Waarom is een stagevergoeding nog steeds niet verplicht?!

Fulltime voor een bedrijf werken en daar precies nul euro voor krijgen: klinkt als gedwongen arbeid, maar het geldt vaak gewoon voor stages. Waarom is een stagevergoeding nog steeds niet verplicht?

Een vast bedrag per maand is lang niet voor alle stagiairs vanzelfsprekend; een groot deel van hen krijgt nog steeds geen stagevergoeding. 'En zelfs al zijn er afspraken gemaakt dat je die [stagevergoeding] wel moet krijgen, is dat geen zekerheid', stelt presentator Gijs Sanders in een video van De Marker.

Stagiairs in de zorg bijvoorbeeld; zij krijgen al een jaar geen vergoeding, terwijl ze daar wel recht op hebben. De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) start om die reden een petitie. 'Het gaat om stagiairs van alle niveaus, die een verplichte stage lopen van minimaal een maand bij een universitair medisch centrum', aldus Gijs. De studenten lopen bijvoorbeeld stage bij het Radboudumc in Nijmegen.

Ook stagiairs in andere sectoren krijgen hiermee te maken. 43% van de (oud-)stagiairs krijgt geen stagevergoeding, zo blijkt uit CNV-onderzoek. Eén op de drie studenten komt nauwelijks rond tijdens de stage. En dat terwijl er vaak een hoop van stagiaires wordt verwacht; zo krijgt ruim vier op de tien van hen taken die alleen een volwaardig werknemer zou moeten doen.

Of je een stagevergoeding krijgt, lijkt ten eerste af te hangen van je opleidingsniveau. Zo krijgt 75% van de hbo-studenten een vergoeding voor hun stage, blijkt uit onderzoek van ResearchNed. Van de wo-studenten is dat 65%. Studenten aan het mbo vissen het vaakst achter het net: slechts 41% van hen ontvangt een stagevergoeding.

Bovendien zijn ook tussen de verschillende sectoren grote verschillen zichtbaar. 'Volgens het Centraal Planbureau krijgt 63% van de hbo-stagiairs in het onderwijs geen stagevergoeding, en is dat in de techniek maar 11%', aldus Gijs. 'Dan nog de verschillen in bedragen. Sommigen krijgen dus helemaal niks, maar volgens vakbond CNV krijg je in de advocatuur gemiddeld zevenhonderd euro.'

In Nederland is een stagevergoeding niet verplicht. Werkgevers mogen zelf bepalen of ze een vergoeding geven en hoe hoog die is, omdat er geen wettelijk recht op bestaat. Wel kunnen er in sommige branches afspraken over gemaakt worden in het cao, zoals het geval is bij de stagiairs in het universitair medisch centrum waar de LSVb voor opkomt met hun petitie.

'Volgens Gerrard Boot, hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit Leiden, is het moeilijk om vaste bedragen voor stagevergoedingen in te voeren, omdat kleine ondernemers dan minder snel een stageplek aanbieden', legt Gijs uit. Dit heeft ermee te maken dat een stage een leertraject moet zijn, 'en vaak kost dat een bedrijf ook iets. Boot noemt het wel kwalijk dat sommige stagiairs worden ingezet als volwaardige werknemers'. Zo blijkt uit eerdere cijfers dat ruim een kwart van de stagiairs zich simpelweg een goedkope arbeidskracht voelt.

'Het ontbreken van stagevergoedingen en verschillen daartussen, zijn in de politiek al langer een veelbesproken thema', aldus Gijs. 'De vorige minister van Onderwijs, Dijkgraaf, is een onderzoek gestart naar de mogelijkheden voor een wettelijk minimaal bedrag voor stagevergoedingen. Maar of zo'n plan met het huidige kabinet kans van slagen heeft, is nog maar de vraag. In mei werd een motie om onbetaalde stages te verbieden nog verworpen.'