Dit is waarom jij bloeddonor zou moeten worden:

Er is een tekort aan bloed, meldt bloedbank Sanquin. Ze roept bloeddonoren met klem op te komen doneren.

We zijn de afgelopen jaren steeds minder bereid geworden om bloed te doneren, en dat is een probleem; een op de vier mensen heeft op een moment in hun leven bloed van een donor nodig, blijkt in Make Holland Great Again. Toch is maar een op de vijftig mensen bloeddonor.

Een korte vragenlijst bepaalt of je geschikt bent als donor en vervolgens kost het je zo’n dertig minuten per donatie. Een half uur van jouw tijd kan iemand die bloed nodig heeft letterlijk járen geven. ‘Ik denk dat dat het grootste cadeau is dat je iemand kan geven’, aldus Eline die ooit zelf een bloedtransfusie nodig had. Na de bevalling van haar zoontje, een spoedkeizersnede, verliest ze heel veel bloed. Ze wordt meerdere keren geopereerd om de bloedingen te laten stoppen, maar telkens begint ze opnieuw bloed te verliezen. 26 uur en 42 zakken bloed verder is het bloeden eindelijk gestopt. In totaal is ze twaalf liter bloed verloren. Een gemiddeld mens heeft zo’n vijf liter bloed in zich. ‘Als dat donorbloed er niet was geweest, dan was het sowieso klaar. Dat is gewoon een feit. Dan had mijn zoontje geen moeder meer. Dan had ik geen moeder kunnen zijn.’

De bloedvoorraad staat onder druk. En daardoor zou het in de toekomst kunnen voorkomen dat iemand niet geholpen kan worden met donorbloed, omdat het er simpelweg niet is. Tijdens de coronalockdown bijvoorbeeld. Door de afstandsmaatregelen was bloed doneren vrijwel onmogelijk. ‘We zaten op de helft van de voorraad, dat is een paar dagen’, aldus woordvoerder van de Bloedbank Merlijn van Hasselt.

Nou weet je vast van het bestaan van bloedgroepen; niet iedereen heeft dezelfde bloedgroep en de een is zeldzamer dan de andere. Maar er zijn nog meer verschillen wat betreft bloed. Ook etnische achtergrond speelt hierbij een rol. 'We hebben in ons huidige donorbestand minder diversiteit dan we graag zouden willen. We hebben heel veel mensen met een Nederlandse achtergrond in onze donorpopulatie en maar minder mensen met een niet-westerse achtergrond.' Voor het bloeddonorbestand is een goede afspiegeling van de Nederlandse samenleving belangrijk. 'Het is zo dat een patiënt die een bloedtransfusie nodig heeft het beste geholpen kan worden met het product van een donor die een vergelijkbare etnische achtergrond heeft.' De kans op complicaties is een stuk kleiner als de match tussen de donor en de patiënt zo goed mogelijk is. De kans op een goede match is groter als meer mensen met verschillende etnische achtergronden zich melden als donor.

Voor Eline was de vraag naar bloed acuut en kort. Maar er is ook een groep die voor langere tijd of zelfs permanent bloed nodig heeft. Mensen met een bloedafwijking bijvoorbeeld. Maar ook kankerpatiënten die chemokuren ondergaan. ‘Chemo legt de bloedfabriek in je lichaam stil. Die zijn dus ontzettend afhankelijk van bloed dat wordt gegeven door donors.’

Ewald was een van die mensen. ‘Als het K-woord valt, dan denk je dat je doodgaat.’ Tijdens de vijfde chemokuur werd hem aangeraden een bloedtransfusie te ondergaan, anders zou hij de kuur niet goed kunnen volbrengen volgens de artsen. Een bijzondere gewaarwording voor Ewald. ‘Er hangt een zak bloed, dat bloed is van iemand anders; een levend orgaan. Dan voel je dat in je aderen stromen. Toen dacht ik: ik heb nu gewoon iets van iemand anders om te zorgen dat ik deze chemokuren kan ondergaan en beter kan worden. Dat voelt dan wel echt heel bijzonder.’ Ewald hoopt dat bloeddonors zich realiseren hoe belangrijk het werk dat zij doen is. ‘En dat voor een roze koek, en thee.’

Ewald heeft nu gelukkig geen donorbloed meer nodig. Maar dan is er ook nog die derde groep: mensen met bloedafwijkingen die permanent afhankelijk zijn van bloeddonaties. Onder die groep valt de 17-jarige Mookie. Zijn rode bloedcellen hebben de vorm van een halvemaan. Daardoor kleven ze aan elkaar, met als gevolg dat Mookie veel pijn heeft. ‘Ik had zo veel pijn dat ik dacht: dit overleef ik niet, dit red ik niet. (…) Zonder donorbloed kan het misschien wel verkeerd aflopen.’ Hij heeft ondertussen zo’n acht keer donorbloed ontvangen. Maar daarmee is het voor hem niet opgelost; zijn bloedafwijking gaat daarmee niet weg. Hij blijft afhankelijk. ‘Ik word niet beter, het gaat niet weg. Maar het donorbloed helpt me wel om minder vaak ziek te worden of helemaal niet ziek te worden.’

Aanmelden als bloeddonor kan hier.