Wat is het verhaal achter Torenstra's motorreis van Zuid-Afrika naar Egypte?

In Ondersteboven van Afrika rijdt Waldemar Torenstra in 90 dagen op een motor van Zuid-Afrika naar Egypte.

Sinds de jaren 90 is acteur Waldemar Torenstra gefascineerd door Afrika. Hij maakte reizen met vrienden en het gezin naar het continent. Hij ontwikkelde ideeën over de plekken waar hij kwam. ‘Afrika en de Afrikaanse cultuur wordt vaak als één gezien,’ zegt Torenstra. ‘Dat is voor mij de reden om dit programa te maken. Om dit te ontkrachten. Ik ben op mijn eigen reizen geconfronteerd met aannames en denkbeelden over Afrika die niet kloppen.’

Met wat voor aannames over Afrika kampte je?
Mijn eerste aanraking als kind met het continent zat vol clichés: Kuifje in Afrika. Dat kan nu echt niet meer. Het is te racistisch en seksistisch, al zegt Hergé dat hij speelt met die clichés. Ik heb me er destijds mee vermaakt, maar als ik het nu teruglees, denk ik: hoe heb ik dit ooit grappig kunnen vinden? Het is tijd voor een nieuwe Kuifje in Afrika. En laat mij dat maar zijn, met m’n blonde haar. Ik kwam mezelf wel weer tegen tijdens de reis. Ik heb veel gelezen, veel gezien van Afrika, maar ik verviel toch weer in aannames die onderweg aangepast moesten worden.

Voel je de noodzaak jezelf te moeten verdedigen voor deze serie? 
Je vraagt je natuurlijk af waarom een witte acteur met de motor door Afrika moet reizen? Misschien zelfs waarom er überhaupt een reisserie over Afrika moet zijn? Natuurlijk spelen die vragen. Het is ook een politieke vraag, in een tijd waarin inclusiviteit en diversiteit hoog op de agenda staan. Is er iemand uit Ghana die dit beter kan doen? Is afkomst en/of huidskleur van belang om zo’n verhaal te vertellen? Of moet er voorál iemand heen die er veel geweest is, die met passie over het continent kan praten en die een grote noodzaak voelt om deze verhalen te maken?

En, wat is het antwoord?
Het gaat over hoe men kijkt naar mijn intentie. De normen en waarden van nu zijn gecreëerd door de politieke debatten van nu. En zijn ook onderhevig aan de tijd, net als de waarden van Kuifje. Uiteindelijk is het ook niet aan mij om hierover te oordelen over ‘of het kan’. Ik ben al gegaan, dus daarvoor is het te laat. Ik word op mijn reis vaak gezien als een witte zak geld, maar iedereen was blij dat we hun verhalen kwamen vertellen. Kijk, ik ben niet goed of slecht. Ik ben niet feilloos, dus ook ik zal zeker dingen zeggen of doen die niet politiek correct, of überhaupt correct zijn. Als ik op reis iets niet goed doe, gaan we dat niet in de montage schrappen. De passie voor het continent is groter dan de angst voor de gevolgen van eventuele missers die ik maak.

En die motor? 
Ik voelde echt dat ik op de motor dit mooie continent beter kon laten zien dan vanuit een busje. Ook hier hebben we veel over de beeldvorming gediscussieerd, maar voor mij was dit: take it or leave it. En ik denk dat het ondanks en dankzij al het avontuur een goede keuze is geweest. Het contact met de lokale bevolking verliep zo veel beter. Afrika is een heel verfrissend continent waar veel moois gebeurt en dat wil ik laten zien.