Interview: Shahine El-Hamus over Bestseller boy

Foto credits: AVROTROS

‘Of ik ervaring heb met toeval?’ Shahine El-Hamus valt even stil. Het is misschien een beetje een met de deur in huis vallen-vraag, eentje die je totaal niet verwacht als je weet dat de reden voor het interview de nieuwe serie is waarin je de hoofdrol speelt. Maar van El-Hamus weten we van het programma De vloer op dat hij een improvisatietalent par excellence is, dus dat hij vast wel met iets aardigs komt. ‘Toeval…’ hij laat het woord nog eens over zijn tong rollen. Om tijd te winnen misschien. ‘Bij dat woord moet ik denken aan dingen die je zomaar overkomen. Ik weet niet of ik helemaal geloof in toeval. Ik ben opgevoed met het idee – en dat was niet zozeer een religieuze kwestie, maar een diep geloof – dat alles met een reden gebeurt. En ik geloof heel erg in het ‘into existence’ brengen: dingen uitspreken, waarmee je het toeval afdwingt.’ En weer volgt een stilte, alsof hij nog niet helemaal tevreden is met z’n antwoord.

Zeker niet! Er zijn meerdere dingen die daarvoor hebben gezorgd. Op de eerste plaats natuurlijk opgroeien in een gezin waarin iedereen iets met theater doet; mijn vader, mijn moeder, mijn broer en mijn zus. Ik was de jongste, een kleine stuiterbal en het entertainen van anderen zat er al heel vroeg in. Vooral de anderen aan het lachen maken, dat was mijn hoogste doel aan de keukentafel.

Ik weet het niet. Er was liefde en aandacht in overvloed thuis, maar ik wilde me wel graag bewijzen en ik wilde gezien worden. Misschien had ik toch stiekem het idee dat ik harder moest vechten als niet helemaal wit kindje. Die bewijsdrang is met het ouder worden gezakt maar the urge , de drang om me zo te uiten, is hetzelfde gebleven.'

Shahine El-Hamus is de zoon van een Egyptische vader, acteur en theatermaker Sabri Saad El-Hamus, en een Nederlandse moeder, actrice en schrijfster Lisa de Rooy. Zijn oudere broer Shady en zus Ashgan werken eveneens als uitvoerend kunstenaars: Shady is scenarioschrijver en regisseur en Ashgan scenarioschrijver en columnist. Shahine begon al jong met acteren, vanaf 11-jarige leeftijd had hij al kleine rolletjes in films en televisie, om in 2016 zijn officiële debuut te maken in A’dam en E.V.A , de door Robert Alberdingk Thijm geschreven serie. Veertien was hij toen hij daarmee begon. Daarna speelde hij de hoofdrol in De belofte van Pisa , de op de bestseller van Mano Bouzamour gebaseerde film over een jongen die zich ontworstelt aan zijn Marokkaanse milieu. El-Hamus won voor de rol in 2020 een Gouden Kalf op het Nederlands Filmfestival. Nu speelt hij de hoofdrol in Bestseller boy, een serie gebaseerd op Bouzamours gelijknamige tweede boek.

Die vraag zou je eigenlijk aan de scenarist moeten stellen, maar als ik hem zelf moet beantwoorden denk ik dat het verhaal zich meer leende voor een langere spanningsboog. En wat zeker mee zal hebben gespeeld is dat er een Amerikaanse producent bij betrokken was; CBS gaat de serie uitzenden op hun streamingdiensten.

Waar gaat Bestseller boy over?

Over een Amsterdamse jongen die een boek schrijft. Eerst de harde weg ernaartoe, het afgewezen en uitgelachen worden. Maar dan komt het boek toch uit en wordt het een bestseller, waarna het succes hem naar het hoofd stijgt. Het groeien van zijn ego gaat ongeveer gelijk op met de cijfers van de verkoop van zijn boek. Hij duikt helemaal in zijn nieuwe leven, verwaarloost en verloochent familie en vrienden en ook zichzelf. Maar dan keert alles zich om en draait het om de weg om zichzelf terug te vinden. Dat duurt een tijdje, hij gaat onder meer naar Marokko, waar zijn ouders vandaan komen en waar hij zichzelf beter leert kennen. Naast die zoektocht van de hoofdpersoon gaat Bestseller boy over de liefde voor literatuur, taal en boeken en over het vertellen van verhalen.

Ja hè? Het is makkelijker te beantwoorden dan een vraag over toeval.

Nee geen toeval, weer geen toeval. Van tevoren twijfelde ik wel even om nog een keer de hoofdrol te spelen in een boekverfilming van dezelfde schrijver, met dezelfde regisseur. Het kan gezien worden als een vervolg, een deel 2. Toch heb ik auditie gedaan en ik ben achteraf gezien alleen maar heel erg blij. Het is totaal anders geworden dan De belofte van Pisa.

Ik las in de Volkskrant een stuk van Mano Bouzamour dat hij jou voor het eerst had ontmoet toen hij een toneelcursus volgde bij jouw moeder en jij als jongetje van 8 of 9 met haar mee was. Kun jij je dat nog herinneren?

Niet dat ik hem ontmoette, maar ik weet nog wel heel goed dat mijn moeder lessen gaf. Dat was bij de DNA, de Nieuwe Amsterdam, die destijds nog een theatervooropleiding verzorgde. Die opleiding bestaat helaas niet meer. Daar hebben goede mensen gezeten. En ik weet dat toen bij mij het kwartje viel dat ik dat ook wilde doen later.

O nee… Ik zou zeggen dat we collega’s zijn, waarbij hij schrijver is en ik acteur. We zijn geen duo. Hij is ook een stuk ouder, negen jaar. En onze achtergrond is echt heel anders. Wat we wel goed kunnen is discussiëren.

Ik heb de eerste aflevering van Bestseller boy gezien, met de scène waarin jij als sushibezorger bij een uitgeverij komt en een gesprekje hebt met de receptioniste, die er tevens redacteur is. Heerlijke scène waarin jij een wit voetje probeert te halen (‘Dit is toch uitgeverij Globe? Bastion van de letteren, warm huis van Tsjechov en Hemingway’, en zij jou resoluut afwimpelt (‘Die zijn dood, die hebben geen sushi besteld.’) Goede dialoog en een perfecte komische timing van jullie beiden. Stond deze scène in het boek?

Ik heb het boek niet gelezen. Normaal doe ik dat wel, maar het verhaal in het boek en in de serie zijn echt anders geworden. Volgens mij is het een nieuwe scène. Ik vind hem zelf ook goed gelukt. De timing is altijd heel erg goed in de scenario’s van Robert (Alberdingk Thijm, red). En we hebben hem wat verder in het draaiproces opgenomen, dat scheelt. Met Frieda Barnhard, mijn tegenspeelster in die scène heb ik een goede band. Dat ‘tak-tak-tak’ wat deze scène heeft, dat hebben wij echt met elkaar.

Als acteur ben je nooit uitgeleerd en acteren is zo’n ambacht, zoveel meer dan ‘iemand anders spelen’. Ik zie de opleiding als een plek waar ik mijn rugzak verder vul. Het voelt als een groot laboratorium, waar ik leer over hoe ik mijn lichaam in kan zetten, mijn stem kan gebruiken, kan bewegen, alles te doen om een betere acteur te worden, bovenop dat wat er al was.

Zeker. Ik zit in Amsterdam en het is een heel gemixte school, vrouw/man en alle culturen, zwart/wit, hij/hem/ hen. Leerlingen van Arabische afkomst zijn er iets minder, maar dat wordt langzaam beter. En wat ik goed vind: het gaat er niet over en dat hoeft ook niet. Iedereen is wat-ie is, en die acceptatie werkt heel goed.

‘De toneelschool voelt als een groot laboratorium.’

Voorbeelden zou ik het zelf niet willen noemen. Liever mensen door wie ik word geïnspireerd. Ik zou niet iemand anders willen zijn, maar een inspiratiebron is Matthias Schoenaerts, en my all time favourite is Al Pacino, vooral zijn vroegere werk. Ook Denzel Washington en Leonardo DiCaprio vind ik erg goed.

Zeker is hij een voorbeeld. Van hem heb ik vooral geleerd dat je een bepaalde mindset moet hebben en nooit moet opgeven. Hij is op zijn 21ste vanuit Egypte hiernaartoe gekomen met een droom: acteur worden en dat is hem redelijk snel gelukt. In het niet opgeven, altijd doorgaan is hij mijn grote voorbeeld. En we delen dezelfde smaak. Laatst belde hij of ik Close al had gezien, van Lukas Dhont. We bekenden aan elkaar dat we nagenoeg de hele film hadden gehuild. Van mijn moeder heb ik ook heel veel geleerd.

Zeker. Ik stel doelen, en ik doe veel tegelijk en ik ben een druk persoon die niet goed stil kan zitten. Ik heb gelukkig een baan en hobby’s gekozen waarin het kan. In een kantoorbaan zou ik binnen een week vastlopen, denk ik.

Familie staat wel echt op één. Alles kan kapot en misgaan, maar familie is de basis van alles, van liefde, geliefd zijn en liefhebben. En ik ben blij dat ik in een land woon waar het veilig is en waar alles mag en kan en waar je kunst kunt beoefenen.

Op dat tweede probeer ik zeker niet te veel te leunen, dat is giftig, dan zou ik raar handelen. Ik probeer het te zien als een compliment en probeer het gevoel vast te houden, voor als ik over tien jaar niet meer jong en veelbelovend ben. En wat ik zeker niet wil is een one-hit wonder zijn. Daarom doe ik nu de toneelschool. Ik wil trots kunnen zijn op wat ik doe, en niet naast mijn schoenen lopen. Zo ben ik opgevoed. Daarmee én met het boze oog: het is niet goed als je te veel de hemel in wordt geprezen. Dat hebben allebei mijn ouders, als ze op straat worden aangesproken over ons, hun kinderen, dan bedanken ze voor het compliment, maar gaan ze snel over tot de orde van de dag. Niet omdat ze niet trots op ons zijn, ze zijn apetrots, maar als dingen te goed gaan, kan dat ongeluk brengen. Wat ik van mijn beide ouders heb geleerd is om mezelf niet te verliezen in de bewondering van anderen.