds kan niet. Daarbij valt een meisje dat over een bok wordt geduwd toch in het niet?
De vloer op vrijdag, NPO 2, 16 juni, 22:55 uur
Improvisatieprogramma met onder anderen Yannick van de Velde (27).