Verhalen over een hartverwarmende mini-alien, een angstaanjagende mega-haai en een bezoekerspark vol gekloonde dinosaurussen. Maar ook verhalen over een Duitse zakenman die het leven van meer dan duizend Joden redt en over een reddingsactie op een bloederig Normandisch strand. Gaat er al een belletje rinkelen wat voorgaande met elkaar gemeen heeft? Deze tot films vermaakte verhalen komen uit het hoofd van de Amerikaanse regisseur en producent Steven Spielberg.
Zowel voor degenen die zijn naam al kennen, als voor degenen die dat niet doen, is een snelle opfriscursus niet oninteressant. Steven Spielberg werd geboren op 18 december 1946, in Cincinnati in de Amerikaanse staat Ohio. Hij was zijn ouders enige zoon en hij was broer van drie jongere zusjes. Door het werk van zijn vader verhuisde hun gezin vaak, wat Spielbergs jeugd enigszins onrustig moet hebben gemaakt. Hij was een verlegen jongetje met een fascinatie voor buitenaards leven, voor de Tweede Wereldoorlog én voor televisie. Zou het toeval zijn dat deze onderwerpen later in zijn films terug te zien zouden zijn? Spielberg werd op school nog weleens gepest, maar dat stopte toen hij begon met films maken. Niet alleen hijzelf kreeg in de gaten wat hij kon, maar ook de kinderen uit zijn klas merkten dat op. Het hek was van de dam.
Wil je meer weten over Spielbergs jeugd? Dan kun je zijn nieuwste film ‘The Fabelmans’ kijken. Deze film is geregisseerd door Spielberg zelf en is semi-autobiografisch. Dat wil zeggen dat de nodige elementen uit deze film gebaseerd zijn op zijn eigen leven, maar dat het verhaal wordt verteld via de fictieve Sammy Fabelman die als jonge filmmaker de hoofdrol speelt. De film heeft nu al maar liefst zeven Oscarnominaties te pakken. Het maken van de film was voor Spielberg een zogenaamde trip down memory lane, alleen al omdat sommige sets hem aan zijn jeugd deden denken. Zo vertelde hij in een interview dat toen hij de eerste keer de set op kwam, hij een bijna perfecte kopie van het huis uit zijn jeugd zag staan. Meer over de film ‘The Fabelmans’ bespreekt Sophie vanavond met filmregisseurs Johan Nijenhuis en Maria Peters in onze uitzending.
Maria Peters is een Nederlandse filmproducente en -regisseuse. Filmklassiekers als Sonny Boy, Kruimeltje, Afblijven en Pietje Bell zijn van haar hand. Omdat zij zelf het nodige van film-maken af weet, vroegen we haar een paar Spielberg-scènes uit te kiezen die het (nogmaals) kijken waard zijn. Komt-ie!
Deze film won drie Oscars en is wereldwijd geroemd. Wie kent de dreigende rugvin die het water doet wijken, gepaard gaande met de lage pianotonen niet? Het was de eerste film van Spielberg die Peters keek. Ze vond de film bijzonder spannend.
“Mede door de shots die Spielberg van spartelende benen van zwemmers maakte en door de muziek van John Williams, voel je de constante dreiging dat de haai weer toe kan slaan.”
Peters koos meer specifiek een scène uit van bijna drie minuten. Deze was helaas te lang om in de uitzending van vanavond te laten zien, maar we kunnen er in dit artikel gelukkig wel aandacht aan besteden. Op minuut 50:24 van de film begint deze scène. Een dialoog tussen de politiechef, de zeebioloog en de burgemeester wordt in al zijn volledigheid laten zien. Volgens Peters is dat een trademark van Spielberg, die lange shots.
“Het is heel gewaagd wat Spielberg doet met zo'n lang shot. Want als je de scène opknipt en vanuit meerdere standpunten opneemt, kun je de timing in de montage veel beter manipuleren.”
Regisseurs zouden volgens Peters normaal gesproken liever op veilig spelen. Iets wat Spielberg niet deed. Hiermee maakte hij het zichzelf niet gemakkelijk, maar het is waarschijnlijk wel deel van zijn succes geweest. Bekijk de scène hieronder.
Ook deze film heeft meerdere Oscars gewonnen en staat inmiddels in de top 10 beste films aller tijden van IMDb. Kenmerkend voor deze film is dat je deze in zwart-wit bekijkt, met slechts af en toe een kleurmoment. Één van de momenten dat Spielberg ervoor heeft gekozen kleur te gebruiken, is ook meteen één van de scènes die Peters heeft uitgekozen als één van de meest indrukwekkende.
Schindler is in deze scène vanaf zijn paard – en van op een heuvel - getuige van de razzia die plaatsvindt. Hij ziet in alle chaos van opgejaagde mensen een meisje in een rood jasje lopen. Peters beschrijft het meisje als:
“De onschuld in de hel.”
Hier heeft Spielberg volgens Peters een bijzondere keuze gemaakt. Het is volgens haar de meest artistieke keer dat Spielberg er in deze film voor kiest om kleur te gebruiken. Hij laat alleen het jasje van dat kleine meisje in kleur zien.
Juist omdat het zo'n ongewone keuze is, valt het ontzettend op. De focus ligt ineens even compleet op de onschuld. Het gadeslaan van de gewelddadige ontruiming is in de film voor Schindler een omslagpunt in hoe hij tegen de vervolging van de Joden aan gaat kijken. Bekijk de scène in de video hieronder.
De lange scène in Jaws en het creatieve gebruik – of juist niet gebruik – van kleur, zijn twee van de vele handtekeningen die Spielberg in zijn films zet. Vanavond zal Maria Peters, samen met filmregisseur Johan Nijenhuis, verder uitweiden over de handtekeningen van Spielberg.
Inmiddels heeft het gesprek plaatsgevonden. Je kunt het hieronder terugkijken.