Waarom moet er een plastic-akkoord komen?

Tegenwoordig gebruiken we plastic voor bijna alles en begint het langzaamaan niet alleen ons ecosysteem, maar ook de gezondheid van mens en dier aan te tasten. Daniël Poolen, plastic-expert en onderzoeker, legt in De Nieuws BV uit hoe we dit probleem kunnen oplossen.  

Op dit moment drijft er 80.000 ton aan plastic in de oceaan. En dat is niet alleen voor de oceaan, maar ook voor ons ecosysteem een groot probleem geworden. ‘Plastic heeft twee kanten. Het is een product waar we van alles mee kunnen doen, maar het is eigenlijk té goed, want het gaat niet weg. Op de wadden braakt de zee uit van het plastic en dat is zorgelijk’, aldus Menno Bentveld, presentator van Vroege Vogels.

Hoe komen we aan al dat plastic?
Na de Tweede Wereldoorlog begonnen we steeds meer plastic te gebruiken. De zogenaamde spuitgietmachine zorgde voor een revolutie in de plasticmakerij. Mensen gingen steeds meer verdienen en daarmee werd plastic een steeds toegankelijker product voor de gewone man. Zo sloop het materiaal langzaam maar zeker ons dagelijks leven in, weet plastic-expert Daniël Poolen. Zo is – in een notendop - de consumptiemaatschappij ontstaan, aldus Poolen.

En zo werkt het eigenlijk nog steeds: hoe rijker het land, hoe meer plastic het gebruikt - zo blijkt uit een rapport van de Verenigde Naties. Of beter gezegd: hoe rijker de mensen, hoe meer plastic. Want de mens, en dus de samenleving, heeft een grote impact op vervuiling van de natuur met plastic. ‘Mensen die meer te besteden hebben halen sneller eten af, waardoor er meer plastic wordt weggegooid op straat. Zo zie je dat er steeds meer bij komt.’

Ecosysteem
Plastic is momenteel haast niet meer weg te denken uit ons leven. Kijk even om je heen en besef hoeveel van de spullen om je heen van plastic zijn. Plastic heeft ons over de jaren veel gebracht, weet Bentveld – die voor zijn serie Ik, Plastic door Nederland, Japan, Oeganda, Kenia en de VS reisde om onze relatie met plastic te onderzoeken. Want waar het onbreekbare karakter van het materiaal eerst bejubeld werd, drijft juist dat aspect ons tegenwoordig steeds vaker tot wanhoop.

Overal vinden we plastic terug, soms zo klein dat het met het blote oog amper zichtbaar is. Uit onderzoek is gebleken dat er in elke cel van een stukje mossel en oester een minuscuul stukje plastic zit. En dat is zorgwekkend, vindt Poolen: ‘Via de rivieren komt het in de oceaan terecht. Dieren die voornamelijk rond de kust leven komen in aanraking met plastic, eten het op en raken erin verstrikt.’ Daarnaast hebben sommige soorten plastic bepaalde stoffen die je liever niet in de natuur wil hebben, zoals Bisfenol A (Engelse afkorting: BPA), dat voornamelijk gebruikt wordt in kunststoffen en gevaarlijk is voor de mens. ‘Op deze manier raakt het ons ecosysteem steeds meer’, aldus Poolen.

Oplossing
De oplossing hiervoor is simpel, denkt Poolen. Namelijk: reguleren. ‘Het mooiste zou zijn als Nederland een plastic-akkoord heeft, waarmee we onszelf terugdringen in het consumeren van plastic en het gebruiken tot een bepaalde hoeveelheid. Volgens Poolen zit dit eraan te komen. ‘De eerste stappen naar het plastic-akkoord zijn begin dit jaar gezet tijdens de klimaattop in Nairobi. Er is uiteindelijk besloten dat een speciaal comité gaat kijken hoe zo’n plastic-akkoord eruit zal zien.’ Wereldleiders waren het in Nairobi met zijn allen eens dat het plastic-akkoord misschien nog wel belangrijker is dan het klimaatakkoord van Parijs en lidstaten zijn overeengekomen om een wettelijk verbindend verdrag te ontwikkelen.

Op dit moment gelden er in Nederland maatregelen om plastic zwerfafval te voorkomen. Namelijk: statiegeld op petflessen en kleine plastic flesjes, het verbod op plastic wegwerpproducten, en het verplicht stellen van een logo op bepaalde plastic producten. Wanneer er een plastic-akkoord komt is nog niet bekend.