Ahmed Aboutaleb, Joris Luyendijk en Mano Bouzamour over iconische Arabische zangeressen
Miljoenen mensen luisteren dagelijks naar de Arabische zangeressen Umm Kulthum, Warda en Fairuz. Ook burgemeester Ahmed Aboutaleb, schrijver en journalist Joris Luyendijk en schrijver Mano Bouzamour zijn fan van deze iconen. Gisterenavond schoven ze aan om het over de levens, carrières en muziek van deze vrouwen te hebben.
- Umm Khultoum
Burgemeester Ahmed Aboutaleb lichtte gisteren hoofdzakelijk Umm Kulthum uit. Zij werd in 1898 geboren in Egypte. Zij was de dochter van een imam, die vaak in haar bijzijn reciteerde. Kulthum probeerde haar vader daardoor al op jonge leeftijd na te doen. Toen haar vader haar dat zag en hoorde doen, viel hem gaar gave op. Vanaf dat moment is zij het muzikale pad op gegaan.
“Zij was de vertolker van de Arabische trots.”
Deze ‘Ster van het Oosten’ – dat was haar bijnaam – zong vaak liederen van meer dan een uur. Aboutaleb had gisteren een stapel lp’s uit zijn collectie mee. Hij noemde één nummer in het bijzonder, namelijk ‘El Atlal’, wat “de ruïnes” betekent.
“Voornamelijk vertolkt ze hier eigenlijk toch het vrijheidsideaal van heel veel Arabische vrouwen.”
Schrijver Mano Bouzamour heeft de liefde voor de muziek van deze vrouwen vooral meegekregen van zijn ouders. Hij deelde gisteren met ons de herinnering dat hij als kind zijn moeder op de bedrand zag huilen, terwijl de muziek van Umm Kulthum op stond. Hij wist als kind niet waarom ze huilde. Zijn broer legde hem toen uit dat als je naar die Arabische muziek luistert, dat pas echt thuiskomen is. Achteraf beseft Bouzamour zich dan ook dat zijn moeder waarschijnlijk heel erg naar Marokko verlangde.
We hadden gisteren het Amsterdam Andalusisch Orkest te gast met een speciale uitvoering van het nummer 'Enta Omri' van Umm Kulthum. Kijk de uitvoering hieronder terug.
- Fairuz
Joris Luyendijk was voornamelijk vol lof over Fairuz. Een Aramees, Libanese zangeres die in 1935 werd geboren en inmiddels dus 87 jaar oud is. Ze kreeg vier kinderen, maar wist daarnaast een flink oeuvre op te bouwen. Haar stem fascineert veel mensen.
“Het is zacht, maar sterk.”
Ook benoemde Luyendijk dat de teksten in haar muziek erg mooi zijn. In 1993 was er nog geen internet (in ieder geval niet zoals wij het vandaag de dag kennen). Als je in die tijd Arabisch studeerde kon je niet even snel wat op YouTube opzoeken. Luyendijk maakte in die tijd een reis door Syrië en hoorde overal de muziek van Fairuz. Hij hoorde het uit bussen, uit koffiehuizen, overal werd dat gedraaid. Ook toen hij later in Libanon woonde kon hij niet om haar en haar muziek heen.
“Zij is echt dé persoon uit die wereld.”
Kijk het volledige gesprek uit de uitzending van gisteren hieronder terug.